کهکشان ام۶۰ ـ یوسی دی۱
کهکشان ام۶۰ ـ یوسی دی۱ ( M60-UCD1) یک کوتوله فوق فشرده است و از متراکم ترین کهکشانهای نزدیک به زمین به شمار میرود که تعداد زیادی از ستارگان آن را اشغال کردهاند. این کهکشان۱۰ میلیارد سال قدمت دارد و نزدیک به کهکشان بیضوی بزرگ NGC 4649 قرار گرفته است و ۵۴ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. این جرم کیهانی شفاف ترین کهکشان از این دست و نیز عظیم ترین کهکشانی محسوب می شود که وزن آن ۲۰۰ میلیون برابر خورشید است.
آن چه کهکشان M60-UCD1را قابل توجه میکند، این است که حدود نیمی از این جرم در شعاع فقط ۸۰ سال نوری یافت میشود و تراکم ستارگان آن حدود ۱۵هزار برابر ناحیه پیرامون زمین در کهکشان راه شیری است. این بدین معنی است که ستارگان آن ۲۵برابر نزدیک تر به یکدیگر هستند، به طوری که سفر کردن از یک ستاره به ستاره دیگر در M60-UCD1بسیار آسان تر از کهشکان راه شیری است اما با استفاده از فناوریهای حاضر صدها سال طول میکشد.این کهکشان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، رصدخانه اشعه ایکس چاندارا و تلسکوپهای زمینی کشف شده است.
تلسکوپ چند آینهای شش و نیم متری در آریزونا برای مطالعه میزان عناصر سنگین تر از هیدروژن و هلیم در ستارگان موجود در کهکشان مزبور به کار میرود و ارزشهای ارائه شده آن به خورشید بسیار شبیه هستند. این تلسکوپ نشان داده است که فراوانی عناصر سنگین در کهکشان، محیطی نابارور را برای سیارهها و حتی شکل گیری حیات ایجاد می کند.
جنبه دیگر کهکشان M60-UCD1حضور یک منبع اشعه ایکس شفاف در مرکزش است که در دادههای چاندرا آشکارسازی شده است و توضیح این منبع، سیاه چاله عظیمی است که وزن آن حدود ۱۰میلیون برابر جرم خورشید است. با وجودی که سیاه چالههای عظیم در خوشههای ستارگان یافت نمی شود، بنابراین چنانچه منبع اشعه ایکس به دلیل وجود یک سیاه چاله عظیم باشد، باید احتمالاً از تصادم بین M60-UCD1و یک یا تعداد بیشتری از کهشکانهای مجاور به وجود آمده باشد. جرم بزرگ و فراوانی عناصر سنگین تر از هیدروژن و هلیم نیز در این تئوری نقش دارند که کهکشان مورد بحث بقایای کهکشان بزرگ تری است.تقریباً تمامی ستارگان از بخش خارجی آن چه زمانی کهکشان بزرگ تری بوده است، جدا شدند.
این امر هستههای بسیار متراکم کهکشان سابق و یک سیاه چاله بسیار عظیم را بر جای میگذارد. با این حال، چنانچه این جدا شدن رخ میداد، کهکشان مزبور باید اساساً ۵۰ تا ۲۰۰برابر بزرگ تر از اکنون و جرم سیاه چاله نیز نسبت به جرم اصلی کهکشان مانند جرم کهکشان راه شیری و بسیاری دیگر از کهکشانها میبود. این جدایی باید زمان های پیش رخ داده باشد و کهکشان ممکن است پس از میلیاردها سال به اندازه کنونی رسیده باشد.این کهکشان به اخترشناسان سرنخهایی در خصوص گذشته مرموز و نقش آن در زنجیره تکاملی کهکشانی ارائه میدهد.