آخرین وضعیت رصد خانه ملی
طرح رصد خانه ملی، امکانات رصدی برای پژوهش های بنیادی و گسترش مرزهای دانش در حوزه نجوم و کیهان شناسی را فراهم می کند. امکاناتی که به واسطه ایجاد رصد خانه ملی نه تنها در اختیار پژوهشگران و دانشمندان ایرانی قرار می گیرد بلکه دانشمندان سایر کشورها هم می توانند از آن استفاده کنند. موقعیت جغرافیایی و مکان رصدی رصدخانه ملی یکی از ده مکان برتر رصدی جهان است و امکانات رصدی پیش بینی شده این رصدخانه فرصت تحقیقاتی ویژه ای برای منجمان در ایران ایجاد می کند. طرح رصد خانه ملی تنها با رشته های نجوم و کیهان شناسی مرتبط نیست بلکه فرا رشته ای و بین رشته ای است و مجموعه ای از دانش ها را به هم پیوند می زند.
طرح در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه دانشگاه زنجان آغاز شد گفت: مرحله
اول طرح مطالعات بررسی هواشناسی 33 منطقه نامزد شده در کشور بود.سعدالله نصیری
قیداری با اشاره به اینکه مکان رصدخانه ملی بعد از 2 سال مطالعه هواشناسی 4
منطقه در کشور انتخاب شد افزود: بومی سازی و مطالعات علمی و پژوهشی
دانشگاهی یکی از اهداف این طرح بود و تمام این مراحل به عنوان طرح دانشجویی
کارشناسی ارشد و دکتری کار شد.وی با تأکید بر
اینکه اندازه گیری آلودگی نور یا غبار کارهایی بود که برای نخستین بار در
ایران به کار گرفته می شد گفت: طرح های ارزشمندی بودند که با جدیت و
پشتکار و کار گروهی، به عنوان مکان یابی رصد خانه ملی ایران و پارامترهای
متعدد آن را در سطح استاندارد جهانی و تبادل نظر با اهل فن کارها را پیش
بردیم.
پژوهش و فناوری وزارت علوم گفت: طرح رصدخانه ملی از سال 1378 در چارچوب
اولویت های علمی و پژوهشی کشور، عنوان طرح کلان ملی را پیدا کرد و نخستین
اعتبار در سال 1379 به این طرح اختصاص داده شد.وی افزود: شورای
پژوهش های علمی در سال 1380 تعطیل شد، اما مکان یابی رصدخانه ملی با حمایت
های وزارت علوم تحقیقات و فناوری ادامه یافت.احمدی گفت: پس از
آن که نتایج مطالعات درباره سرعت، جهت باد، دما و رطوبت نسبی، درخشندگی
سطحی آسمان و لرزه خیزی به دست آمد، مکان مناسب برای ساخت این رصد خانه بر
روی قله3600 متری گرگش در کاشان انتخاب شد و پس از تخصیص بودجه در سال 84 ،
این طرح در سال 85 به پژوهشگاه دانش های بنیادی (IPM) سپرده شد.
اینکه در سال 88 مقام معظم رهبری به تداوم طرح تأکید کردند افزود: اعتباری
قابل توجه برای این طرح در نظر گرفته شد و تا کنون 27 درصد پیشرفت فیزیکی
داشته است.وی گفت: برای این طرح120 میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده که تاکنون33 میلیارد تومان آن پرداخت شده است.احمدی افزود: سفارش، مدیریت و هدایت طرح ساخت آینه تلسکوپ 4 سال طول کشید و در سال 93 وارد کشور شد.وی گفت: آینه اصلی حدود 3 متر و 40 سانتیمتر قطر دارد و از دقت بالا و محاسبات تخصصی دقیقی برخوردار است.
فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه آخرین جلسه برای طرح رصد
خانه ملی در 2 مهر95 برگزار شد گفت: با توجه به اینکه این طرح مورد توجه
وزارتخانه و شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری است به عنوان یکی از طرح های
کلان ملی مورد تصویب شورای عتف قرار گرفت.احمدی با بیان
اینکه کارهای مهمی از لحاظ آموزش و تربیت نیروی انسانی برای این طرح در حال
انجام است افزود: هم اکنون از مشاوران بین المللی از کشورهایی همچون
آلمان، سوئد، اسپانیا و فنلاند کمک می گیریم و این طرح ملی باعث ایجاد شبکه
ای از ارتباطات بین المللی شده است.
وی با اشاره به اینکه سیاست های کلان در اسناد بالادستی بر مرجعیت علمی
تأکید دارد گفت: یکی از الویت های ما حضور در حوزه نجوم و کیهان شناسی است.وی با تأکید به
اینکه نشریه Physics World در جدیدترین شماره خود طرح رصد خانه ملی ایران
را معرفی کرده است افزود: در این مجله مطالبی درباره اهمیت، اهداف، فعالیت
و چالش های طرح رصد خانه ملی ایران نوشته شده است و این امر نشان می دهد
که دنیا برای این طرح اهمیت ویژه ای قائل است.معاون پژوهش و
فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه در چند سال اخیر و با
ورود رصدخانه ملی ایران به مرحله اجرایی، این طرح بازتاب خبری وسیعی در
جامعه نجومی ایران و جهان داشته است.