نامزدهای جایزه برترین عکاس نجومی سال ۲۰۲۴ با خیره‌کننده‌ترین تصاویر نجومی

امسال شانزدهمین سال برگزاری این رقابت است که برنده‌ها در مراسمی ویژه در تاریخ ۲۲شهریور۲۰۲۴ معرفی خواهند شد؛ تصاویر برنده و منتخب از نامزدهای نهایی در موزه ملی دریانوردی (National Maritime Museum) لندن، به نمایش گذاشته می‌شوند.

اژدهای قطب شمال

عکاس: کارینا لتلیر بائزا (Carina Letelier Baeza)

این شفق قطبی (Aurora) شبیه به اژدها، حاصل یک طوفان ژئومغناطیسی است که در اثر جدا شدن یک تاج خورشیدی (Solar Crown) و برخوردش با میدان مغناطیسی زمین ایجاد شده بود. عکاس، این تصویر را در آرکتیک هنج (Arctic Henge) ایسلند که شب‌ها آسمان صاف دارد، گرفته است.

کهکشان‌خوار

سحابی دنباله‌دار ۴ (CG4) یک توده سحابی و غبار پیچیده با شکلی بسیار خاص است که در صورت‌ فلکی دب‌اکبر (Ursa Major) قرار دارد. سر این تصویر کهکشانی تقریبا ۱.۵ سال نوری قطر دارد. این تصویر حاصل کار گروهی از اخترشناسان است که به صورت مشترک از یک تلسکوپ قدرتمند در شیلی استفاده کردند.

رقص قمرهای مشتری

عکاس: مارکو لورنتسی (Marco Lorenzi)

این تصویر، سیاره مشتری (Jupiter) را در محاصره قمرهای آیو (Io) و گانیمد (Ganymede) با جزئیات زیاد نشان می‌دهد.

فوران خورشیدی

عکاس: ونلیان لی (Wenlian Li)

این تصویر فوران سطح خورشید در حال خروج مواد ستاره‌ای از یک آتشفشان فعال را نشان می‌دهد؛ عکاس برای تقویت کنتراست (Contrast) اختلاف میان روشن‌ترین و تیره‌ترین تصویر از فیلترهای دوگانه استفاده کرده است.

کیهان در بازتاب

عکاس: جیان‌فنگ دای (Jianfeng Dai)

این نیروگاه برق فوتوولتاییک (Photovoltaic Power Plant) برج نمک مذاب است که ۱۲ هزار ابرآینه دارد. در روز، آرایه آینه‌ها نور خورشید را در برج جمع‌آوری گرمای مرکزی منعکس می‌کنند که قابلیت کاهش ۳۵۰ هزار تن انتشار دی‌اکسیدکربن در سال را دارد. در شب نیز، این آینه‌ها نور سحابی‌ها، خوشه‌ها، سیاره‌ها، کهکشان راه شیری (Milky Way) و بی‌شمار ستاره را در زوایای مختلف منعکس می‌کنند که تشخیص تصاویر واقعی از غیر واقعی را دشوار می‌سازد.

آتش‌بازی کیهانی

عکاس: یاکوب سانر (Jakob Sahner)

این تصویر از بارش شهابی جوزایی (Geminids) در اسپانیا گرفته شده است. در اوج این بارش، می‌توان دو یا سه شهاب را در هر دقیقه مشاهده کرد. در این تصویر پانوراما نمای کهکشان راه شیری در زمستان به‌ طور کامل معلوم است.

M100 و سرس

عکاس: دیمون میچل اسکاتینگ (Damon Mitchell Scotting)

در این تصویر، عکاس توانسته عبور سیاره کوتوله سرس (Ceres) واقع در کمربند سیارکی میان مریخ (Mars) و مشتری را از مقابل کهکشان بزرگ M100 ثبت کند. سرس به صورت چهار نقطه نورانی درخشان‌تر از این کهکشان نمایش داده شده که با سرعت بالایی حرکت می‌کند. برای ثبت این تصویر، عکاس چندین عکس با نوردهی طولانی را در طول ۸ ساعت گرفته است که حاصل کار نمایی از کهکشان سشوار (Blowdryer Galaxy) یا M100 و حرکت سریع سرس از مقابل آن است.

ماه شکارچی و ایستگاه فضایی بین‌المللی

عکاس: تام گلن (Tom Glenn)

این تصویر، ایستگاه فضایی بین‌المللی را هنگام عبور از جلوی ماه کامل اکتبر یا ماه شکارچی (Hunter’s Moon) نشان می‌دهد. این تصویر تقریبا ۱۲ ساعت پس از یک ماه‌گرفتگی جزئی تهیه شده است که زیبایی چشم‌گیر ماه را به‌ رخ می‌کشد.

کارینا

عکاس: ویکاس چاندر (Vikas Chander)

این تصویر یک مجسمه از چند مجسمه معروف به مردان تنهای کائوکولند (The Lonely Stoney Men of Kaokoland) در جنوب آفریقا را نشان می‌دهد که نام قدیمی کشور نامیبیا (Namibia) است. هیچکس نمی‌داند چه کسی این مجسمه‌ها را در این ناحیه گذاشته است. در پشت این مجسمه، بازوی کارینا (Carina) یکی از بازوهای کوچک کهکشان راه شیری مشخص است.

مقلد راه شیری

عکاس: کوین مورفیلد (Kevin Morefield)

به گفته اخترشناسان NGC 6744 شبیه کهکشان راه شیری است و در فاصله ۳۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد. رنگ سرخابی این کهکشان ناشی از وجود سحابی‌های انتشاری (Emission nebula)، آبی ناشی از وجود ستاره‌های بزرگ و جوان، زرد ستاره‌های قدیمی‌تر و زرد مایل به قهوه‌ای غباری است که دور هسته می‌گردد و به آن نزدیک می‌شود. در آسمان شب، NGC 6744 حدود دو-سوم ماه کامل عرض دارد.

جیغ یک ستاره در حال مرگ

عکاس: یان سینتی (Yann Sainty)

ابرنواختر ماکیان (Cygnus) یکی از اجرام محبوب عکاسان نجومی است. نام این عکس اشاره‌ای است به تابلو جیغ اثر ادوارد مونک (Edvard Munch) و جیغ نمادی از ستاره مرده است که هنوز در فضا پژواک دارد.

جزئیات آبی M45، خوشه پروین

عکاس: سندور بیلیتسکی (Sandor Biliczki)

خوشه پروین (Pleiades) یک هدف محبوب برای عکاسان در مسابقه عکاس نجومی برتر سال است، اما همچنان جزئیات زیادی در آن مانده که باید کشف شوند.

خورشیدگرفتگی کامل

عکاس: گونائل بلانک (Gwenael Blanck)

سوژه این تصویر یک توالی از خورشیدگرفتگی کامل سال ۲۰۲۳ در استرالیا است. در این تصویر، می‌توانید تاج خورشید، فام‌سپهر یا کروموسفر (Chromosphere) صورتی و دانه‌های تسبیح بیلی (Baily’s Beads) که تکه‌های کوچک نور هستند را ببینید. این تصویر شامل هفت عکس با نوردهی بالا یکی برای پس‌زمینه و شش تای دیگر برای کروموسفر و دانه‌ها است.

لمس شفق

عکاس: چستر هال-فرناندز (Chester Hall-Fernandez)

این تصویر در نیوزیلند گرفته شده است و غروب راه شیری را در جنوب آسمان نشان می‌دهد. درخشش تماشایی این عکس از شفق‌های قطب جنوبی (Aurora Australis) می‌آید که به سبب دور بودن شفق قطبی تنها بخش‌های قرمز آن قابل‌ مشاهده هستند.

کوهستان مه‌آلود

این تصویر نمایی بسته از IC 5070 یا سحابی پلیکان (Pelican Nebula) را نشان می‌دهد که ساختارهای گاز و غبار در سحابی یادآور مه کوهستانی در زمان طلوع خورشید هستند.

نمایش زمین و کهکشان راه شیری

عکاس: یوشیکی آبه (Yoshiki Abe)

آسو (Aso)، پنج قله آتشفشانی در استان کوماموتو (Kumamoto) ژاپن است که اغلب آن را پنج کوه آسو نیز می‌نامند. یکی از این قله‌ها به نام ناکاداکه (Nakadake)، یک دهانه آتشفشانی فعال دارد. در این تصویر ترکیبی، آتشفشان و آسمان به‌ صورت جدا عکسبرداری شده‌اند.

M81، یک کهکشان مارپیچی طرح بزرگ

عکاس: هولدن آیمار (Holden Aimar)

یکی از درخشان‌ترین کهکشان‌های آسمان شب M81 یا کهکشان بوده (Bode’s Galaxy) در فاصله ۱۱.۷۵ سال نوری و در صورت‌ فلکی دب‌اکبر قرار دارد. نام آن از روی کاشفش، یوهان الرت بوده (Johann Elert Bode) انتخاب شده است. در پس‌زمینه این تصویر تعدادی سحابی شار یکپارچه (IFN) که غبارهایی خارج از صفحه کهکشانی راه شیری هستند و با نور ستاره‌های راه شیری روشن می‌شوند.

انحنا

عکاس: پل هاورث (Paul Haworth)

این تصویر در انگلیس گرفته شده که به‌ خاطر گل‌ و لای جزر و مدی گسترده خود که پرنده‌های مهاجر فراوانی را جذب می‌کند، مشهور است. سوژه درون تصویر یک اسکله ویران است که در جنگ جهانی دوم ساخته شد تا سربازان بتوانند شن استخراج‌ شده از گودال‌های نزدیک را با قایق جابه‌جا کنند. کانال منحنی شکل با مسیر حرکت ستاره‌ها شباهت دارد.

سحابی آدامس یا GUM 12

عکاس: چارلز پوسنر (Charles Pevsner)

این بخش کوچکی از ابرنواختر بادبان یا سحابی آدامس است که ۱۱ هزار سال قبل منفجر شد. بقایای آن در پهنه‌ای در آسمان شب به عرض ۸ درجه (۱۶ برابر عرض ماه کامل) پخش شده‌اند، اما بسیار کم‌ نور هستند و برای مشاهده آن‌ها به نوردهی بسیار طولانی نیاز است.

شیاطین مریخ

عکاس: لئوناردو دی ماجو (Leonardo Di Maggio)

پرسپکتیو این تصویر که توسط مدارگرد شناسایی مریخ (MRO) ثبت شده، با برش تغییر می‌کند و منظره مریخ به چیزی تاریک و مرموز تبدیل می‌شود.

سنگ‌های نیاکانی

عکاس: آندره‌آ کورزی (Andrea Curzi)

این تصویر راه شیری را به‌ همراه روکز ده گارسیا (Roques de García) نشان می‌دهد؛ سنگ‌هایی درون کاسه آتشفشانی لاس کانیاداس (Las Canadas) در پارک ملی تیده (Teide) در اسپانیا. کاسه آتشفشانی یک فرورفتگی دایره‌ای در زمین است که پس از فوران آتشفشان ایجاد می‌شود. این تصویر از ترکیب دو عکس مجزا از سنگ‌ها و آسمان شب تشکیل شده است.

شبی با والکری‌ها

عکاس: خوزه میگل پیکون چیملیس (Jose Miguel Picon Chimelis)

نمایی از کوه ایستراهورن (Eystrahorn) در شبی با یک طوفان KP7 را مشاهده می‌کنید. این طوفان ژئومغناطیسی قدرتمند می‌تواند شفق قطبی ایجاد کرده و سامانه‌های ارتباطی را مختل کند. شدت طوفان باعث ایجاد این رنگ‌های متنوع در آسمان شده است. عکاس این رنگ‌ها را به نمادی از والکری‌ها (Valkyrie) تشبیه کرده است. والکری‌ها در اساطیر اسکاندیناوی زنانی جنگجو نامرئی در خدمت خدایان هستند که میدان‌های نبرد را می‌جویند تا سربازان کشته‌ شده را به محضر خدایان ببرند.

اژدهای آتش‌زن

عکاس: موریتس تسلر (Moritz Telser)

وقتی عکاس این شفق متحرک را ثبت کرد، حاصل آن شبیه به سر یک اژدها در آسمان صاف شد.

رصدهای شبانه

عکاس: یاکوب سانر (Jakob Sahner)

این تصویر، تلسکوپ آیزاک نیوتن (Isaac Newton Telescope) را در محل تاسیسات تلسکوپی لاپالما (La Palma) در جزایر قناری اسپانیا نشان می‌دهد. عکاس با دور کردن فوکوس از مرکز کهکشان راه شیری، مناطق جالب دیگری از کهکشان مانند ناحیه ماکیان را که در سمت راست بالای تصویر با مناطق ستاره‌زایی درخشان و پر جنب و جوش آن دیده می‌شود، ثبت کرده است.

عبور ایستگاه فضایی بین‌المللی از مقابل ماه در روز

عکاس: کلوین هنسی (Kelvin Hennessy)

این تصویر ایستگاه فضایی بین‌المللی را نشان می‌دهد که از جلوی ماه با ۵۵ درصد روشنایی عبور می‌کند. عکاس این تصویر یکی دیگر از نامزدهای جایزه برترین عکاس نجومی سال است.

پالت هیمالیا

عکاس: گشوانگ چن (Geshuang Chen)

در فستیوال بهاری (سال نوی چینی)، خورشید و ابرهای فرازپوشنی یا آلتواستراتوس (altostratus) با کمک یکدیگر این تاج بزرگ را بر فراز رشته کوه هیمالیا ایجاد کردند. حاصل کار یک پالت رنگی عظیم بر فراز قله‌های پوشیده از برف است.

زحل با شش قمر

عکاس: اندی کیسلی (Andy Casely)

کاهش زاویه حلقه‌های زحل به این معنی است که تایتان (Titan) از دید ما در یک دهه گذشته از همیشه به این سیاره نزدیک‌تر است. در مرکز تصویر، تتیس (Tethys) دارد پشت زحل پنهان می‌شود، در حالی‌ که رئا (Rhea)، انسلادوس (Enceladus) و میماس (Mimas) در سمت چپ هستند و دیونه (Dione) در گوشه پایین-راست قابل‌ مشاهده است. سایه سیاره روی حلقه‌هایش و شکاف‌های انکه (Encke) و کاسینی (Cassini) از دیگر نکات برجسته تصویر هستند.

خانه متروک

عکاس: استفان لیبرمان (Stefan Liebermann)

این تصویر یک خانه متروک را در مرکز بیابانی در آفریقا و راه شیری را بر فراز آن نشان می‌دهد که کهکشان راه شیری از بالای آن بلند شده است. پرده ابرها و هاله‌های اطراف ستاره‌ها جلوه‌ای رویایی ایجاد می‌کند.

نهنگ شناور در خورشید

عکاس: ادواردو شابرگر پوپو (Eduardo Schaberger Poupeau)

این تصویر جزئیات سطح خورشید را نشان می‌دهد. عکاس رشته‌های سمت چپ کره را به‌ صورت یک نهنگ پلاسمایی عظیم‌الجثه می‌بیند که سطح خورشید را می‌پیماید.

خطوط غبار داخل M104 (کهکشان کلاه‌مکزیکی)

عکاس: کوین مورفیلد (Kevin Morefield)

درخشش شدید مرکز کهکشان M104 اغلب جزئیات درون حلقه غبار اطرافش را پنهان می‌کند. در این تصویر، غبارها به‌ صورت مارپیچی به هسته سرازیر می‌شوند و در یک لایه نازک درون سیاهچاله بزرگ مرکزی سقوط می‌کنند. ستاره‌های روشن و رنگی این تصویر در کهکشان راه شیری قرار دارند.