سیاره زهره قبلا مانند زمین سرسبز و دارای آب بوده
یافتهها نشان میدهد که زهره زمانی همچون زمین سیاره ای سرسبز بوده و هر دو میزان مشابهی آب را در مراحل اولیه حیات خود دریافت کردهاند. سیاره زهره زمانی آنقدر رطوبت داشته که میتوانسته سطح خود را با ۳ کیلومتر آب بپوشند. پس دلیل تبدیل شدن این سیاره به جهنم کنونی چیست؟
از آنجایی که زهره نسبت به زمین بهخورشید نزدیکتر است، گرمای زیادی را دریافت میکند. در نتیجه منابع آبی این سیاره بخار و بهصورت اتمهای هیدروژن و اکسیژن در آمده است.
اما از آنجایی که هیدروژن عنصری سبک است از طریق فرآیندی بهنام گریز هیدرودینامیکی به فضا رفته است. در نتیجه، سیاره زهره دیگر یکی از عناصر اصلی مورد نیاز برای تشکیل آب را نداشت. هرچند اخیرا دانشمندان متوجه شدهاند که فرآیند دیگری نیز میتوانسته سبب خشکشدن زهره شود که یک مولکول است!
در نتیجه وجود این مولکول سرعت از دست رفتن آب دو برابر بوده است. پس زهره در زمان کوتاهتری میبایست به یک سیاره جهنمی تبدیل شود، اما چرا چنین چیزی رخ نداده است؟!
تبدیل زهره از بهشت به سیارهای جهنمی با یک فرآيند شیمیایی
دانشمندان گمان میکنند که زهره زمانی میزبان اقیانوسهای بسیار بزرگی بوده و حتی میتوانسته از حیات میزبانی کند. این دوره زمانی چندان کوتاه نبوده است و حتی امکان داشته اشکال گوناگون حیات در سیاره شکل گیرند. البته نمیتوان با قطعیت گفت که زمانی زهره میزبان جانوران مختلف بوده، اما چنین احتمالی وجود داشته است.
در اثر فرآیند گریز هیدرودینامیکی اکثر آب موجود در طول چند میلیارد سال اول شکلگیری زهره بخار شدند. هرچند این فرآیند را نمیتوان مقصر اصلی دانست؛ چرا که پس از آن نیز حدود ۱۰۰ متر آب در سیاره باقی مانده بود. تصور کنید یک سطل پر از آب دارید و آن را پرت میکنید. درست است که اکثر آب خالی میشود، اما حداقل چند قطره در انتهای سطل باقی میماند.
آب باقیمانده که نمیتوانسته در اثر گریز هیدرودینامیکی از سیاره خارج شود، حتما بهصورتی دیگر از اتمسفر خارج شده تا دنیای داغ و خشک کنونی شکل گیرد. بررسیهای جدید نشان میدهد که عامل اصلی فرآیندی بهنام باز ترکیب تفکیکی +HCO است.
در این فرآیند اتمهای هیدروژن، کربن و اکسیژن با بار مثبت با الکترونهای منفی ترکیب میشوند تا کربن مونوکسید و هیدروژن شکل گیرند. پس از آن هیدروژن از سیاره فرار کرده و به فضا میرود. از آنجایی که آب تنها منبع هیدروژن در سطح زهره بهحساب میآید، این فرآیند عملا کل آب سیاره را خشک کرده است.
موانع موجود برای اثبات نظریه تاثیر ترکیب تفکیکی
اگر بپذیریم فرضیه ترکیب تفکیکی را بپذیریم، یون +HCO باید بهوفور در اتمسفر ونوس یافت شود که دانشمندان هرگز چنین مولکولی را در زهره مشاهده نکردهاند. البته چندین کاوشگری که برای بررسی وضعیت زهره ارسال شدهاند نیز هیچکدام برای شناسایی +HCO طراحی نشده بودند.
کاوشگرهای مختلفی که در دوران جنگ سرد، شوروی به سطح سیاره زهره فرستاده بود هیچکدام نتوانستند حتی یک ساعت در این سیاره جهنمی دوام بیاورند. از آن زمان به بعد دیگر هیچ کشوری کاوشگری را به این سیاره نفرستاد.
ماموریت وریتاس (VERITAS) ناسا و ماموریت انویژن (Envision) آژانس فضایی اروپا (ESA) قرار است در سال ۲۰۳۱ بهسمت زهره پرتاب شوند، اما آنها ابزارهای علمی لازم برای بررسی وضعیت هیدروژن در اتمسفر بالایی زهره را ندارند. ناسا همچنین میخواهد در سال ۲۰۳۱ کاوشگری بهنام داوینچی (DAVINCI) را به سمت زهره بفرستد. این کاوشگر دادههای مربوط به فشار، دما و بادهای اتمسفر را در ارتفاع زیر ۷۰ کیلومتر جمعآوری خواهد کرد، ولی متاسفانه فرآیند +HCO در ارتفاع بالاتری رخ میدهد.
بههمینخاطر میتوان گفت که فعلا راهی برای اثبات قطعی این نظریه وجود ندارد. هرچند فعلا یک مولکول بهعنوان متهم اصلی تبدیل شدن زهره به یک سیاره جهنمی شناخته میشود.