اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ جیمز وب برای اولین بار در یک دیسک سیاره‌زایی نزدیک به یک ستاره، بخار آب دیده‌اند.
منظومه فراخورشیدی PDS 70، در فاصله ۳۷۰ سال نوری از ما قرار دارد و میزبان دو دیسک گاز و غبار است که فاصله‌ای ۸ میلیارد کیلومتری از هم دارند. در میان این دو دیسک، دو سیاره گازی غول‌پیکر وجود دارد. اگر علاقمندید بدانید سیاره فراخورشیدی چیست کلیک کنید.
طبق گزارش ناسا، ابزار فروسرخ میانی (MIRI) تلسکوپ جیمز وب در حلقه درونی این منظومه، در فاصله کمتر از ۱۶۰ میلیون کیلومتری ستاره میزبان، بخار آب کشف کرده است. این اولین بار است که در چنین ناحیه‌ای با حداقل دو پیش‌سیاره بخار آب شناسایی می‌شود.
PDS 70 یک ستاره نوع K و سردتر از خورشید است. سن آن ۵٫۴ میلیون سال تخمین زده می‌شود که برای وجود یک دیسک سیاره‌زایی بسیار زیاد بوده و به همین دلیل کشف بخار آب دانشمندان را شگفت‌زده کرده است.
در طول زمان، گازها و غبار دیسک‌های سیاره‌زایی کاهش می‌یابند، بادها و تابش‌های ستاره‌ای آن‌ها را به بیرون می‌رانند یا این مواد جذب اجرامی بزرگ‌تر می‌شوند و در نهایت سیاره‌ها شکل می‌گیرند.
از آن جا که پیش از این، در چنین ناحیه‌ای از منظومه‌های ستاره‌ای بخار آب کشف نشده بود، دانشمندان تصور می‌کردند شکل‌گیری سیاره‌های سنگی دارای آب در این فاصله بسیار نادر است.
اخترشناسان همچنان از وجود پیش‌سیاره‌ها در دیسک درونی PDS 70 مطمئن نیستند. البته مواد اولیه لازم برای شکل‌گیری این سیاره‌ها به شکل سیلیکا در آن وجود دارد. پس اگر سیاره‌های سنگی در آن شکل بگیرند، از همان آغاز آب خواهند داشت.
منشا آب در منظومه فراخورشیدی PDS 70
طبق پژوهش انجام‌شده، دو منشا احتمالی برای آب موجود در دیسک درونی قابل تصور است:
۱. اول اینکه مولکول‌های آب در همان محل شناسایی از ترکیب اتم‌های هیدروژن و اکسیژن تشکیل می‌شوند.
۲. احتمال دوم این است که ذره‌های پوشیده در یخ از دیسک بیرونی، با عبوری عجیب از مدار دو غول گازی، به دیسک درونی رسیده و تصعید شده‌اند.
یک پرسش دیگر این است که بخار آب در نزدیکی ستاره میزبان چگونه بقا پیدا کرده؟ جایی که تابش فرابنفش مولکول‌های آب را درهم می‌شکند.
احتمالا غبار اطراف و حتی مولکول‌های آب دیگر نقش سپری محافظتی را برای مولکول‌های آب ایفا می‌کنند. بنابراین آبی که در دیسک درونی منظومه PDS 70 کشف شده، از نابودی نجات پیدا کرده است.