بازگشت نمونه‌های خاک ماه به زمین توسط چینی‌ها

اهمیت نیمه پنهان ماه

اگرچه دشت‌های بزرگ و تاریک از گدازه‌های سرد شده در این نیمه وجود نداشتند؛ در عوض، سمت دور پوشیده از دهانه‌هایی با اندازه‌ها و سن‌های مختلف بود؛ چند دهه بعد، و حدود ۵ سال از زمان ماموریت چانگ ای-۴ که به سبب آن چین به اولین و تنها کشوری موفق در فرود نرم در سمت دور ماه تبدیل شد؛ دانشمندان از چین و سراسر جهان امید زیادی به اطلاعاتی که می‌توان از نمونه‌ها به دست آورد، بستند.

جیمز هد (James Head)، از دانشگاه براون (Brown University) آمریکا، که همراه با دانشمندان اروپایی و چینی نمونه‌های سمت پنهان از ماموریت چانگ‌ای-۵ را تجزیه و تحلیل کردند، می‌گوید: «ماه از آنجا که سطح آن دارای تکتونیک صفحه‌ای (نظریه علمی مبنی بر این که پوسته کره شامل تعدادی صفحات بزرگ لغزان بر روی جبه است) نیست در واقع یک سند منجمد از آنچه در منظومه شمسی اولیه رخ داده، به حساب می‌آید و افزود که درک ساختار ماه نه تنها به درک اکتشاف گذشته، بلکه به فهم آینده منظومه شمسی نیز کمک می‌کند.»

تاثیر نمونه‌های نیمه پنهان ماه در صنعت فضایی

طبق گفته کارشناسان تجزیه و تحلیل ترکیب و خواص فیزیکی نمونه‌ها به یادگیری نحوه استفاده از منابع روی ماه برای اکتشافات در آینده کمک می‌کند؛ خاک ماه را می‌توان در چاپ سه‌بعدی به جهت تولید آجر برای ساخت پایگاه‌های تحقیقاتی در ماه استفاده کرد؛ این در حالی است که برخی از دانشمندان، در حال کار بر روی یافتن فناوری‌های اقتصادی و کاربردی‌تر برای استخراج گازهایی مانند هلیوم، اکسیژن و هیدروژن از آن بودند.

طبق اظهارات مقامات آژانس فضایی چین (China National Space Administration به اختصار CNSA)، انتظار می‌رود دانشمندان چینی پس از دریافت نمونه‌ها، داده‌ها را برای تحقیقات مشترک با شرکای بین‌المللی به اشتراک بگذارند، قبل از این که پکن نمونه‌ها را برای دسترسی تیم‌های بین‌المللی ارائه کند.

چانگ‌ای-۶ ششمین ماموریت از هشت ماموریت برنامه‌ریزی شده است که به عنوان یک گام مهم در راستای هدف چین برای اعزام فضانوردان به ماه در سال‌های آینده تلقی می‌شود؛ هد می‌گوید: «هر مرحله در فرآیند ماموریت بازگشت نمونه، دقیقا همان کاری است که شما باید انجام دهید تا انسان‌ها را بر روی ماه فرود بیاورید و برگردانید؛ در حالی که این یک ماموریت علمی است؛ جنبه‌های فرماندهی و کنترل، دقیقا همان چیزی است که برای اکتشاف انسان در ماه و همچنین مواردی مانند بازگشت نمونه از مریخ به آن نیاز دارید.»

رقابت فضایی چین با آمریکا

جاه‌طلبی چین برای فرستادن فضانوردان به ماه در حالی است که آمریکا ماموریت آرتمیس را در اوایل سال ۲۰۲۶ به فضا پرتاب می‌کند و این اولین تلاش این کشور پس از بیش از ۵۰ سال است. به نظر بیل نلسون (Bill Nelson)، رئیس ناسا، سرعت چین به عنوان یک محرک در پیشرفت آمریکا محسوب می‌شود؛ چرا که این دو کشور عملا در یک مسابقه هستند.

او می‌گوید: «نگرانی من این است که ابتدا چینی‌ها به قطب جنوب برسند و سپس بگویند این منطقه ماست، شما بیرون بمانید؛ زیرا قطب جنوب ماه به سبب احتمال وجود آب در آنجا بخش مهمی است و آب به معنای سوخت ماهواره‌بر است.»

چین با تکرار موضع خود مبنی بر اینکه اکتشافات فضایی باید «به نفع همه بشر باشد» به طور فعال شرکای بین‌المللی را برای ایستگاه تحقیقاتی ماه خود به خدمت گرفته است و به دنبال رفع نگرانی‌ها در مورد جاه‌طلبی‌های خود است.

چین و آمریکا تنها کشورهایی نیستند که به اعتبار ملی، مزایای علمی بالقوه، دسترسی به منابع و اکتشافات بیشتر در اعماق فضا چشم دوخته‌اند؛ در ۲۰۲۳ هند نیز اولین فضاپیمای خود را بر روی ماه فرود آورد؛ در حالی که اولین ماموریت روسیه در ماه با سقوط کاوشگر لونا ۲۵ روی سطح آن با شکست مواجه شد. در ژانویه۲۰۲۴، ژاپن تبدیل به پنجمین کشوری شد که یک فضاپیما را بر روی ماه فرود آورد؛ اگرچه کاوشگر آن به دلیل زاویه فرود نادرست با مشکلات برق مواجه شد.

چین قرار است ماموریت چانگ‌ای-۷ خود را در سال ۲۰۲۶ به منطقه قطب جنوبی ماه پرتاب کند؛ در حالی که چانگ‌ای-۸ در سال ۲۰۲۸ برای انجام آزمایش‌هایی با هدف استفاده از منابع ماه در آماده‌سازی برای ایستگاه تحقیقاتی قمری به ماه پرتاب خواهد شد.