فناوری فضا برای استفاده در زمین
مالک محمدی: اداره دارو و غذای آمریکا پس از بازرسی یک کارخانه سازنده مواد انتی بیوتیک به صاحبان کارخانه هشدار داد که اگر ظرف ۶۰ روز تجهیزات کارخانه را با استانداردی که دولت فدرال معین کرده منطبق نشود, از ادامه کار کارخانه جلوگیری خواهد کرد. ظروفی که کارخانه در آن مواد آنتی بیوتیک را مخلوط میکرد مطابق استاندارد فدرال “تمیز” نبودند.
در کارخانه دیگری مشکلی ماشین یخسازی خود پیدا شد و یخی که تولید میکرد رنگی بود و باعث بدمزگی نوشابهها هم میشد.
فروش یک کارخانه کود شیمیائی بهسرعت کاهش مییافت چون درون کیسههای کود باآنکه هنگام خروج از کارخانه همه محکم بستهشده بودند تعدادی سوسک دیدهشده بود.
فناوری فضایی مشکلات هر سه کارخانه را حل کرد.
هر سه کارخانه تولید دارو, ماشین یخسازی و کود شیمیائی مانند صدها کارخانه دیگر برای حل مشکلات خود به پژوهشگاه تحقیقاتی نیوانگلند (New England Research Institute) مراجعه کرده و با استفاده از فناوری و اطلاعات نوین, مشکلات خود را حل کردند.
پژوهشگاه تحقیقاتی نیوانگلند یکی از ۶ مرکز مشابه است که اطلاعات وسیع فناوری سازمان هوانوردی و فضائی ملی آمریکا، ناسا (NASA) را در کامپیوترهای خود ضبط کرده و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار عموم میگذارند. این مراکز موردحمایت ناسا هستند و طبق قراردادی با اداره خدمات فناوری ناسا همکاری دارند. بیشتر آنها وابسته به دانشگاهها بوده و در صنایع عمده نقشآفرین هستند تا یک زنجیر اتصال بین ناسا، دانشگاهها و صنایع بخش خصوصی را تشکیل دهند.
قانونی که در سال ۱۹۵۸ که بهموجب آن سازمان ناسا تأسیس گردید مقرر داشته که دانش و اطلاعات بهدستآمده درنتیجه اجرای برنامه فضائی باید در اختیار مردم امریکا قرار داده شود این قانون از ناسا میخواهند که اطلاعات خود را تا آنجا که ممکن است بهطور گسترده منتشر کند تا مردم و ارگانها و مؤسسات مختلف از تواناییهای این سازمان در حل معضلات آگاه شوند.
هر سه شرکت تولید دارو کارخانه ماشین یخسازی و کارخانه کود شیمیایی راهحل مشکل خود را در این یافتند که از پژوهشگاه تحقیقاتی نیوانگلند بخواهند پروندههای فضائی سازمان ناسا را موردبررسی قرار داده و اطلاعاتی که برای آنها مفید باشد بهدست آورد این پروندهها محتوی نتایج هزینه کردن میلیاردها دلار قراردادهائی است که متجاوز از پانصد هزار شرکت و سازمان برای ناسا انجام دادهاند و اینک در برابر مبلغی مختصر بهآسانی در اختیار هر شخص حقیقی یا حقوقی قرار داده میشود.
تجربه ناسا در مورد تأخیر پرتابها که بهواسطه بعضی اشکالات پیش میآمد در حل مشکل کارخانه داروسازی مؤثر افتاده و این شرکت از فناوری ناسا که در تمیز کردن مخزن سوخت موشکها بهکار میرود برای تمیز کردن تجهیزات مخلوط کردن مواد انتی بیوتیک استفاده کرد و آنها را مطابق استاندارد فدرال در آورد.
کارخانهای که میخواست یخ شفاف و تمیز تولید کند حل مشکل خود را پروندهای دید که محتوی فناوری ثبتشده ناسا برای تولید یخ در سالهای اولیه عصر فضانوردی بود.
مدیر مرکز تحقیقات میگوید: «محصولات ما مولود فناوری موسسه دیگری است. هر پژوهشی که ما برای شرکتی انجام میدهیم به ناسا کمک میکند تعهدات خود را ایفا نماید و شرکت متقاضی استفاده ببرد.»
باوجود حمایتی که از طرف ناسا از این مراکز میشود بهعنوان بخشی از یک دانشگاه فعالیت دارند ضمن آنکه اداره دولتی محسوب نمیشوند و فعالیتشان بستگی به درآمدی دارد که از مشتریان خود دریافت میکنند.
این مراکز جزئی از برنامههای متنوعی است که تحت نظر اداره کاربرد فناوری انتقال دانش فضائی به حوزههای غیر فضائی است و شامل فعالیت دامنهداری است که برحسب تقاضا در اختیار عموم گذارده میشود.
اداره کاربرد فناوری انتقال دانش فضائی به حوزههای غیر فضائی نشریات مختلفی را عرضه میکند که بعضی از آنها حاوی دادههای فنی درباره شیوهها و تجهیزاتی است که به یک حوزه واحد فنی مرتبط میشود. ناسا همچنین اوراق و کتابچه هایی را منتشر میکند که برای استفادهکنندگان از فناوری ناسا حائز اهمیت است.
ناسا همچنین چند گروه انتقال فناوری باهدف انتقال دانشهای نوین درباره امور مختلف مانند پزشکی, حملونقل, آلودگی هوا و آب جلوگیری از جرائم جلوگیری از آتشسوزی, شهرسازی و ساختمان و ایجاد ارتباط مستقیم مهندسین و دانشمندان ناسا با سازمانهای ذیعلاقه را ایجاد کرده است.
برنامههای ناسا دهها حوزه مختلف را در بر میگیرد که ازجمله میتوان به ساعتهای دقیق کارگاهها و خانهها, وسایل بصری اشعه مادون قرمز برای معاینه خودروها و لاستیکهای وسایل هوائی, طراحی دستگاه و ادوات نوین اشاره کرد. نکته جالبتوجه آن است که در بسیاری موارد ما حتی اطلاع نداریم کاربرد فضایی این وسایل چه بوده است بهطور مثال یک دستگاه تجزیه گازی متحرک که در سامانههای سفینههای فضایی کاربرد داشت امروز برای تشخیص بیماری و درمان بیماران مبتلا به مشکلات دستگاه تنفس استفاده میشود و یا سامانهای که برای هدایت سفینه بکار میرفت امروز به معلولان یاری میکند تا از صندلی چرخدار استفاده کنند و یا بتوانند کتاب را ورق بزنند.
از یک سیستم خاص که بهوسیله ناسا و کارشناسان دانشگاه واشنگتن طراحی و ساخته شد, برای پاک کردن اتاق های عمل که در آن جراحی قلب باز و تعویض اعضاء استفاده میکنند.
فناوری فضایی امروزه در گوشه, گوشه زندگی ما وجود دارد و ما بدون آنکه خودمان متوجه باشیم بهنوعی “در فضا” زندگی میکنیم!