در دههٔ دوم قرن 21 اتفاقات جالبی درزمینهٔ فعالیت‌های فضایی رخ‌داده است که از میان آن‌ها می‌توان به رکورد زنی سازمان فضایی هند ملقب به ایسرو (ISRO) در پرتاب ماهواره با یک راکت اشاره کرد که بازتاب‌های جهانی بسیاری را با خود به همراه داشت. رکورد قبلی در دست روسیه بود که چند سال پیش 37 ماهواره را با یک پرتاب به فضا ارسال کرده بود.
راکت PSLV در این پرتاب محموله‌ای با وزن 1378 کیلوگرم را به فضا حمل کرد که بخش اعظم این محموله را ماهوارهٔ 714 کیلوگرمی Cartosat-2 و دو نانوماهواره متعلق به هند اشغال کرده بودند. 646 کیلوگرم باقیمانده شامل 101 ماهوارهٔ مکعبی بود که تحت توافقات تجاری بین ایسرو و مشتریان بین‌المللی در این پرتاب قرار گرفته بودند؛ 96 ماهواره متعلق به دو شرکت خصوصی آمریکایی بود و رژیم صهیونیستی، قزاقستان، هلند، سویس و امارات هرکدام یک ماهواره در این پرتاب داشتند.
نزدیک به 88 ماهواره از 96 ماهوارهٔ آمریکایی متعلق به شرکت پلنت (Planet) برای گسترش منظومهٔ ماهواره‌ای و 8 ماهوارهٔ دیگر مربوط به شرکت اسپایر گلوبال (Spire Global) برای ردیابی کشتی‌ها و جمع‌آوری اطلاعات آب‌وهوا بود.
قبل از انجام این مأموریت، ایسرو طی 30 سال گذشته تنها 79 ماهواره را طی قراردادهای تجاری به فضا پرتاب کرده بود که اکثر آن‌ها ماهواره‌های کوچک بودند. با این پرتاب اما تعداد کل پرتاب‌های تجاری هند به 180 عدد رسید.
ترامپ، نان ایزرو را آجر می‌کند
غیر از شکستن رکورد، یک مسئلهٔ دیگر که باعث جلب‌توجه به این مأموریت شده این است که با روی کار آمدن دولت فعلی آمریکا و مخالفت آن با برون‌سپاری پروژه‌هایی ازاین‌دست، چنین مأموریت‌هایی ازنظر دولت برای صنعت فضایی آمریکا مضر تلقی می‌شود و بستن قراردادهای پرتاب با شرکت‌های آمریکایی در آینده برای ایسرو آسان نخواهد بود.
پرتاب اخیر اولین باری نبود که سازمان‌های آمریکایی برای پرتاب ماهواره‌هایشان از ماهواره‌برهای ایسرو استفاده کرده‌اند. در ماه ژوئن 2016 ایسرو 13 ماهوارهٔ کوچک شامل ماهواره‌های تصویربرداری شرکت ترا بلا (Terra Bella) که یکی از زیرمجموعه‌های گوگل است را به فضا ارسال کرده بود. گوگل این شرکت را که قبلاً بانام Skybox شناخته می‌شد در سال 2014 و به قیمت 500 میلیون دلار خریده بود و جدیداً اعلام کرده که قرار است آن را به پلنت بفروشد.
ازنظر دولت جدید آمریکا که تصمیمات عجیب آن، جنجال‌هایی را به همراه داشته، رشد و توسعهٔ پلنت به‌عنوان یک فعال بخش خصوصی مشکلی ندارد اما سپردن پرتاب آن به یک نهاد غیر آمریکایی قسمت مشکل‌ساز ماجراست. بنابراین باوجوداینکه قوانین برون‌سپاری پروژه‌ها تغییر نکرده‌اند؛ تبصره‌هایی بدون توضیح قانع‌کننده به آن‌ها اضافه‌شده است. هند در سال 2016 عضو سازمان کنترل فنّاوری موشکی شد اما قبل از آن‌هم مجوزهای لازم برای پرتاب را دریافت کرده بود؛ بااین‌حال به نظر می‌رسد که هیچ شرکت آمریکایی قادر نباشد با ایسرو برای پرتاب ماهواره‌های کوچک قرارداد امضا کند چراکه این سازمان به دولت هند وابسته است و از آن کمک‌هایی دریافت می‌کند.
قابلیت اطمینان ماهواره‌بر، علت موفقیت اقتصادی هند در جلب مشتری خارجی
لازم به ذکر است که پلنت قبل از امضای قرارداد با ایسرو تلاش‌هایی برای همکاری با شرکت‌های آمریکایی برای پرتاب ماهواره‌هایش داشته است، اما برای مثال در اکتبر 2014 این شرکت 26 ماهواره‌اش را وقتی‌که راکت آنتارس (Antares) متعلق به شرکت اوربیتال ساینسز (Orbital Sciences Corp.) لحظاتی پس از برخاست منفجر شد، از دست داد. کمتر از یک سال بعد آن‌ها 8 ماهوارهٔ دیگر را در جریان شکست اسپیس ایکس (SpaceX) در پرتاب راکت فالکن 9 از دست دادند. بدیهی است که در این شرایط پلنت مجبور به جستجو کردن گزینه‌های دیگر برای پرتاب ماهواره‌های خود بود و چه گزینه‌ای ارزان‌تر و مطمئن‌تر از PSLV است؟
طی چند سال گذشته ایسرو نشان داده است که PSLV یک راکت قابل‌اطمینان با هزینهٔ پرتاب مناسب است و این موضوع دلیل اصلی روی آوردن سازمان‌های مختلف به ایسرو برای پرتاب ماهواره‌هایشان است. شرکت‌های سازندهٔ ماهواره پس از اتمام ساخت ماهواره به دنبال پرتاب هرچه سریع‌تر آن به فضا هستند و ازآنجاکه پرتاب راکت‌های ماهواره‌بر چیزی نیست که هرروز رخ دهد، مجبور به انتخاب سرویس‌هایی هستند که برنامهٔ زمانی مناسبی برای پرتاب به آن‌ها ارائه دهند. در آمریکا، ناسا به شرکت‌های خصوصی فعال در بخش فضایی رسیدگی می‌کند و قراردادهایی برای پرتاب به آن‌ها پیشنهاد می‌دهد. با توجه به بودجه‌های هنگفتی که ناسا از دولت آمریکا دریافت می‌کند درست نیست که بگوییم فقط ایسرو از پشتیبانی دولتی برخوردار است.
به عقیدهٔ برخی، دولت ترامپ اجازه نخواهد داد که کسب‌وکار پرتاب ماهواره‌های کوچک از آمریکا خارج شود. بنابراین سؤالی که ایجاد می‌شود این است که آیندهٔ صنعت پرتاب ماهوارهٔ هند چیست؟ ایسرو قصد دارد بخش خصوصی هند را برای به عهده گرفتن بازار پرتاب ماهواره وارد کند. طبیعتاً با ورود شرکت‌های خصوصی به این عرصه، چالش‌هایی در خصوص کم کردن هزینه به وجود می‌آید اما درهرصورت این هزینه کمتر از گزینه‌های دیگر کشورهای دیگر خواهد بود. چالش اصلی که پس از تصمیم ایسرو به وجود می‌آید توسعه دادن اعتبار این سیستم است.
آمریکا چقدر مهم است؟
امروزه، مشتریان زیادی وجود دارند که خواهان انعقاد قرارداد با ایسرو برای پرتاب ماهواره‌های خود هستند، بنابراین انتظار می‌رود که هرگونه کاهش مبادلات با آمریکا، حداقل در چند سال آینده تأثیر زیادی بر کسب‌وکار پرتاب ماهوارهٔ هند نداشته باشد. با پرتاب 104 ماهواره توسط یک راکت، هند موفق شده توجه جهانیان را به خود جلب کند و اعتماد مشتریان احتمالی را به دست بیاورد. این مأموریت نام هند را به‌عنوان یک‌مهرهٔ مهم در بازار پرتاب ماهواره‌ها کوچک مطرح کرده و می‌تواند در آینده قراردادهای زیادی را برای این کشور به همراه داشته باشد. اما باید توجه داشت که این تازه یک شروع است و ایسرو باید به دنبال به‌کارگیری روشی باشد تا در آینده بتواند پرتاب‌ها را در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری انجام دهد.