فوران عظیم یک سیاهچاله بهاندازه ۱۶ ماه کامل

اخترشناسان تصویری دقیق از فوران عظیم نزدیکترین سیاهچاله کلانجرم تغذیهکننده در کهکشان قنطورس اِی (Centaurus A) تهیه کردهاند که بهاندازه ۱۶ ماه کامل در آسمان گسترش یافته است. این تصویر، گسیل امواج رادیویی از مواد پرتابشده توسط سیاهچاله با سرعتی تقریبا برابر سرعت نور را ثبت کرده است. بخشهای غولپیکر، جریان پلاسما را نشان میدهد که تا بیش از ۱ میلیون سال نوری دورتر از مرکز کهکشان اصلی آن، قنطورس ای پخش میشوند.
قنطورس ای که حدود ۱۲ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، پنجمین کهکشان درخشان در آسمان سیاره ماست. در مرکز این کهکشان نزدیکترین سیاهچاله تغذیهکننده فعال شناختهشده، سیاهچاله مذکور با جرم ۵۵ میلیون برابر خورشید قرار دارد. این سیاهچاله، گاز، گردوغبار و مواد دیگر را در مجاورت خود میبلعد و سپس آن را بهشکل فوارههای قدرتمندی که در فاصله بسیار دوری به فضای میانکهکشانی پخش میشوند، به بیرون پرتاب کرده و حبابهای عظیمی را ایجاد میکند.
در همین رابطه بخوانید:
بهگفته بنجامین مککینلی (Benjamin McKinley)، اخترشناس دانشگاه کورتین (Curtin University) استرالیا، این کهکشان در مرکز یعنی جایی که انرژی متمرکزتر و فعالتر است، درخشانتر بهنظر میرسد و همانطور که انرژی بهسمت اطراف قنطورس ای پراکنده میشود، ماده کهکشانی کمنورتر بهنظر میرسد. خود کهکشان فقط بخش بسیار کوچکی در مرکز تصویر را اشغال میکند.
ماسیمو گاسپاری (Massimo Gaspari)، اخترفیزیکدان موسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا (INAF)، با بیان اینکه مطالعه یادشده نظریه تازهای را بهنام «برافزایش سرد بینظم» (Chaotic Cold Accretion بهاختصار CCA) تایید میکند، میگوید: «در این مدل، ابرهای گاز سرد در هاله کهکشانی متراکم میشوند و بر نواحی مرکزی میبارند و سیاهچاله کلانجرم را تغذیه میکنند.» بر اثر تحریکشدن توسط این بارش مواد، سیاهچاله بهشدت واکنش نشان میدهد و انرژی را فوران میکند.