آیا بازار ماهوارههای کوچک به پختگی رسیده است؟
رشد شدید بازار جهانی ماهوارههای کوچکی که وزن پرتاب کمتر از ۵۰۰ کیلوگرم دارند طی دهه گذشته بیشتر ناشی از کوچک بودن ابعاد اولیه این بازار بوده است. بازار ماهوارههای کوچک بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ به طور میانگین نرخ رشد سالیانه ۲۳درصد را تجربه کرده و انتظار میرود در بازه زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ نرخ رشد بالاتری هم داشته باشد.
در سال ۲۰۱۸، ۳۲۲ ماهواره در سرتاسر جهان و با ۴۴ پرتاب به فضا ارسال شدند و برای دومین سال متوالی بیش از ۳۰۰ ماهواره کوچک به فضا پرتاب شد. این میزان تقریبا دو برابر میانگین پرتاب بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ است که سالانه ۱۶۰ ماهواره کوچک به فضا پرتاب میشد. در سال ۲۰۱۸ ماهوارههای کوچک ۶۹درصد تعداد ماهوارههای پرتابشده و تنها ۴درصد وزن ارسالشده به فضا را تشکیل دادند. لازم به ذکر است که ۵۰درصد ماهوارههای کوچک پرتابشده در سال ۲۰۱۸ مربوط به آمریکا بود که بیش از ۱۰۰ ماهواره از این مجموعه به شرکتهای تجاری تعلق داشت.
این بازار که هنوز نیز با عدم قطعیت دست و پنجه نرم میکند، در آستانه یک رشد انفجاری قرار دارد. ابرمنظومههای گرانقیمت اینترنت ماهوارهای کم کم پرتابهای خود را آغاز میکنند و تا قبل از سال ۲۰۲۵ و رسیدن به یک ثبات نسبی این رشد ادامه خواهد داشت. موسسه تحلیلی یوروکانسالت (Euroconsult) در یکی از گزارشهای خود پیشبینی کرده است که نرخ رشد بازار پرتاب ماهوارههای کوچک در سال ۲۰۲۴به ۴۸درصد برسد و پس از آن تا زمان آغاز پرتاب نسل دوم ابرمنظومهها ثبات داشته باشد. طبق مطالعات این موسسه از سال ۲۰۱۹تا ۲۰۲۸ بیش از ۸۵۰۰ ماهواره کوچک به فضا ارسال خواهد شد که نیمی از آنها با هدف پشتیبانی از منظومههای پهنباند پرتاب میگردند.
بخشهای دیگر بازار به غیر از منظومههای پهنباند، شامل ماهوارههای دولتی (نظامی)، سنجش از دور و باریکباند (narrowband) هستند. دولتها که مدتهاست در حال مطالعه و برنامهریزی برای استفاده عملیاتی از ماهوارههای کوچک هستند و در بخش ماهوارههای سنجشی علاوه بر ماهوارههای متداول، رادارهای روزنه مصنوعی و ابزارهای تصویربرداری چندطیفی نیز راه خود را به بازار ماهوارههای کوچک باز کردهاند. پروژههای باریکباند شامل خدمات اینترنت اشیا هستند که این بازار هماکنون نیز دچار ریزشهایی شده است.
به هر حال با توجه به اتفاقات مهمی که بر سر راه بازار ماهوارههای کوچک قرار دارد، طی چند سال آینده مشخص میشود که آیا این بازار در حال رسیدن به پختگی است یا تغییرات شدید و ناگهانی اکنون به جزئی جداییناپذیر از کل صنعت ماهواره تبدیل شده است.