پایگاه فضایی سوئد، امید تازه اروپا برای پرتاب‌های فضایی از خاک این قاره
سوئد با نوسازی پایگاه جدید خود به نام اسرنج (Esrange) نخستین مرکز پرتاب فضایی این کشور را افتتاح کرد. پروژه مذکور که در شمال سوئد قرار دارد، شامل ساخت‌وساز برای محل پرتاب جدید، از جمله بخش‌هایی برای یکپارچه‌سازی حامل‌ها و ماهواره‌ها، توسعه بخش‌های سوخت‌رسانی، سکوهای پرتاب، سامانه‌های زمینی و همچنین سامانه‌های پشتیبانی در مرکز ارتباط عملیاتی اسرنج می‌شود.
دانلود مستند تماشایی «مریخ: درون اسپیس‌ایکس ۲۰۱۸» با دوبله فارسی
هدف از افتتاح اسرنج، دستیابی به قابلیت پرتاب حامل‌های فضایی برای تزریق ماهواره به مدار و همچنین امکان انجام عملیات توسط حامل‌های بازگشت‌پذیر برای این پایگاه است. به گفته مسئولان، این امر اسرنج را به نخستین پایگاه پرتاب فضایی اروپا به منظور انتقال ماهواره به مدار زمین بدل خواهد کرد و با ایجاد بستری برای شرکت‌های فضایی، امکان بهره‌گیری آن‌ها از پایگاه مذکور را جهت پرتاب حامل‌های نسل بعدی خود فراهم می‌آورد.
شرکت سوئدی SSC (سرواژه Swedish Space Corporation)، مالک پایگاه اسرنج، قصد دارد اولین ماهواره را در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ از این پایگاه پرتاب کند که در صورت موفقیت‌آمیز بودن آن، سوئد به اولین کشور در قاره اروپا – به استثنای روسیه – بدل خواهد شد که توانسته است ماهوارهای را از خاک خود به فضا بفرستد.
اسرنج را سازمان تحقیقات فضایی اروپا (European Space Research Organisation) در سال ۱۹۶۴ احداث کرد و اهداف مهم آن شامل انجام تحقیقات علمی با استفاده از بالون‌های استراتوسفری، بررسی شفق‌های قطبی، پرتاب حامل‌های فضایی و ردیابی ماهواره می‌شود. در سال ۱۹۷۲ مالکیت این پایگاه به SSC واگذار شد.
در همین رابطه بخوانید: خرید دوره آشنایی با صنعت فضا با قیمت مناسب
تا قبل از سال ۱۹۷۲ و واگذاری اسرنج به SSC، بیش از ۱۵۰ پرتاب ماهواره از این پایگاه صورت گرفت که بیشتر آن‌ها به ارتفاع ۱۰۰ تا ۲۲۰ کیلومتری زمین رفته و عمدتا اهداف تحقیقاتی مرتبط با اتمسفر و یونوسفر را دنبال می‌کردند. در مجموع تاکنون بیش از ۵۰۰ پرتاب فضایی از پایگاه اسرنج انجام شده است که عمده آن‌ها به ارتفاع‌های کمتر از ۲۲۰ کیلومتری سطح زمین می‌رسیدند. اکنون SSC با به‌روزرسانی این پایگاه در صدد انجام پرتاب‌هایی به ارتفاع‌های بالاتر است.
اروپا در تلاش برای رفع نیاز به پایگاه فضایی روسیه
برخی دیگر از کشورهای اروپایی از جمله نروژ، پرتغال، اسپانیا و انگلیس نیز به دنبال توسعه پایگاه‌های پرتاب خود هستند. برای مثال، به تازگی انگلیس طی همکاری با شرکت آمریکایی ویرجین اوربیت (Virgin Orbit) اقدام به پرتاب افقی ماهواره از پایگاه کرن‌وال (Cornwall) کرد. در عملیات مذکور ماهواره‌بر لانچر وان (LauncherOne) ویرجین اوربیت از یک هواپیمای اصلاح‌شده رها شد، اما به دلیل بروز نقص فنی نتوانست ۹ ماهواره این ماموریت را به مدار زمین برساند.
با توجه به شرایط جنگ میان روسیه و اوکراین، همکاری‌های فضایی اروپا با روسیه در استفاده از پایگاه فضایی بایکونور (Baikonur) روسیه واقع در قزاقستان محدود شده است. اکنون انتظار می‌رود پایگاه اسرنج در کنار مرکز فضایی گویان فرانسه (French Guiana) که در سواحل اقیانوس اطلس در آمریکای جنوبی قرار دارد، بتواند نیاز اروپا در حوزه پرتاب‌های فضایی را برآورده سازد.