ماهواره‌های مکعبی در دهه اخیر از سوی دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در عرصه صنعت فضایی با اقبال چشمگیری روبه‌رو شده‌اند. این اقبال از یک طرف با توجه به قابلیت‌ها و انعطاف بالای این پلتفرم در اجرای مأموریت‌های مختلف بوده و از طرف دیگر مربوط به قیمت پایین‌تر و طراحی ساده‌تر و نیاز به زیرساخت‌های بسیار کمتر در مقایسه با پلتفرم‌های متداول ماهواره‌ای است. در همین راستا مدل مهندسی ماهواره مکعبی نصیر ۱ برای انجام سه مأموریت اصلی در ارتفاع ۶۰۰کیلومتری از سطح زمین در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی طراحی و ساخته شد.
حامد علی صادقی، مدیر پروژه ماهواره مکعبی نصیر ۱، درخصوص این ماهواره، اظهار کرد: «ماهواره مکعبی نصیر ۱ از واحد استاندارد 3U که هر U معادل ابعاد ۱۰ در ۱۰ در ۱۰ سانتی‌متر‌مکعب و جرمی معادل با ۱.۳۳ کیلوگرم است، بهره می‌برد. در واقع ماهواره مکعبی نصیر ۱، ابعادی برابر با ۱۰ در ۱۰ در ۳۴ سانتی‌متر مکعب و وزنی برابر با ۴ کیلوگرم دارد.»
وی افزود: «ماهواره مکعبی نصیر ۱، برای انجام سه مأموریت اصلی در ارتفاع ۶۰۰ کیلومتری از سطح زمین و شیب‌مداری ۷۸.۸ درجه طراحی و ساخته شده است. این مأموریت‌ها شامل کنترل ترافیک هوایی برای کنترل ترافیک و دریافت اطلاعات هواپیماهای پروازی در منطقه و ارسال آن به ایستگاه‌های زمینی است. همچنین برای ارتباط بین ماهواره‌ای برای انتقال داده‌های دریافت شده از هواپیماها و یا اطلاعات ضروری ماهواره به زمین در هنگام نبود دسترسی به ایستگاه زمینی مورد نظر از طریق انتقال آن به ماهواره دوم و امکان ایجاد منظومه‌های ماهواره‌ای و خروج از مدار به وسیله مکانیزم بادبان تولید درگ (نیرویی که در اثر اصطحکاک جسم با هوا به وجود می‌آید) جهت جلوگیری از تبدیل شدن به زباله فضایی بوده و امکان استفاده از مدارهای فضایی با ارزش را در آینده را فراهم می‌کند.»
عضو هیئت علمی دانشکده هوا و فضب دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، افزود: «این ماهواره برای تأمین لوازم و شرایط مورد نیاز محموله‌های مختلف دارای زیرسامانه‌های استانداردی است که زیرسامانه مخابرات و تعیین موقعیت (GPS)، زیرسامانه تعیین و کنترل وضعیت سه‌محوره، زیرسامانه مدیریت داده و فرمان، زیرسامانه تأمین توان انرژی، زیرسامانه سازه و مکانیزم و زیرسامانه کنترل حرارت غیرفعال از آن جمله است.»
وی در خصوص تاریخچه آغاز این فعالیت‌ها گفت: «ماهواره مکعبی نصیر ۱ به همت دانشجویان دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تهران و برای شرکت در مسابقه دانشجویی مکعب ایرانی، طراحی و ساخته شده است.»
حامد علی صادقی ادامه داد: «تیم دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی پس از رقابت تنگاتنگ با سایر رقبا در نهایت موفق به کسب رتبه سوم مسابقه و دریافت مجوز ورود به مرحله پایانی مسابقه شد. در مرحله پایانی، سه تیم برتر با حمایت مالی سازمان فضایی، مدل مهندسی طرح‌های خود را ساخته و آزمایش می‌کنند. در این مرحله تیمی که موفق به گذراندن تمام آزمایش‌ها و آزمون‌های تحویل‌گیری سازمان فضایی شود، به عنوان برنده نهایی مسابقه تعیین خواهد شد. در حال حاضر تیم ماهواره مکعبی نصیر ۱، در حال انجام آزمایش‌های نهایی و تحویل مدل مهندسی آن به سازمان فضایی است.»
صادقی از دستاوردهای این مسابقه گفت و تصریح کرد: «این پروژه بین رشته‌ای است و دانشجویان و اساتید از دانشکده‌ها و گرایش‌های مختلفی در آن مشارکت داشته‌اند. از این‌رو از جمله دستاوردهای اصلی این پروژه می‌توان به همکاری نزدیک رشته‌ها و گرایش‌های مختلف دانشگاه خواجه نصیر نیز اشاره کرد.»
در این پروژه دانشجویان دانشکده‌های هوافضا، برق و کامپیوتر به سرپرستی حامد علی صادقی و همکاری و مشاوره مهران میرشمس از دانشکده هوافضا (آزمایشگاه تحقیقات فضایی)، هادی علی‌اکبریان از دانشکده برق و مسعود ده‌یادگاری از دانشکده کامپیوتر حضور دارند.
این استاد دانشگاه درخصوص حوزه کاربرد و بازار هدف این مسابقات، خاطرنشان کرد: «پلتفرم آماده شده قابلیت به‌کارگیری در انواع منظومه‌های ماهواره‌ای با مأموریت‌های مختلف اعم از پایش و سنجش‌ازدور و مأموریت‌های مخابراتی و رله مخابراتی را داشته و امکان انجام مأموریت‌های جدید و توسعه و اثبات فناوری را نیز دارد. بازار هدف این ماهواره داخل ایران، کشورهای منطقه و همسایه‌های ایران است که ضمن تأمین محصول کامل، امکان تأمین زیرسامانه‌ها و قطعات و همچنین ارائه آموزش‌های مرتبط در سطح زیرسامانه و سامانه را برای مشتریان داخلی و خارجی فراهم می‌کند.»
این طرح به عنوان یکی از طرح‌های برتر پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در هفته پژوهش سال ۱۳۹۸ انتخاب شد. همچنین سازمان فضایی ایران کارفرمای این طرح بوده است.
این مسابقات بین دانشگاه ها برای توسعه فناوری فضایی در کشور خوب است.به امید ان روز که در بازه زمانی کم به ابر قدرت های جهان در عرصه فضا برسیم.