استفاده از فناوری ماهواره برای کشف راز دریاهای شیری

دانشمندان قصد دارند با استفاده از فناوری ماهواره درباره پدیدههایی موسوم به دریاهای شیری (Milky seas) تحقیق کنند. این پدیده به شرایط خاصی در اقیانوسها گفته میشود که طی آن مقادیر زیادی از آب با نوعی باکتری درخشان پوشیده میشود و این امر رنگ اقیانوس را در شب بهطور بکنواختی به آبی تغییر میدهد.
استیون میلر (Steven Miller)، محقق دانشگاه ایالتی کلرادو (Colorado State University) آمریکا، بههمراه همکارانش با بهرهگیری از نسل جدید ماهوارهها، راهی برای تشخیص دریاهای شیری ابداع کردهاند. آنها برای این منظور از ابزار خاصی روی ماهوارهها استفاده میکنند که میتواند نوری تقریبا ۱۰۰ میلیون بار ضعیفتر از نور روز را تشخیص دهد. بدینترتیب میتوان با تعیین موقعیت این پدیده و هدایت کشتیهای تحقیقاتی، اطلاعات بیشتری در مورد ماهیت دریاهای شیری یهدست آورد.
میلر میگوید: «پیشتر و در سال ۲۰۰۴ با استفاده از دادههای ماهوارهای، توانستیم یک پدیده دریای شیری را که در سال ۱۹۹۵ گزارش شده بود، تشخیص دهیم؛ اما بهدلیل عدم وضوح تصاویر امکان تجزیهوتحلیل وجود نداشت.» بعدها نیز تلاشهای آنها برای کسب اطلاعات دررابطهبا دریای شیری از طریق تصاویر ماهوارهای ناکام مانده بود. آنها در سالهای ۲۰۱۸ و پس از آن توانستند دریاهای شیری را از جمله در سواحل سومالی با بهرهگیری از دادههای ماهوارهای تشخیص دهند. میلر ادامه میدهد: «ما با بررسی دادههای ماهوارهای دریافتیم چگونه دریاهای شیری با دمای سطح آب، زیستتوده و جریانهای آب مرتبط هستند؛ مواردی که سرنخهای مهمی برای کشف نحوه شکلگیری این پدیده ارائه میدهند.»
گفتنی است ازآنجاییکه چنین پدیدهای در مناطق دوردست در اقیانوسها اتفاق میافتد، تاکنون بهدقت مورد بررسی قرار نگرفته است. تابهامروز فقط یک کشتی تحقیقاتی توانسته است نمونههایی از باکتریهای موجود روی جلبکها در دریای شیری جمعآوری کند؛ باکتریهایی درخشان که با نام ویبریو هاروی (Vibrio harveyi) شناحته میشوند.
با وجود اینکه اطلاعات زیادی در مورد این باکتریها در دست پژوهشگران قرار دارد، علت ایجاد این پدیده کماکان بهعنوان یک راز باقی مانده است. اگر باکتریهایی که روی جلبکها رشد میکنند عامل اصلی وقوع پدیده دریاهای شیری باشند، میبایست در همه جا و در تمام مدت اتفاق بیفتند. بااینحال بر اساس گزارشها، فقط حدود دو یا سه دریای شیری در سال در سراسر جهان رخ میدهد که عمدتا در آبهای شمال غربی اقیانوس هند و همچنین در سواحل اندونزی دیده میشوند. اکنون فناوریهای جدید ماهوارهای امکان انجام رصدهای بسیار دقیقتر برای کشف ماهیت اصلی این پدیده را فراهم کردهاند.