رونمایی روسکاسموس از سرنشین ناو سایوز MS14
سیروس برزو: بالاخره سازمان فضایی روسیه روسکاسموس (Roscosmos) پس از ماهها انتظار دلیل پرتاب بدون سرنشین ناو کیهانی ناو سایوز (MS14 (Soyuz MS-14 را اعلام کرد. از حدود یک سال پیش در برنامههای پرتابی امسال ناو سایوز هیچ نامی از فضانوردان این سفینه دیده نمیشد و برای علاقمندان به پیگیری اخبار فضایی این معما بوجود آمده بود که چرا برای سفر با این سفینه فضانوردی در نظر گرفته نشده است.
بالاخره خبرگزاری ریانووستی (RIA Novosti) به نقل از یک منبع مطلع در این سازمان به اعلام کرد که هدف از پرتاب بدون سرنشین سایوز ام.اس-٬۱۴ نخست آزمایش سامانههای جدیدی در موشک سایوز 2.1a است. در این سفر٬ ناو سایوز ام.اس یک روبات را به فضا خواهد برد. این ربات که فئودور (Fyodor) نام دارد با ناو سایوز MS14 راهی ایستگاه فضایی بین المللی خواهد شد. این نخستین باری است که یک ناو سایوز، رباتی را به عنوان تنها سرنشین خود به فضا میبرد.
فئودور با اهداف متعدد عملیاتی طراحی و ساخته شده و میتواند در عملیاتی مانند نجات خدمه سفینههایی که دچار مشکل شدهاند٬ تعمیرات در فضای آزاد کیهانی٬ جابجایی اشیاء در محیطهای مختلف با کمک فضانوردان٬ کارشناسان مرکز هدایت پرواز و حتی با برنامه ریزی, بطور مستقل به انجام برساند. راهپیمایی در فضا برای امور مختلف از جمله اتصال قطعات بزرگ ابعاد نیز از جمله تواناییهای فئودور بشمار میرود. کارشناسان روسکاسموس در نظر دارند در آینده بسیاری از وظایف سنگین و خطرناک برای فضانوردان را با کمک این ربات انجام دهند. یکی از مأموریتهای آینده روباتهای فئودور کمک به ساخت و ساز پایگاههایی در در ماه و حتی مریخ خواهد بود و در آینده فضانوردان میتوانند در جریان راهپیماییهای فضایی و برنامههای عملیاتی مختلف در کرات و سیارات دیگر از آنها بهره بگیرند. نسل فعلی روباتهای فئودور حدود ۱۵۰ سانتیمتر قد و ۱۱۵ کیلوگرم وزن دارد.
در اطلاعیه روسکاسموس در مورد آزمایش جدید آمده است که برای اولین بار یک ناو از نوع سفینههای سرنشیندار سایوز، نه با موشک سایوز اف.گ (Soyuz-FG)، بلکه بر فراز موشک سایوز 2.1a راهی مدار زمین خواهد شد. پیش از این موشکهای سایوز 2.1a فقط برای پرتاب ناوهای بدون سرنشین باربری پروگرس (Progress) استفاده میشد. البته این موشک تکامل یافته و مجهز به سامانههای جدیدی است و باید در جریان پرتاب و رساندن محموله به مدار زمین٬ سامانههای جدیدی از جمله تعامل دستگاه کنترل دیجیتال موشکی و چاشنی سیستم نجات اضطراری را آزمایش کند.
پرتاب موشک سایوز 2.1a با ناو بدون سرنشین سایوز MS14 برای ۲۲ اوت برنامه ریزی شده است. این سفینه قرار است پروازی به مدت تقریبی ۱۰ شبانه روز با ایستگاه فضایی بین المللی داشته باشد و سپس به صورت خودکار به زمین برگردد.
بنا به گفته روسکاسموس در صورت موفقیت آمیز بودن پرتاب آزمایشی فعلی، از ابتدای سال ۲۰۲۰ تمام ناوهای سرنشیندار سایوز با موشکهای نسل جدید انجام خواهد شد.