ضرر بزرگ دولت از تعریف پروژههای بیدلیل برای محققین مازاد
امیرحسین مجیدیان: دانشگاههای نسل سوم که هدف اصلی خود را تربیت کارآفرین قرار دادهاند محصول نیازهایی هستند که در کشورهای پیشرفته، دانشگاههای نسل اول آموزشمحور را به نسل دوم محققپرور و نهایتا به نسل سوم تبدیل کرد. اما بنا به گفته برخی کارشناسان، نه تنها در حوزه فضایی بلکه در سایر حوزهها نیز این روند در کشور ما بر پایه درستی طی نشده که این امر مشکلات فراوان و عدم هماهنگی مابین بخشهای آموزش و صنعت را به دنبال داشته است. محمد همایون صدر، در همین رابطه میگوید:« دانشگاههای نسل اول موظف بودند آموزش بدهند و مهندسین را برای ما تربیت بکنند. پس از مدتی دانشگاههای خارجی رفتند به سمت دانشگاه نسل دوم و دانشگاهی تحقیقاتی شدند. ما این الگو را از کشورهای خارجی که بازار کار تحقیقاتی به خاطر رقابت شدید دارند، برداشتیم و متأسفانه بهقدری محقق تربیت کردیم که الآن بازار کار برای این محققین وجود ندارد، چون از اول هم وجود نداشت.»
معاون توسعه کاربرد و خدمات فضایی سازمان فضایی ادامه میدهد:«سپس مجبور شدیم برای اینکه این محققین بیکار نشوند، پروژههای تحقیقاتی تعریف کنیم که موردنیاز صنعت نبود و الآن هم ممکن هست صنعت به آن شکل متقاضی نباشد،چراکه صنعت ما به آن رشد نرسیده و رقابتی در کار نیست. این باعث شد که ضررهای زیاد و هزینههایی کلان به دولت وارد شد.»
دانشیار دانشکده مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی امیرکبیر البته در خصوص بخش دفاعی نظری متفاوت داشته و میگوید:« تنها بخشی که احساس رقابت شدید میکردیم، بخش دفاعی بود و خوشبختانه در آن بخش خیلی موفق بودیم. یعنی در بخش دفاعی، بودجههای موردنیاز تحقیقاتی به خاطر نیازی که صنعت به آن داشت، شکل گرفت.»
وی درباره شرایط فعلی اینگونه ادامه میدهد:« در حال حاضر از این مرحله هم عبور کردهایم، یعنی به مرحلهای رسیدیم که دانش باید به فناوری تبدیل شود. همچنین باید کارآفرینی همراه با آن ایجاد شود. این تحول هنوز در دانشگاه ما شکل نگرفته است. امیدواریم که مقدماتش برنامهریزیشده باشند و کمکم دانشگاههای ما به سمت دانشگاههای نسل سوم سوق پیدا کنند. دانشگاه نسل سوم، دانشگاهی نیست که پولساز باشد از آموزش، بلکه دانشگاهی هست که فارغالتحصیلی ایجاد بکند که در انتظار شغل دولتی نیست و در انتظار نباشد که کسی به او شغل دهد. فارغالتحصیلی که برود خودش زمینههای کاری را توسعه بدهد.»