روسیه علیه استارلینک در نبرد اوکراین
تحلیلگران گزارش میدهند که روسیه در تلاش است تا دسترسی اوکراین به ماهوارههای استارلینک شرکت اسپیسایکس را قطع کند. به گفته کارشناسان هکرهای روسی تاکنون نتوانستهاند استارلینک را هک کنند. در حالی که اطلاعات بسیار کمی در مورد حملات الکترونیکی روسیه به استارلینک وجود دارد، تلاشهای روسیه چندان موفق به نظر نمیرسند.
دسترسی به ماهوارهها خصوصا استارلینک (Starlink) نقش مهمی در دفاع اوکراین در برابر روسیه داشته است. این شبکه ماهوارهای ارتباط بین سربازان در جبهه و عملیات سامانههای تسلیحاتی و پهپادها را آسانتر کرد. از زمان آغاز جنگ، روسیه از اختلالگرها برای جلوگیری از دسترسی نیروهای اوکراینی به ماهوارههای تجاری استفاده کرده است. اختلالگرها سیگنالهای ماهوارهای و پهپادهای انتحاری را مختل میکردند. بدین ترتیب اپراتورهای اوکراینی مجبور میشدند به اهداف خود در خط مقدم نزدیک شوند.
به گفته کارشناسان، سیگنالهای استارلینک قوی و متمرکز هستند. از آنجا که آنها در ارتفاع بسیار پایینتری از ماهوارههای زمین ثابت مستقرند و به زمین نزدیکتر هستند، تاخیر بین عملکرد کاربر و پاسخ شبکه کوتاهتر است. این امر باعث افزایش سرعت اینترنت میشود و ایجاد اختلال در آن را سختتر میکند.
به گفته کاری بینگن (Kari Bingen)، از مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی (Center for Strategic and International Studies)، ماهوارههای استارلینک انعطافپذیر و چابک هستند و دائما نرمافزار خود را بهروزرسانی میکنند.
حملههای روسیه
در اولین روز تهاجم روسیه به اوکراین در اسفند۱۴۰۰، هکرهای روسی یک سلاح سایبری را علیه شرکت آمریکایی ویاست (ViaSat) پرتاب کردند که خدمات ارتباطات ماهوارهای نظامی را به اوکراین ارائه میدهد. این حمله تعداد زیادی از ایستگاههای ارتباطی ماهوارهای را هدف قرار داد و صدها هزار نفر را در اوکراین و اروپا تحت تاثیر قرار داد.
کمی بعد شرکت فینایر (Finnair) فنلاند چندین مورد پارازیت GPS را هنگام نزدیک شدن هواپیمای خود به روسیه گزارش داد. در آن زمان رئیس جمهور فنلاند با جو بایدن دیدار کرد و آنها در پاسخ به حمله به اوکراین، در مورد تقویت روابط دفاعی فنلاند و ناتو گفتگو کردند.
اسپیسایکس نیز در سال ۱۴۰۱ مورد حمله قرار گرفت و به گفته یک مقام پنتاگون، مهندسان این شرکت با بهروزرسانی نرمافزار سامانه از حملات پارازیت روسیه جلوگیری کردند.
روسیه سامانههای جنگ الکترونیکی خود را توسعه داده است. به عنوان مثال R-330Zh Zhitel، یک ایستگاه پارازیت سیار سوار بر کامیون، و Bylina-MM، سامانهای برای اختلال در ماهوارههای ارتباطی هستند. آنها دارای آنتنهای سوار بر کامیون هستند که سیگنالی با قدرت بالا میفرستند و گیرندههای تنظیمشده روی فرکانسهای استارلینک را اشباع میکنند.
همچنین جنگافزار الکترونیکی سیار كراسوخا-۴ (Krasukha-4) میتواند سامانههای هشدار و کنترل زودهنگام هوابرد (AWACS) و سایر سامانههای راداری را تا برد نزدیک ۳۰۰ کیلومتر خنثی کند. به علاوه، روسیه چندین ماه در حال آزمایش سامانههای جنگ الکترونیک تبل (Tobol) خود برای مختل کردن سیگنالهای استارلینک بوده است.
روسیه همچنین دارای طیف گستردهای از تسلیحات فضایی مانند موشکهای ضد ماهوارهای صعود مستقیم (ASAT) و لیزرهای قدرتمندی است که میتوانند ماهوارهها را در مدار منهدم کنند.
پاسخ اوکراین
در سال ۱۴۰۲، نیروهای اوکراین یک تیرادا (Tirada) و یک سامانه الکترونیکی لییر-۲ (Leer-2) را با استفاده از پهپاد منهدم کردند. کمی بعد، ارتش اوکراین از انهدام چندین سامانه روسی، از جمله یک سامانه جنگ الکترونیکی پل-۲۱ (Pole-21) و یک Svet-KU خبر داد. همچنین یک یگان موشکی اوکراینی به سامانه جنگ الکترونیک روسی تیرادا-۲ در منطقه دونتسک اوکراین حمله کرد.