آرشیو رده
علم و دانش
وقتی داده از زمین جدا میشود؛ آینده هوش مصنوعی در فضا
پژوهشگران و شرکتهای فناوری در حال آزمودن ایدهای تازهاند: انتقال مراکز داده هوش مصنوعی از سطح زمین به مدار. طرحی که میتواند پاسخ تازهای به بحران انرژی، محدودیت منابع و افزایش تقاضا برای توان پردازشی در جهان دیجیتال باشد.
راز میلیاردها ساله زمین فاش شد؛ شواهد تازه از بقایای سیاره اولیه
دانشمندان در پژوهشی تازه شواهد مستقیمی یافتهاند که میتواند داستان شکلگیری و تحول زمین را بازنویسی کند. یافتهها نشان میدهند بخشهایی از سیاره اولیه زمین، پیش از تشکیل ماه، هنوز در اعماق آن باقی مانده است.
کشف تودهای مرموز از ماده تاریک در اعماق یک کهکشان دوردست
در پژوهشی تازه از اخترشناسان، تودهای متراکم و ناشناخته از ماده نامرئی در اعماق یک کهکشان دوردست شناسایی شده است. نوری که از این کهکشان به زمین رسیده، مسافتی حدود ۷٫۳ میلیارد سال نوری را طی کرده است.
نه آبی نه سبز؛ زمین بیش از ۲٫۴ میلیارد سال پیش بنفش بوده است
دانشمندان میگویند زمین در نخستین دورانهای شکلگیری خود ممکن است نه آبی و سبز مانند امروز، بلکه در هالهای از رنگ بنفش دیده میشده است.
لحظههای شیرین و تلخ دانشمندان ایران در مسیر پرتابهای فضایی
لحظه جدایی ماهواره از زمین، ثمره سالها تلاش و صبر نخبگان ایرانی است؛ ثانیههایی که برگهای طلایی صنعت فضایی کشور را رقم میزند. حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، درباره این موفقیتها و خاطرات پرتابهای موفق میگوید.
عمر کره زمین چقدر است و دانشمندان چگونه آن را محاسبه کردهاند؟
پژوهشگران برآورد میکنند که عمر کره زمین حدود ۴.۵۴ میلیارد سال است؛ عددی که با استفاده از تحلیلهای ایزوتوپی و مدلسازیهای کیهانی بهدست آمده و نشان میدهد سیاره زمین در فرآیندی طولانی، پرخشونت و تدریجی از گرد و غبار و گازهای منظومه شمسی…
سیاهچالهای که درون یک ستاره سقوط کرد و آن را از درون بلعید
در تابستان امسال، اخترشناسان شاهد پدیدهای بودند که ذهنشان را به چالش کشید، انفجاری از پرتوهای گاما (Gamma Ray Burst) به نام GRB 250702B که با هیچکدام از دانستههای ما دربارهٔ کیهان سازگار نیست. فورانهای پرتو گاما معمولاً زمانی رخ میدهند…
کشف پویایی فضا؛ زمان و مکان تغییر میکنند؟
پژوهشگران با طراحی یک آزمون ریاضیاتی تازه، امکان استفاده از خمیدگی فضا–زمان برای پردازش اطلاعات را مطرح کردهاند؛ ایدهای که میتواند زمینهساز نسل جدیدی از «رایانههای فضا–زمانی» باشد.
هرکسی میتواند تماسهای شما را از آسمان شنود کند
پژوهشی تازه از سوی گروهی از دانشمندان آمریکایی نشان میدهد بخش بزرگی از ارتباطات ماهوارهای جهان، از تماسهای تلفنی و پیامکهای کاربران گرفته تا دادههای نظامی ایالات متحده و اطلاعات زیرساختهای حیاتی، بدون رمزگذاری در فضا پخش میشود و هر…
جزئیات تازه از سرنوشت تلخ دو ماهواره ایرانی
دو ماهواره «کوثر» و «هدهد» که پس از چند ماه فعالیت موفق در مدار زمین قرار داشتند، سرانجام از مدار خارج شدند. با این حال، رئیس سازمان فضایی ایران اعلام کرده که پیشخرید تصاویر ماموریتهای این دو ماهواره، زمینه ساخت سومین ماهواره با نام…
«فرورفتگی مغناطیسی زمین» در حال دوتکه شدن است
ناسا از گسترش و دوتکه شدن ناحیهای عظیم از میدان مغناطیسی زمین با نام «ناهنجاری آتلانتیک جنوبی» خبر داده است؛ پدیدهای که بهگفته دانشمندان، مانند فرورفتگی بزرگی در سپر مغناطیسی زمین عمل میکند.
هوش مصنوعی راز طوفانهای پنهان مریخ با سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت را آشکار کرد
پژوهشگران بینالمللی با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و یادگیری عمیق توانستند بادها و گردبادهای پنهان سیارهی مریخ را شناسایی کنند که سرعت آنها به حدود ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت میرسد. این کشف نشان میدهد که بادهای مریخی بسیار قویتر از…
خبر ناامیدکننده برای مسافران فضا؛ محصولات کاشتهشده در فضا مواد مغذی کافی ندارند
پژوهشهای جدید نشان میدهد گیاهانی که در ایستگاههای فضایی رشد میکنند، در ظاهر سالماند اما از نظر تغذیهای فقیرتر از همتایان زمینی خود هستند؛ مسئلهای که میتواند سلامت فضانوردان را در ماموریتهای طولانیمدت، از جمله سفر به مریخ، به خطر…
نخستین تصویر از دو سیاهچاله در حال چرخش به دور یکدیگر ثبت شد
دانشمندان برای نخستین بار توانستهاند تصویری مستقیم از دو سیاهچاله کلانجرم در حال چرخش به دور یکدیگر ثبت کنند؛ تصویری که از کوازار اوجی۲۸۷ به دست آمده و تاییدی بصری بر دههها مشاهده غیرمستقیم و نظریههای موجود درباره این سامانه کیهانی…
زمین در حال تاریکتر شدن است
بر اساس تحقیقات جدید، دانشمندان به این نتیجه نگرانکننده رسیدهاند که زمین در حال از دست دادن درخشش خود است. این یافتهها بر اساس دادههای ۲۴ ساله ماهوارهای ناسا بدست آمده که نشان میدهد زمین از اواخر دهه ۱۹۹۰ حدود نیم درصد تیرهتر شده…
کشف جرم فضایی عجیبی که هیچ نوری ندارد
اخترشناسان با استفاده از یک شبکه جهانی از تلسکوپها، یک شی ناشناخته را کشف کردهاند که هیچ نوری از خود ساطع نمیکند و احتمالا کمجرمترین نمونه از ماده تاریک شناختهشده در جهان است. این کشف میتواند به پیشرفت در درک ساختار و ماهیت ماده…
آینده کشاورزی و معدنکاوی فضایی چگونه خواهد بود؟
در حال حاضر برنامههای متعددی برای کشاورزی و معدنکاوی فضایی وجود دارند که شرکتها و استارتآپهای فعال در این حوزه در حال اجرای آنها هستند. با بهرهبرداری از استخراج فلزات کمیاب از سیارکها، افزایش تولید در شرایط ریزگرانش و پیشرفت…
کمک فناوری به کوچ انسان از زمین
در ماموریتهای طولانیمدت فضایی مانند سفر به مریخ، استفاده از سامانههای بسته زیستی ضروری است. در این سامانهها، گیاهان با انجام فرایند فتوسنتز، اکسیژن تولید و کربن دیاکسید مصرف میکنند، فاضلابها و زبالهها توسط میکروارگانیسمها به مواد…
تولد واژه «ماهواره» در سالگرد پرتاب نخستین ماهواره جهان
کارشناسان گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مطالبی درباره انتخاب واژهها و سابقه واژههای پیشنهادی در فضای مجازی منتشر میکنند که برای آشنایی با تاریخ و سابقه واژهگزینی جالب است. امروز نیز به مناسبت سالگرد پرتاب نخستین ماهواره…
نخستین تصاویر دریافت شده از دو ماهواره اماراتی منتشر شد
مرکز فضایی محمد بن راشد امارات متحده عربی اولین مجموعه تصاویر ارسالی از فضا توسط ماهوارههای محمد بن زاید ست و اتحادیه ست را منتشر کرد. انتشار این تصاویر میتواند در زمینههای مختلفی از جمله نقشهبرداری، پایش محیطزیست و تحقیقات علمی مورد…
آینده فضاپیمای جونو در هالهای از ابهام
آینده فضاپیمای جونو در هالهای از ابهام قرار دارد. با توجه به اطلاعات موجود، به نظر میرسد این فضاپیما که در حال مطالعه سیاره مشتری و قمرهای آن است، احتمالا خاموش شده است. با این حال، به دلیل تعطیلی دولت ایالات متحده، ناسا از اعلام وضعیت…
معماری بیوزن؛ آینده زندگی در ماه و مریخ
چشمانداز زندگی در فضا دیگر تنها در حد رویاهای علمیتخیلی نیست. با نزدیک شدن به ماموریتهای ماه و مریخ، پرسشی اساسی مطرح میشود: خانههای انسان در فراسوی زمین چگونه خواهند بود؟ تولید و بهکارگیری مواد هوشمند میتواند ساخت و طراحی…
جف بزوس: میلیونها نفر تا چند دهه آینده در فضا زندگی خواهند کرد
جف بزوس، بنیانگذار شرکت آمریکایی آمازون و شرکت فضایی بلو اوریجین، در نشست فناوری که در شهر تورین ایتالیا برگزار شد، دیدگاه خود را درباره آینده انسان در فضا تشریح کرد.
نقش پژوهشهای زیستفضایی در توسعه فناوریهای پزشکی و کشاورزی
به گفته پژوهشگر پژوهشگاه فضایی ایران، سرمایهگذاران در سالهای اخیر توجه ویژهای به حوزه زیستفضا نشان دادهاند. این حوزه شامل بخشهایی مانند حملونقل، آموزش، توسعه فناوریهای پیشرفته و گردشگری فضایی است که ضمن برخورداری از ظرفیت درآمدزایی،…
تردید در مورد فرضیه وجود حیات در سیارههای زهره و مشتری با کشف تازه جیمز وب
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا با کشف مولکول فسفین در جو یک ستاره قهوهای به نام ولف ۱۱۳۰-سی، دیدگاههای پیشین درباره ارتباط این مولکول با فرآیندهای زیستی را به چالش میکشد و احتمال وجود حیات در زهره را مورد تردید قرار میدهد.