آنها که در فضا خاک شدند / تصاویر
یکی از مشهورترین شرکتهای فضایی که تابهحال کاوشگران و ماهوارههای بسیاری را به ماه و مریخ فرستاده، از مدتی قبل، درازای دریافت مبالغی هنگفت یکی از عجیبترین محمولهها را به ماه ارسال میکند، این محموله خاکستر افرادی است که دوست دارند در ماه دفن شوند و یا خاکسترشان خارج از اتمسفر در فضا پراکنده شود.
شرکت مون اکسپرس (Moon Express) سالهای زیادی است که درزمینهٔ تحقیقات فضایی مشغول فعالیت است اما در اوایل سال ۲۰۱۷، این شرکت از سوی دولت آمریکا بهعنوان نخستین شرکت خصوصی که مأموریتهای خاص در رابطه با ماه انجام میدهد، مورد تائید قرار گرفت. بنا بر اطلاعات، مبلغی که بهعنوان هزینه ارسال برای هر یک کیلوگرم از خاکستر مردگان از سوی این شرکت اعلامشده است در حال حاضر سه میلیون دلار است که طبق گفته سخنگوی شرکت در آینده و با استقبال مردم احتمال افزایش مبلغ نیز وجود دارد، بهاینترتیب بازماندگان مردگانی که علاقهمند به جاودانه شدن در مدار زمین یا سطح ماه هستند باید مبلغی بین پنجتا هشت میلیون دلار به این شرکت پرداخت کنند.
از ایده تا اجرا
ایده اولیه «دفن در فضا» متعلق به محقق و دانشمندی به نام «نیل آرجونز» بود. او دریکی از مقالات خود که در سال ۱۹۳۱ در یک مجله عمومی با عنوان داستانهای اسرارآمیز منتشر شد، به این موضوع اشارهکرده بود. پسازآن در سال ۱۹۶۵ فیلمی دراینباره ساخته شد. اولین نفری که مراسم تدفین او در فضا برگزار شد «جین رادنبری» فیلمنامهنویس و تهیهکننده آمریکایی بود. یکی از مشهورترین مجموعههای رادنبری سریالی علمی- تخیلی پیشتازان فضا بود. در سال ۱۹۹۲ پس از مرگ این نویسنده، خاکسترش درون کپسول کوچکی ریخته شده و با موشک کلمبیا به فضا فرستاده شد، بهاینترتیب رادنبری یکی از اولین کسانی است که مراسم خاکسپاری در فضا در مورد او انجامشده است، بعدازآن بود که مقداری از خاکستر جین دوباره به زمین بازگردانده شده تا در آزمایشگاه ناسا نگهداری شود. بار دیگر در آوریل ۱۹۹۷، خاکستر ۲۴ نفر از جانباختگان سانحه هواپیمایی که در ۱۱ کیلومتری اقیانوس اطلس سقوط کرده بود، با موشک پگاسوس به ۵۷۸ کیلومتری مدار زمین فرستاده شد. بهغیراز این افراد، خاکستر جسد تیموتی لری، روانشناس و نویسنده آمریکایی که یکی از طرفداران استفاده از داروهای روانگردان البته در شرایط درمانی خاص بود، نیز به فضا فرستاده شد.
اولین خاکسپاری در ماه
پسازاین افراد اولین نفری که خاکسپاری او در ماه برگزار شد، دکتر یوجین شومیکر بود که قسمتی از خاکستر او توسط ناسا به ماه فرستاده شد. شومیکر بود که قسمتی از خاکستر او توسط ناسا به ماه فرستاده شد. شومیکر یک زمینشناس آمریکایی و از بنیانگذاران دانش سیاره شناسی بود. او بیشتر به خاطر کشف ستاره دنبالهدار «شومیکر لوی» به همراه همسرش کارولین شومیکر و دیوید لوی به شهرت رسید. خاکسپاری شومیکر در ماه پیشنهادی بود که از طرف همکارش کارولین پورکو داده شد و ۱۰ روز پس از مرگ شومیکر، خاکستر او برای فرستادن به ماه آماده شد. در این مأموریت پورکو خودش مسئول بردن خاکستر به ماه شد و با همکاری ناسا این کار انجام شد.
فرستادن خاکستر حیوانات به فضا
در سال ۲۰۱۴ تصمیم بر آن شد که حیواناتی که در ماموریت های فضایی شرکت داشتهاند نیز خاکسترشان در مدار زمین پراکندهشده یا به ماه فرستاده شود، البته قبل از این تصمیمگیری اولین حیوانی که خاکسترش به فضا فرستاده شد، «مونورو» یک سگ پلیس بود که در عملیاتی پلیسی جان خود را ازدستداده بود. خاکستر مونورو در سال ۲۰۱۲ به فضا فرستادهشده و در مدار زمین پراکنده شد. البته پسازآن بحثهای زیادی بر سر اینکه خاکستر مونورو قلابی بوده و خاکستر واقعی در موشک نبوده است پیش آمد و حتی مأموری که مسئول این کار بود به جرم تعویض خاکستر محاکمه و به زندان انداخته شد.
خاکسپاری در ماه و مریخ
در ماه می ۲۰۱۷ بالاخره شرکتی رسمی بانام «بهشت فضایی» تأسیس شد که در مراسمی ویژه، خاکسپاری فضایی را انجام داده و خاکستر مردگان را به مدار زمین، منظومه شمسی و حتی ماه و مریخ میفرستد. این شرکت، خاکستر مردگان را با موشک فالکون ۹ که مقر اصلی آن در کالیفرنیاست، رهسپار فضا میکند، بهاینترتیب تمام کسانی که قصد دارند خاکستر فوتشدگانشان را به فضا بفرستند باید به کالیفرنیا بروند. شرکت دیگری که این کار را انجام میدهد «سلستیک» نام دارد.
این شرکت، مخصوص کسانی است که هم علاقهمند هستند تا در فضا به خاک سپرده شوند و هم توانایی مالی زیادی برای انجام این کار ندارند. بهطورکلی، خاکستر هر فرد بین دو تا سه کیلوگرم است و ازآنجاکه هزینه انتقال این میزان خاکستر به فضا بسیار زیاد میشود سرشک سلستیک بین یک تا هفت گرم از خاکستر افراد را به فضا میفرستد. این شرکت همچنین به مشتریان خود این امکان را میدهد که از قبل تمام برنامهریزیها را برای بعد از مرگ خود انجام داده و حتی مبلغ فرستادن خاکسترشان را نیز پرداخت کنند تا انجام این کار برای بازماندگان دشوار نباشد.
برنامهای جدید برای موشکها
موشکهای چند بار مصرف فالکون واسپیس ایکس، موشکهایی هستند که معمولاً محمولههای کمپانیهای فضایی که شامل تدارکات ایستگاههای فضایی بینالمللی و ماهوارههای مخابراتی و حتی جاسوسی هستند به فضا میبرند، اما در این مورد مأموریت آنها کاملاً متفاوت است.
گردش فضایی
علاوه بر اینها، شرکت فضایی الیسیوم اسپیس در نظر دارد خاکستر افرادی را که در زندگی خود خدمت بزرگی به بشر کرده یا عاشق فضا و آسمان بودهاند به مدت دو سال به دور زمین بگرداند. بازماندگان این افراد میتوانند از طریق اپلیکیشن اختصاصی که روی تلفن همراهشان نصب میشود، مسیر حرکت خاکستر عزیزانشان را بهصورت لحظهای دنبال کنند. پس از پایان گردش دوساله، کپسول حاوی خاکسترها وارد جو زمین شده و مانند یک ستاره دنبالهدار میسوزد.
لیجی ماتسوموتو
وصیتنامه فضایی
لیجی ماتسوموتو نقاش، گرافیست و طراح پویانمایی است که بسیاری از سریالهای کارتونی مشهور ژاپنی را نقاشی کرده است. او که هماکنون ۷۹ سال دارد در وصیتنامه خود نوشته که میخواهد بخشی از خاکسترش به فضا برده شده و در مدار زمین قرار داده شود. ماژل برت نیز یکی دیگر از بازیگران سریال مشهور پیشتازان فضا بود که در سال ۲۰۰۸ از دنیا رفت. او که همسر جین رادنبری بود آرزو داشت مانند همسرش پس از مرگ مراسم خاکسپاری او هم در فضا برگزار شود.
خاکستر ماژل که تابهحال در آزمایشگاه ناسا نگهداری میشود در سفر آینده فضاپیمای فالکون هشت در سال ۲۰۱۸ به فضا فرستاده خواهد شد. ویلیام ریدپوگ هم فضانورد آمریکایی دیگری بود که نقش بسیار مهمی در مأموریتهای فضایی ناسا ایفا کرد. او یکی از شخصیتهای اصلی در مأموریت اسکای لب چهار بود به همین خاطر ناسا تصمیم گرفت خاکستر او را نیز بهعنوان یکی از پرافتخارترین انسانهای فضایی به فضا بفرستد. بهغیراز این افراد مشهور و سرشناس، تابهحال ۳۰۰ کپسول دیگر حاوی خاکستر مردگان از افراد عادی جمعآوریشده است.
خاکستری از مشهورترینها
در سال ۲۰۰۷ خاکستر «جیمز دوهان» یکی از بازیگران سریال پیشتازان فضا نیز به فضا فرستاده شد. در این مورد شرکت سلستیک، به خانواده دوهان برای برآورده کردن آرزویش کمک کرد.
جیمز دوهان
از دیگرکسانی که خاکسترشان به فضا فرستاده شد، جرارد کیچن اونیل بود که خاکسترش در سال ۱۹۹۲ به فضا فرستاده شد. او فیزیکدان و فعال هوافضا و عضو هیئتعلمی دانشگاه پرینستون بود که در سال ۱۹۷۰ طرحی برای ساختن شهرکی انسانی در فضا ارائه کرد. که شامل طراحی محل سکونت نیز میشد. این طرح به سیلندر اونیل مشهور شد. پسازآن موسسهای به نام مطالعات فضایی تأسیس کرد که کار آنها تحقیق و پژوهش درباره بودجه موردنیاز برای ساخت لوازم فضایی و مهاجرت انسانها به فضا بود.
جرارد کیچن اونیل
گوردون کوپر یکی دیگر از مشهورترین افرادی بود که خاکسترش به فضا فرستاده شد. او یک مهندس هوافضا و خلبان آزمایشی ارتش آمریکا و یکی از هفت فضانورد اصلی برنامه فضایی مرکوری نخستین برنامه فضایی سرنشین دار آمریکا بود. او اولین خلبان آمریکایی بود که در طول یک مأموریت فضایی ۳۴ ساعته توانست بخوابد و آخرین آمریکاییای بود که مأموریت مدار زمین در سال ۱۹۶۵ را بهتنهایی انجام داد.
برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ قرار شد کپسول حاوی خاکستر کوپر به فضا فرستاده شود اما قبل از شروع مأموریت، کپسول در کوههای نیومکزیکو گم شد. چندین هفته طول کشید تا کپسول پیدا شد و به خانواده کوپر بازگردانده شد. بار دیگر در سال ۲۰۰۸ به تقاضای خانواده کوپر، خاکستر با موشک فالکون 1 به فضا فرستاده شد اما این بار هم با انفجار موشک در خارج از مدار زمین کپسول حاوی خاکستر او برای همیشه گم شد. در سال ۲۰۱۲ باقیمانده خاکستر کوپر که خانوادهاش نگهداری میکردند بازهم به فضا فرستادهشده و این بار بهدرستی در مدار زمین پراکنده شد.
کلاید تامبا یکی دیگر از کسانی بود که خاکسترش برای خاکسپاری به فضا فرستاده شد. او ستارهشناس و نویسنده آمریکایی و کاشف سیاره پلوتو بود. همچنین کلاید ۱۴ سیارک دیگر را نیز کشف کرده بود که سیارک ۱۶۰۴ به نام او نامگذاری شد. او در سال ۱۹۹۷ در نودسالگی درگذشت و جسدش سوزانده شد. مقدار کمی از جسد کلاید به همراه یک نوشته از افتخارات او به فضا فرستادهشده و روی فضاپیمای روباتیک ناسا نصب شد. این اولین بار بود که خاکستر یکی از افراد بهجای پراکنده شدن، در جای مشخصی نصب میشد.
کلاید تامبا