گزارش پژوهشگاه فضایی از برآورد خسارات سیل فروردین ماه به وزارت کشور
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران از اتمام برآورد خسارات واقعه سیل فروردین ماه امسال با استفاده از دادههای ماهوارههای سنجش از دور و ارائه آن به وزارت کشور تا ۳ هفته آینده خبر داد. حسین صمیمی با اشاره به اقدام پژوهشگاه فضایی ایران در برآورد خسارات وارده سیل فروردین ماه در کشور با استفاده از دادههای ماهواره ای، اظهار داشت: «این آمار بر مبنای پردازش تصاویر ماهوارههای سنجش از دور صورت میگیرد و تاکنون موفق شدهایم که بیش از ۶۰ درصد کل این پروژه را عملیاتی کنیم.»
وی افزود: «هنوز به ما اجازه رسانهای کردن آمار و ارقام مربوط به خسارات سیل را ندادهاند؛ اما چنانچه این مجوز داده شود طی جلسهای این موضوع را اعلام کرده و فواید استفاده از فناوری سنجش از دور را در تعیین میزان خسارت سیل به مناطق کشاورزی و مسکونی و تجاری ارائه میکنیم.»
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران در مورد تاخیر در زمان انجام این پروژه گفت: «آماری که ابتدا از سوی کارشناسان کشاورزی مناطق سیل زده تهیه شده بود پایه منطقی و علمی نداشت. به این معنی که برخی کارشناسان کشاورزی مختصاتی که از زمین ها و مزارع کشاورزی محدودههای سیل استخراج و اعلام کردند، بعضا اشتباه و خارج از مرزهای کشور بوده و در ثبت این دیتاها اشتباه رخ داده است.»
در فروردین ماه امسال گروه سنجش از دور پژوهشگاه فضایی ایران به سفارش سازمان آب و برق خوزستان، اقدام به تهیه نقشه محدوده سیل و پهنههای آبی جنوب استان خوزستان از اهواز تا آبادان کرده بود. به گفته امید شکوفا، رئیس مرکز تحقیقات فضایی پژوهشگاه فضایی ایران، این اقدام در راستای نیاز به پایش وضعیت پهنههای آبی و محدوده سیل و به منظور اتخاذ تصمیمات درست و آگاهانه انجام گرفت.
طبق اظهارات شکوفا این نقشهها شامل محدوده سیل و پهنههای آبی جنوب استان خوزستان از اهواز تا آبادان بوده و با استفاده از تصاویر ماهواره سنتینل-۱ (Sentinel-1) تهیه شده بودند. در این محدوده، افزون بر وقوع سیل در برخی مناطق، تالاب شادگان و چند پهنه آبی دیگر نیز وجود داشت که به دلیل بارندگیهای ابتدای سال جاری پرآب شده و نیازمند پایش بودند.
شایان ذکر است که از موارد استفاده از تصاویر ماهوارهای، مطالعه و بررسی طغیان آب و آثار آن بر مناطق سیلزده است. بهطور معمول، هنگام طغیان آب رودخانهها، بالا آمدن آب دریا و پیشروی آب در نواحی ساحلی و سرانجام پس از جاری شدن سیل، سطوح کوچک و بزرگی از نواحی مجاور دریا و رودخانهها زیرآب میروند که با بررسی تصاویر تکراری ماهوارهای، میتوان مناطق مورد طغیان را بهراحتی تشخیص داده و نقشه اراضی خسارتدیده را ترسیم کرد. پس از پایان طغیان آب با مطالعه تصاویر تکراری، مدت لازم برای نفوذ آب در زمین، زهکشی طبیعی و تبخیر آب، تا اندازه زیادی میتوان درباره جنس خاک و نفوذپذیری آن قضاوت و تشکیل دشتهای سیلابی را در مجاورت رودخانهها مشاهده کرد.