نقش اقتصادی سنجش از دور در اکتشافات معدنی
سازمان فضایی ایران با تشریح توانمندیهای فناوری سنجش از دور اعلام کرد تصاویر و دادههای ماهوارهای یکی از منابع اطلاعاتی با ارزش برای مطالعات منابع زمینی در اکتشافات معدنی بهشمار میرود. در دهههای اخیر با توسعه فناوریهای فضایی و استفاده از تصاویر ماهوارهای تحول اساسی در مطالعات منابع زمینی و اکتشافات معدنی رخ داده است و امروزه تصاویر و دادههای ماهوارهای بهدلیل نقش آنها در کاهش هزینه و زمان یکی از منابع اطلاعاتی با ارزش برای اینگونه مطالعات در نظر گرفته میشوند.
در اجرای عملیات اکتشافی، مطالعه تصاویر ماهوارهای یک منطقه قبل از کار صحرایی بهدلایلی امری کاملا مفید است؛ این مطالعه سبب آشنایی بیشتر با جغرافیای منطقه شده و میتواند در انتخاب مواردی چون محل و مسیر پروژه کمک شایانی کند، بهعلت دید بسیار وسیع، همبستگی بین عوارض مختلف زمینشناسی ناحیه را تعیین میکند و استفاده از زوج تصاویر ماهوارهای در تهیه مدلهای رقومی ارتفاعی و همچنین تشخیص تقریبی نوع سنگ کاربرد دارند.
اداره کل سنجش از دور سازمان فضایی ایران دراینباره اعلام کرد باتوجهبه ویژگیهای متنوع کشور لازم است در مطالعات اکتشافات معدنی در زمینه خاک وسیع، منابع سرشار معدنی، پوسته فعال، زمینشناسی پیچیده و قرارگیری در کمربند خشک کره زمین، از توانمندیهای منحصربهفرد فناوری سنجش از دور استفاده بهینه شود. بهمنظور درک بهتر کارآیی اقتصادی فناوری سنجش از دور در اکتشافات معدنی، موارد لازم برای شناسایی ظرفیت کانهزایی طلای اپیترمال (Epithermal) در یک منطقه در شکل زیر نشان داده شده است.
مناسبترین ویژگیهای حرارتی کانیها، در محدوده طول موجهای ۸ تا ۱۴ میکرومتر تشخیص داده شده است و این ناحیه مادون قرمز حرارتی با خصوصیات جذبی برخی مواد تشکیلدهنده در سنگها مشخص میشود. مهمترین گام در اکتشاف، مشخصکردن واحد زمینشناسی دارای ظرفیت معدنی است که برای شناسایی آن از عوارض سطحی ایجادشده در اثر فرآیند کانهزایی و تشکیل کانسار استفاده میشود.
سنجش از دور راداری نیز ابزار نوینی را برای زمینشناسی، کانیشناسی، اکتشافات معدنی و تعیین مخاطرات ژئوتکنیکی فراهم میکند. در روشهای کاربردی، تصاویر راداری بهسادگی میتواند اطلاعات را از تصاویر تکراری مورد نظر در زمین و بدون توجه به شرایط جوی فراهم آورد.
تصاویر سنجش از دور در زمینه اکتشاف کانسارها از دو جهت حائز اهمیت هستند؛ در درجه اول تهیه نقشه زمینشناسی و زمینشناسی ساختاری و در درجه دوم شناسایی سنگهای دگرسانی گرمایی بهوسیله نشانهای طیفی آنها که اطلاعات ماهوارهای سنجش از دور بههمراه سامانه اطلاعات جغرافیایی، بهترین روش را برای مهندسان معدن، متخصصان زمینشناسی اقتصادی و دیگر محققین علوم زمین و همچنین برنامهریزان ارائه میکند.