آژانس فضایی روسیه اعلام کرد که قصد دارد با همکاری چین، تا سال ۲۰۳۵ به‌صورت خودکار، یک رآکتور هسته‌ای برای تامین انرژی پایگاه مشترک دو کشور، در ماه بسازد. به همین منظور برای ساخت این پایگاه به دنبال استفاده از موشک‌های هسته‌ای جهت انتقال محموله به ماه است، اما دانشمندان دو کشور هنوز راه‌حل ساخت این فضاپیما را ایمن نمی‌دانند.
ساخت پایگاه اتمی مشترک روسیه و چین تا سال ۲۰۳۵
یوری بوریسوف (Yury Borisov)، مدیر کل آژانس فضایی روسیه (Roscosmos)، در این رابطه می‌گوید: «توسعه این نیروگاه هسته‌ای در دست اجرا است و دو کشور روی ایجاد امکانات آزمایشی و تحقیقاتی به‌عنوان بخشی از این پروژه کار می‌کنند. ایستگاه تحقیقاتی بین‌المللی قمری (ILRS) در دو مرحله از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۵ برنامه‌ریزی شده که توسعه منبع مطمئن و طولانی‌مدت انرژی هسته‌ای در ماه بخش مهم این پروژه است.»
در همین رابطه بخوانید: مراحلی را که باید برای فضانورد شدن طی کرد
هر شب در ماه حدود ۱۴ شبانه‌روز زمینی طول می‌کشد و نیمی از این زمان، نور خورشید روی سطح ماه نمی‌افتد، بنابراین باتری‌های خورشیدی برای فضانوردی را نمی‌توان در آنجا استفاده کرد، زیرا نمی‌توانند انرژی کافی را برای کار کردن وسایل الکتریکی در چنین دوره طولانی مدتی را ذخیره نمایند. حالا آژانس فضایی روسیه، قصد دارد همراه با سازمان ملی فضایی چین (CNSA)، یک رآکتور هسته‌ای بسازد که قادر به تامین انرژی موردنیاز باشد.
همچنین این توافقنامه مجموعه‌ای از ماموریت‌ها را مشخص می‌کند که برای چین سه ماموریت چانگ‌ای ۶ (Chang’e 6) و ۷ و ۸ را شامل می‌شود. این ماموریت‌ها فناوری‌های ضروری برای ایجاد یک پایگاه رباتیک (بدون دخالت انسان)، با قابلیت عملیات از راه دور را آزمایش خواهند کرد که اولین ماموریت برای سال ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده و انتظار می‌رود پروژه تا سال ۲۰۲۸ تکمیل شود.
پروژه ILRS فرودگرهای ماه، ربات پرش و مینی مریخ‌نوردهای هوشمند را برای انجام تحقیقات روی سطح ماه توسعه خواهد داد. این پروژه بر ایجاد سامانه‌های ارتباطی و قدرت متمرکز خواهد بود. اولین بار در سال ۲۰۲۱، روسیه و چین، فاش کردند که می‌خواهند یک پایگاه مشترک روی ماه به نام ایستگاه تحقیقاتی بین‌المللی قمری بسازند و از حضور شرکای بین‌المللی در این طرح استقبال می‌کنند، اما تحریم‌های ایالات متحده علیه روسیه پس از تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین در فوریه۲۰۲۲ به رکود روابط بین این کشورها کمک کرده و با این حساب، بعید است که فضانوردان ناسا اجازه بازدید از این پایگاه را پیدا کنند.
نگرانی کشورهای غربی و آمریکا
در فوریه۲۰۲۴، ولادیمیر پوتین (Vladimir Putin)، رئیس جمهور روسیه، ادعاهای ایالات متحده مبنی بر این که روسیه قصد استقرار تسلیحات هسته‌ای در فضا را دارد، رد کرد و آن‌ها را تاکتیکی برای وادار کردن کشور به مذاکرات تسلیحاتی با شرایط غربی دانست.
اندیشکده انستیتوی مطالعات جنگ (ISW) اعلام کرد احداث پایگاه روی ماه، نشان‌دهنده مشارکت راهبردی بلندمدت چین با روسیه برای موضع‌گیری علیه غرب و احتمالاً تهدید کردن آن است.
براساس گزارش تحلیلی موسسه تحقیقات راهبردی دانشگاه نظامی آمریکا، روسیه و چین، اصلی‌ترین رقبا و مهم‌ترین تهدیدات برای ایالات‌متحده در عرصه فضا بشمار می‌روند. برای این‌که سعی دارند در فضای خارج از زمین از لحاظ نظامی به برتری دست یابند. این در حالی است که، روابط اقتصادی و دیپلماتیک این دو کشور از زمان آغاز جنگ در اوکراین، عمیق‌تر شده است.
یک ماه پیش از آن، قانون‌گذاران آمریکایی از جو بایدن (Joe Biden)، رئیس‌جمهور آمریکا، خواسته بودند تا اطلاعات مربوط به «تهدید جدی امنیت ملی» را که شایعه شده بود سلاح هسته‌ای ضدماهواره‌ای روسیه است، از طبقه‌بندی خارج کند. مسکو در مقابل، وجود چنین سلاحی را رد کرد. وزارت امور خارجه آمریکا (U.S. Department of State) می‌گوید: «ایالات‌متحده، روسیه و چین همگی اعضای کمیته استفاده صلح‌آمیز از فضا در سازمان ملل متحد هستند و پرتاب هر سامانه هسته‌ای فضایی نیازمند ارائه تحلیل دقیق و آگانه ایمنی و خطرات است.»