توجه به رفع نیازهای فوری و توسعه فناوری بومی فضایی به صورت همزمان
امیرحسین مجیدیان : با توجه به اهمیت ویژه فناوری فضایی و لزوم کاربردی شدن این فناوری برای سهولت زندگی مردم، اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر توجه ویژهای به این بخش داشته است. برای مثال در سیاستهای ابلاغی برنامه ششم توسعه از سوی مقام معظم رهبری، موضوع افزایش ضریب نفوذ فناوری فضایی به عنوان یکی از راهبردهای صنعتی در فناوریهای پیشرفته آمده و بر توسعه فناوری فضایی با طراحی و ساخت، آزمون، پرتاب و بهره برداری از سامانه های فضایی و حفظ و بهره برداری حداکثر از نقاط مداری، تاکید شده است.
صنعت و فناوری فضایی از دو نگاه
در برنامهی “گفت و گوی علمی” رادیو گفتوگو که چندی پیش با موضوع صنعت هوایی و فضایی و صنعت دفاعی کشور به روی آنتن رفت، مهندس محمد امین آهنگری، کارشناس ارشد حوزه هوافضا در آغاز از لزوم توجه جدی به فعالیتها در حوزه هوافضا و به ویژه فناوری فضایی گفت و اظهار داشت: «در این بخش دو دوسته اقدامات باید انجام شود. نخست رفع نیازهای فوری کشور است که میبایست از هر طریق ممکن از جمله خرید خارجی برطرف شوند و دوم اقدامات بلند مدتی که نیازمند برنامه ریزی است تا منجر به کسب فناوری بومی و افزایش توانمندی داخلی شود.»
این کارشناس هوافضا همچنین به شکستهای احتمالی در راه رسیدن به فناوری بومی اشاره داشت و با بیان اینکه عموما در روند اجرای پروژههایی که به کسب فناوری بومی میرسند، دچار مشکلاتی در ابعاد مختلف مدیریتی هستیم، افزود:«مسئله مهم این است که بتوانیم از شکست ها در این بخش درس بگیریم و بتوانیم با مدیریت آنها و مدیریت منابع روند اجرا را بهبود ببخشیم.»
تاثیر اتفاقات بینالمللی برحوزه فضایی
رفع تحریمهای بینالمللی بدون شک عرصه فضا را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد و از آنجایی که در حوزه ساخت ماهواره و حاملهای فضایی در برخی قسمتها، نیازمند تامین قطعات و سیستم از تولیدکنندگان بزرگ دنیا بودهایم، لغو تحریمها میتواند به افزایش سرعت تولید این فناوریها کمک قابل توجهی کند. با این حال اگرچه تحریم، معضلی بود که سبب محدودیت دسترسی به قطعات و تکنولوژی روز دنیا برای کشور شد، اما سختی آن باعث شد به برخی از دانشها در عرصه فضایی دست پیدا کنیم و بعد از تحریم نیز میتوانیم روی دانش فناوری فضایی، بیشتر تمرکز کرده و آن را بومی کنیم.
در این راستا آهنگری، این صنعت را یک صنعت بینالمللی عنوان کرد و بیان داشت: «این مسئله باعث میشود تمام اتفاقات بینالمللی روی این صنعت تاثیرگذار باشد که این امر چالشهایی را در این حوزه ایجاد میکند. این صنعت در بعد داخلی نیز مشکلات خاص خودش را دارد از جمله ساختارها و نحوه چیدمان و تعیین نقشهای مراکز تصمیمگیر و مجری در صنعت هوا و فضا.»