مریخ‌نورد کنجکاوی (Curiosity) ناسا واضح‌ترین شواهد از ردپای آب در مریخ را کشف کرد. کنجکاوی ساختارهایی به شکل صخره‌های موج‌گونه را رصد کرده است که نشان می‌دهد دریاچه‌هایی در منطقه‌ای قدیمی مریخ وجود داشته‌اند؛ این در حالی است که قبلا دانشمندان تصور می‌کردند منطقه یادشده از مریخ خشک باشد.
وقتی مریخ‌نورد ناسا پاییز سال ۲۰۲۲ در منطقه خاک‌های سولفاتی سیاره مریخ فرود آمد، دانشمندان از رصد جدیدترین شواهد مبنی بر وجود دریاچه‌ها متعجب شدند، زیرا لایه‌های صخره‌ای حاوی سولفات در این منطقه در خاکی خشک‌تر نسبت به مناطق دیگر مریخ تشکیل شده بودند. فرضیه کلی این است که مواد معدنی نمکی با کاهش آب دریاچه‌ها عقب نشسته‌اند.
همچنین، موج‌های سطحی دریاچه‌های کم‌عمق میلیاردها سال قبل موجب تشکیل رسوب در بستر دریاچه‌ها شدند و طی سال‌های متمادی ساختارهای موج‌گونه‌ای را در صخره‌ها شکل دادند. تخمین‌زده می‌شود زمان شکل‌گیری این سنگ‌ها حدود ۳ میلیارد سال پیش بوده است و از طریق انباشته شدن رسوبات، به شکل سنگ‌های لایه لایه در آمده‌اند.
آشوین واساوادا (Ashwin Vasavada)، از آزمایشگاه پیشرانه جت (JPL) ناسا، می‌گوید: «هزاران کیلومتر از نهشته‌های دریاچه‌ها را بررسی کردیم و هرگز سند دقیقی مانند این پیدا نکردیم. اکنون بهترین سند از وجود آب و موج را در کل این ماموریت در جایی یافتیم که تصور می‌کردیم پیش‌تر خشک بوده باشد.»
واساوادا اظهار می‌کند: «وجود سنگ‌های موج‌دار، جریان‌های آوار و لایه‌های موزون همگی شواهدی هستند که نشان می‌دهند داستان تبدیل مریخ به‌این گوی قرمز و یخی ساده نبوده و آب و هوای باستانی مریخ پیچیدگی فوق‌العاده‌ای مانند آب و هوای زمین داشته است.»
در همین رابطه بخوانید: کشف جالب توجه سنگ عقیق در مریخ!
آثار آب در سیاره مریخ
مریخ‌نورد کنجکاوی در حال کاوش از تقریبا نیم مایل بالاتر از کوه شارپ (Sharp)، ساختاری حفظ‌شده در این منطقه را یافت که به نام مارکر بند (Marker Band) شناخته می‌شود و لایه‌ای نازک از صخره‌های سیاه بوده و گویی از بقیه کوه جدا شده است. سرنخ دیگر داخل این منطقه، وجود ساختار صخره‌ای غیرمعمول بوده که احتمالا به دلیل وقوع نوعی دوره‌های رخدادهای آب‌وهوایی مکرر تشکیل شده باشد.
ناسا علاوه بر این اعلام کرده است که دانشمندان سرنخ جدید دیگری در مورد وجود آب‌های تاریخی در مریخ در دره‌ای به نام گدیز (Gediz) دیده‌اند. دانشمندان حدس می‌زنند رانش زمین‌های مرطوب در این منطقه رخ داده و بقایایی را در این منطقه برجا گذاشته است.
سنگ‌هایی که خطوطی برجسته و پیوسته دارند تنها مواردی نیستند که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده‌اند. کنجکاوی همچنین برخی از سنگ‌ها را با لایه‌های منظم روی آنها مشاهده کرده است. این احتمال وجود دارد که تشکیل این لایه‌های سنگی به طوفان‌های گردوغبار باستانی مرتبط باشد.
با تلاش‌های کاوشگر مذکور و همچنین مریخ‌نورد استقامت (Perseverance) ناسا ممکن است دانشمندان شواهد واضح‌تری از ردپای آب و وجود حیات بالقوه در سیاره سرخ دریافت کنند.