فضا عرصه‌ای بدون مرز است که بر خلاف زمین فعلا صلح و دوستی در آن برقرار است. این عرصه برای دیپلمات ها، سیاستمردان و صاحبان کسب و کارهای بین‌المللی زمینی بسیار خوب برای تعاملات صلح‌آمیز است هر چند این روزها زمزمه‌های نظامی‌شدن فضا به گوش می‌خورد. سال گذشته پایگاه تحلیلی خبری اسپاش تلاش کرد تا آخرین وقایع مرتبط با تعاملات بین‌المللی و سیاس‌گذاری کشورها در حوزه فضایی را به اطلاع مخاطبین خود برساند. در ادامه مروری داریم بر خلاصه مهمترین خبرهای منتشر شده توسط اسپاش در زمینه دیپلماسی فضایی طی سال ۹۶. با کلیک بر روی عنوان خبر می‌توانید درباره آن بیشتر بخوانید. استفاده از تصاویر تولید شده در اسپاش با ذکر عنوان اسپاش مانعی ندارد.
رژیم صهیونیستی به دنبال پروژه ماهواره‌ای روسی در اوکراین
سیروس برزو: شرکت اسپیسکام رژیم صهیونیستی، اپراتور ارتباطات ماهواره‌ای آموس (AMOS) که توسط صنایع هوافضای رژیم صهیونیستی (Israel Aerospace Industries-IAI) ، به‌وجود آمده مذاکراتی را با آژانس فضایی اوکراین (SSAU State Space Agency of Ukraine) برای ایجاد پروژه سیستم ارتباطی ماهواره‌ای ملی اوکراین (UNSCS Ukrainian national satellite communications system) آغاز کرده است.
بر اساس خبر های منتشره، این مذاکرات در پایان ماه فوریه، گفت‌وگو در مورد وضعیت پروژه بین پاول دتیارنکو (Pavlo Dehtiarenko)، رئیس آژانس فضایی اوکراین، و دیوید پولاک (David Pollack)، مدیر عامل شرکت اسپیسکام ، در کیف برای مشارکت در مورد سامانه ماهواره لیبید (Lybid) اوکراین صورت گرفته است…..
روسیه به جنگ افزارهای لیزری ضد ماهواره مجهز شده است
برخی رسانه‌های روسی از تجهیز این کشور به جنگ افزار ضد ماهواره که برای سرنگون ساختن یا از کارانداختن ماهواره‌ها استفاده می شود، خبر دادند.
برخی منابع روسی گفته‌اند که مسکو برای نابود کردن ماهوارههای دشمن به جنگ افزارهای لیزری مجهز شده است.
آن‌طور که خبرگزاری اینترفکس به نقل از منابع مطلع اعلام کرده، مجتمع اسلحه سازی دولتی آلماز آنتی ساخت جنگ‌افزار ضد ماهواره را تکمیل کرده است.
وبگاه وزارت دفاع آمریکا در واکنش به این خبر گزارش کرده است که منابع مستقل غربی هنوز این ادعا را تایید نکرده‌اند اما این برنامه در دستور کار روسیه قرار دارد.
پیشتر پاول سوزینوف، مدیر طراحی آلماز آنتی، به خبرگزاری ریا نووستی گفته بود که کرملین سفارش ساخت چنین جنگ‌افزاری را به شرکت آلماز آنتی داده بوده تا سلاحی برای حمله و سرنگون ساختن ماهوارههای دشمن در مدار زمین یا از کار انداختن آنها تولید نماید…..
برنامه‌ریزی گسترده ترکیه در سال ۲۰۱۸ برای تکمیل چرخه صنعت فضایی
نقش پررنگ فناوری فضایی در توسعه اقتصادی کشورها و کاربردهایی که می‌تواند در زندگی مردم داشته باشد، سبب شده تا این فناوری به‌صورت هوشمندانه‌ای به‌عنوان نمادی برای تحقق بخشی از سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی دیده شود. آمارها نشان می‌دهند طی سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری در فضا، توانایی سودآوری بسیار بالایی را در درازمدت و کوتاه‌مدت برای کشورها به دنبال داشته و به همین دلیل است که نه‌تنها کشورهای ثروتمند و توسعه‌یافته، بلکه کشورهای درحال‌توسعه نیز باهدف بهبود اوضاع اقتصادی خود، در فضا سرمایه‌گذاری کرده و نتایج بسیار مطلوبی نیز گرفته‌اند.
در اطراف ایران نیز کشورهای مختلفی در حال فعالیت و سرمایه‌گذاری گسترده در صنعت فضایی خود هستند که ازجمله آنها می‌توان امارات و عربستان سعودی نام برد که اکنون با رقیب قدرتمندی به نام ترکیه مواجه شده‌اند. این کشور طی سال‌های اخیر به‌سرعت در حال برداشتن گامهای بزرگی در بخش فضایی است و برنامه مدون و مفصلی را برای توسعه فناوری‌های خاص آغاز و در بخش‌های زیادی از این مسیر نیز موفق عمل کرده است……
فاصله زیاد آمریکا با رهایی از روسیه در پروازهای سرنشین‌دار
آخرین اخبار رسانه های روسی حاکی است، آمریکا امکان دریافت مکان اضافی در فضاپیماهای روسی ‘سایوز’ برای اعزام فضانوردان خود به ایستگاه فضایی بین المللی را بررسی می کند.
ایتارتاس در این مورد به نقل از کِرک شیرمان رئیس برنامه ایستگاه فضایی بین المللی در ناسا نوشت: آمریکا امکان مذاکره با روسیه برای دریافت مکان اضافی برای فضانوردان آمریکایی در فضاپیماهای ‘سایوز’ روسیه برای پرواز به ایستگاه بین المللی فضایی را بررسی می کند.
وی افزود: آمریکا گزینه های مختلف را برای اعزام فضانوردان خود به ایستگاه فضایی بین المللی بررسی می کند تا در شرایط پیش بینی نشده آماده باشد.
بر اساس اطلاعات رسانه های روسی، اداره بازرسی ناسا در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده است: هر گونه تاخیر و تعلل در اجرای برنامه های مربوط به پرتاب فضاپیماهای سرنشین دار آمریکا، موجب ادامه تکیه به خدمات فضاپیماهای روسی در سفرهای فضانوردان به ایستگاه فضایی بین المللی می شود…..
اتیوپی برای ساخت ماهواره‌بر بومی به دنبال هند رفت
پس از بازدید رییس جمهور هند، رام ناث کویند (Ram Nath Kovind) از اتیوپی در جریان سفرش به شاخ آفریقا، احتمال همکاری دو کشور در زمینه فضا افزایش یافت. دولت اتیوپی در اوایل سال 2017 اعلام کرده بود که قصد دارد یک ماهواره‌بر سایز متوسط بومی بسازد و ظرفیت‌های ساخت ماهواره بومی را توسعه دهد. طبق اعلام وزارت علوم و فناوری این کشور، طی سه سال آینده ماهواره‌بر اتیوپی اولین پرواز خود را انجام خواهد داد. اگرچه دولت این کشور قصد دارد که با کمترین اکتفا بر کشورهای دیگر به اهداف مذکور خود در زمینه فضا برسد اما صحبتهای کویند نشان می‌دهد که احتمال همکاری فضایی بین دو کشور وجود دارد: «با برنامه‌های فضایی الهام‌بخش ما، عملا محدودیتی برای رشد هند و اتیوپی وجود ندارد.» اتیوپی برای پیشبرد برنامه‌های فضای خود تابحال شورای علوم فضایی و موسسه علوم و فناوری فضایی اتیوپی را تاسیس کرده اما بدلیل اوضاع نابسامان سیاسی و اقتصادی تضمینی برای موفقیت فضایی این کشور وجود ندارد. به هرحال برای موفقیت در رقابت فضایی بوجودآمده در شاخ آفریقا، همکاری با هند می‌تواند گزینه مناسبی برای اتیوپی باشد………
برنامه فضایی هند، الگویی برای کشورهای کمتر توسعه یافته
نشریه ژاپنی ‘دیپلمات’ به تحلیل جاه طلبی های فزاینده هند در عرصه فعالیت های فضایی پرداخته و نوشته است این برنامه می تواند الگویی برای کشورهای کمتر توسعه یافته در این عرصه باشد.
نشریه مذکور که به رصد تحولات آسیا و اقیانوسیه می پردازد با ذکر اینکه دست اندرکاران برنامه فضایی هند تا کنون گامهای بسیار بزرگی برداشته اند، تاکید کرد با این حال این کشور هنوز هم برنامه های زیادی در دستور کار دارد.
دیپلمات در توضیح ادعای خود نوشت: در فوریه امسال جهان با حیرت شاهد بود که سازمان تحقیقات فضایی هند موسوم به ایسرو صد و چهار ماهواره نانو را همراه با یک ماهواره هفتصد و چهارده کیلویی با استفاده از تنها یک راکت و در مدت زمان کوتاه سی دقیقه در مدار زمین قرار داد…….
دیپلماسی فضایی با قطر می‌تواند سودمند باشد
در روزهایی که کشور کوچک قطر، این شیخ‌نشین متمول عربی که به سبب تنش‌های به وجود آمده با عربستان سعودی در صدر اخبار قرار دارد و احتمالا در آینده‌ی نزدیک به افزایش روابط دیپلماتیک خود با ایران فکر خواهد کرد، در این ارتباط پایگاه خبری فضایی ایران، اسپاش ضمن بررسی وضعیت فضایی کشور قطر به گزینه‌های پیش روی برای انتفاع دوجانبه از یک همکاری فضایی پرداخته است. قطر از معدود کشورهای منطقه‌ی خاورمیانه است که هنوز سازمان فضایی ندارد، اگرچه طرح‌هایی در این زمینه ارائه شده است. اما شروع برنامه‌ی فضایی این کشور را می‌توان از سال 2010 دانست؛ زمانی که سازمان ictQATAR برای مدیریت و توسعه‌ی حضور قطر در عرصه‌ی فضا، تصمیم به تاسیس شرکت سهیل ست (Es’hailSat) گرفت………
هشدار جان‌کری به مقامات آمریکایی درباره تحریم برنامه موشکی ایران
اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران و افرادی که در برنامه موشک بالستیک ایران نقش دارند، می‌تواند پیامی برای مردم ایران تلقی شود که از توافق هسته‌ای سال 2015 دستاوردی نداشته‌اند. وب سایت بریت بارت نیوز در گزارشی به سخنرانی جان کری اشاره کرد و نوشت: «جان کری وزیر امور خارجه پیشین آمریکا در سخنانی گفت که اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران خطرناک است.» این وب سایت افزود: کری روز دوشنبه در سانفرانسیسکو باصراحت بیان کرد که اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران و افرادی که در برنامه موشک بالستیک ایران نقش دارند، می‌تواند پیامی برای مردم ایران تلقی شود که از توافق هسته‌ای سال 2015 دستاوردی نداشته‌اند؛ چشم‌انداز این توافق لغو تحریم‌های اقتصادی ایران در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای بوده است. ماه گذشته کمیته روابط خارجی سنای آمریکا طرحی را به تصویب رسانده است که به ترامپ اجازه اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران را می‌دهد. وزیر خارجه پیشین آمریکا در ادامه ابراز امیدواری کرده است که ترامپ به سخنان «افراد خوب» دولتش در این باره گوش دهد……
برخورداری از دکترین فضایی، شرط اولیه برای انجام همکاری بین‌المللی
ایران تا کنون با وجود علاقه‌مندی بسیار و تلاش‌های فراوان برای شکل دادن یک همکاری موفق بین‌المللی فضایی، در این راستا چندان کامیاب نبوده است. برخی کارشناسان علت این امر را در پیش‌نیازهایی می‌دانند که مهمترین آنها در گام اول برخورداری از یک دکترین مشخص فضایی است. مهران میرشمس، استاد دانشکده‌ی مهندسی هوافضا خواجه نصیر درباره گامهای لازم برای ورود به عرصه همکاری‌های بین‌المللی فضایی اظهار داشت:«ما باید اول هدف گذاری‌مان مشخص شده و سپس زمینه‌های همکاری بین‌المللی تعیین گردد. همچنین بایدسیاست گذاری‌های خود را درست انجام بدهیم تا به طور مناسب برنامه مشترک طرح ریزی شود و در نهایت زیر ساخت های مورد نیاز برای همکاری با کشورهای خارجی همکار فراهم شود. از طرفی می‌بایست روی نحوه همکاری با دولت‌های همکار پایش مستمر داشته باشیم و همچنین نتایجش را بازنگری کنیم تا از این نتایج پایش در راهبردهای‌مان برای مشخص کردن برنامه های آینده استفاده کنیم.»……..
آن روی سکه ساخت تعمیرکارهای ماهواره‌ای
سازمان پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA)، که بازوی علمی پنتاگون محسوب می‌شود، در حال توسعه نوعی جدید از ماهواره‌هاست که قابلیت تعمیر، سوخت‌رسانی و بروزرسانی ماهوارههای دیگر را در مدار دارد. این برنامه که “خدمات‌رسانی رباتیک به ماهوارههای زمین آهنگ” نام دارد، می‌تواند موجب افزایش طول عمر ماهوارههای مخابراتی و جاسوسی گران‌قیمت شده، نیاز به جایگزینی ماهواره‌ها را کاهش داده و باعث کاهش قابل توجه زباله‌های فضایی در اطراف زمین شود. اما این فناوری مفید، یک جنبه منفی نیز می‌تواند داشته باشد…….
