پروژههای فضایی، بازاری پررونق برای حضور شرکتهای خصوصی

داستان حضور بخش خصوصی در فضا همیشه مورد بحثهای جدی آینده نگرانه بوده است. درحالی که مخالفان، فضا را عرصهای فراتر از آن میدانند که منافع شرکتی و بازارهای سهام بخواهد اولویتهای آن را تعیین کند اما موافقان معتقدند تا زمانی که بخش خصوصی وارد فضا نشده و رقابتها شکل نگیرد، روند توسعه فناوری شتاب نخواهد گرفت و گرچه شرکتها علاقهمند کسب سود بیشتری هستند، اما رقابتهای میان آنها باعث خواهد شد تا فناوریهای سفر به فضا توسعه پیدا کرده و امکانات بیشتری در این زمینه ظهور کند.
بسیاری تاثیر این حضور را در نمونههای قبلی بررسی کردهاند. برای مثال رشدی که فناوریهای مبتنی بر سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) پس از عمومی شدن آن رخ داد و از آن مهمتر رشد انفجار گونه اینترنت پس از ورود بخش خصوصی به آن نمونههایی از این استدلالهاست.
عدم استقبال از حضور بخش خصوصی در پروژه های فضایی
حسن ناصح عضو هیأت علمی پژوهشگاه هوافضا درگفتگو با پایگاه خبری فضایی اسپاش با بیان اینکه نبود حضور بخش خصوصی در بخش فضایی کشور یکی از مشکلات عمده این حوزه است، گفت: «شرکتها و دستگاههای دولتی موظفند که کانونهای فضایی و فناورانه را به گونهای به بخش خصوصی واگذار کنند.»
وی در ادامه افزود: «اکنون شرکتهای دولتی با بخش خصوصی ارتباط قابل ذکری ندارند این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا، شرکتهای خصوصی در ارائه انواع خدمات فضایی مانند تولید حاملهای یکبار مصرف و یا چندبار مصرف و کپسولهای فضایی حضور دارند.
ناصح با اشاره به اینکه برای شرکتهای خصوصی مأموریت خاصی تعریف نشده، تصریح کرد: شرکتهای خصوصی در بازار شناور داخلی برای بقای خود دنبال پروژه میگردند، دولت موظف است ماموریت این شرکتها را مشخص و سپس از آنها حمایت کند.
توان بالای فناوری فضایی در امر درآمدزایی
وی با تکید بر اینکه شرکتهای خصوصی توانایی لازم برای کاربردی کردن فناوریهای فضایی دارند، خاطر نشان کرد: «فناوری فضایی به طور کل برای بخش خصوصی درآمدزایی خوبی دارد.»
عضو هیأت علمی پژوهشگاه هوافضا افزود:«مخابرات ماهوارهای در امر درآمدزایی بسیار مهم است به طوریکه میبتوانیم با فروش خدمات به کشورهای دیگر درآمدزایی خوبی داشته باشیم.»
وی افزود: «در بخش کاربردی حوزه سنجش از دور مثلا در پایش کشاورزی، آتشسوزی و آبو هوا نیز بخش خصوصی میتواند ورود داشته و با کاهش هزینهها از طریق پیشبینی مخاطرات طبیعی، در آمدزایی داشته باشد.»