ستارهها تقریبا هرگز با یکدیگر برخورد نمی‌کنند، اما کهکشان‌ها اغلب با‌هم برخورد می‌کنند و این برخورد رمز تکامل آن‌ها است. در این مطلب علل این مسئله جالب را بررسی می‌کنیم. احتمال برخورد اجرام فضایی با یکدیگر به دو اندازه و فاصله وابسته است؛ یکی اینکه اجرام چقدر بزرگ هستند و دیگر اینکه چه مقدار فضا بین آن‌ها وجود دارد. در نگاه اول نیازی به در نظر گرفتن عواملی مثل دما، چگالی، میدان‌های مغناطیسی یا حتی طول موج نور منتشرشده نداریم.
کار را با ستارهها آغاز می‌کنیم؛ قطر خورشید تقریبا یک میلیارد متر است و پروکسیما قنطورس (Proxima Centauri) نزدیک‌ترین ستاره به خورشید در فاصله چهار سال نوری از ما قرار دارد. این مسافت به معنی بیش از ۱۰ به توان ۱۶ متر است و بسیار بیشتر از اندازه خورشید شمرده می‌شود.
اگر شعاع خورشید را بر فاصله بین آن و پروکسیما قنطورس تقسیم کنید، به عدد ۰/۰۰۰۰۰۰۱ می‌رسید و این عدد خود دلیلی برای برخورد نکردن ستارهها با یکدیگر است. ستارهها از فاصله بینشان بسیار کوچک‌تر هستند؛ در واقع، آن‌ها اصلا یکدیگر را پیدا نمی‌کنند که بخواهند با هم برخورد کنند.
گفتنی است ستاره‌هایی که در نزدیکی یکدیگر به شکل منظومه‌های دوتایی یا سه‌تایی متولد می‌شوند، ممکن است به مرور زمان با یکدیگر ادغام شوند. همچنین در متراکم‌ترین بخش‌های کهکشان، ستارهها به مرور به یکدیگر نزدیک می‌شوند و ممکن است برخوردهای ستاره‌ای رخ دهند.
در همین رابطه بخوانید: اگر ماه با زمین برخورد کند چه می‌شود؟
چرا کهکشان‌ها با هم برخورد می‌کنند؟
با این حال، کهکشان‌ها عملکرد دیگری دارند. اگر کهکشان راه شیری را به عنوان راهنما در نظر بگیریم، قطر آن تقریبا ۱۰۰ هزار سال نوری (۱۰ به توان ۵ سال نوری) است. آندرومدا (Andromeda)، نزدیک‌ترین کهکشان به راه شیری شمرده می‌شود که تقریبا ۲/۵ میلیون سال نوری با آن فاصله دارد.
حالا همان محاسبات مربوط به ستارهها را انجام دهید و اندازه جرم را بر فاصله بین آن و جرم همسایه‌اش تقسیم کنید. برای ستارهها رقم ۰/۰۰۰۰۰۰۱ به دست آمد که رقمی بسیار کوچک است. وقتی این محاسبات را برای کهکشان‌ها انجام دهیم، به رقم ۰/۱ می‌رسیم.
برخلاف ستارهها، نسبت اندازه و فاصله کهکشان‌ها آن‌قدر هم کوچک نیست. در واقع، می‌توان گفت دو کهکشان راحت‌تر می‌توانند یکدیگر را پیدا و با‌هم برخورد کنند. این اتفاق دقیقا برای کهکشان‌های راه شیری و آندرومدا در ۵ میلیارد سال آینده رخ خواهد داد. اغلب کهکشان‌ها با یکدیگر برخورد می‌کنند و پیامد چنین برخوردهایی می‌تواند چشمگیر باشد؛ به طوری که نه تنها به تغییر شکل کهکشان بینجامد، بلکه بر قابلیت‌های آن برای شکل‌گیری ستاره‌های جدید هم تاثیر می‌گذارد.
در قدم بعدی، باید سرعت‌های اولیه را در نظر گرفت. زیرا نشان می‌دهد اجرام با چه سرعتی در فاصله‌ها حرکت می‌کنند. همچنین، باید میدان‌های نیرو مثل گرانش را در برهم‌کنش اجرام در نظر گرفت. در برخوردهای کهکشانی، ستاره‌ای منفرد اثر گرانشی کل اجرام از جمله ستاره‌های درون کهکشان را حس می‌کند.