افشای وجود ماهوارههای نظامی در قرارداد تسلیحاتی عربستان و آمریکا

جزئیات قرارداد تسلیحاتی 110 میلیارد دلاری عربستان و آمریکا که طی بازدید ترامپ از ریاض منعقد گردید اخیرا منتشر شده است. هرچند تمرکز اصلی این قرارداد بر روی تسلیحات تهاجمی و سامانههای دفاع موشکی میباشد اما پس از انتشار جزئیات، مشخص شده که سیستمهای ماهوارهای نظامی نیز جزئی از قرارداد بودهاند.
طبق اطلاعات منتشر شده عربستان، دو ماهوارهی جاسوسی با دقت بالا به ارزش 800 میلیون دلار و دو ماهوارهی مخابراتی و هشداردهندهی موشک بالستیک به ارزش 4 میلیارد دلار از آمریکا خریداری کرده است.
اکنون چند سال از ورود عربستان به بازار ماهوارههای جاسوسی دقت-بالا میگذرد. در حال حاضر یک کنسرسیوم فرانسوی شامل شرکتهای ایرباس و تالس آلنیا (Thales Alenia Space) تلاش میکند، مابین 2 تا 8 ماهوارهی سنجش از دور به ریاض بفروشد؛ گفته میشود این ماهوارهها از ماهوارهی فرانسوی Pléiades که از قدرت تفکیک مکانی ۵۰ سانتیمتر برخوردار است، الگوبرداری شدهاند. البته کنسرسیوم فرانسوی باید در این زمینه با شرکت آمریکایی اوربیتال (Orbital ATK) رقابت کند که بازدید اخیر ترامپ از عربستان کفهی ترازو را به سمت این شرکت سنگین کرده است.
دیگر شرکت آمریکایی که هماکنون در حال ساخت سامانههای مخابراتی ماهوارهای پیشرفته برای Arabsat میباشد، لاکهید مارتین (Lockheed Martin) است؛ ضمن اینکه بوئینگ، ریتون (Raytheon)، اوربیتال و SSL نیز ممکن است در رقابت برای به عهده گرفتن ساخت دو ماهوارهی مخابراتی ذکر شده در قرارداد باشند.
نکتهای که در قرارداد مشخص نشده این است که سیستمهای هشدار موشکی که قرار است عربستان و احتمالا دیگر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج (GCC) را از پرتاب موشکهای بالستیک خبردار کنند، بر روی ماهوارههای مخابراتی مذکور نصب میشوند یا بر روی ماهوارههای فعال کنونی عربستان؟ در حالت دوم که فقط لازم است سیستم هشدار موشکی ساخته شود شانس لاکهید مارتین برای برنده شدن قرارداد بیشتر است؛ اما در صورتی که این سیستم به همراه ماهواره به صورت یک پکیج ساخته شود، دیگر شرکتهای حاضر در این رقابت شانس بیشتری خواهند داشت. اگرچه نباید از شرکت نورثروپ گرومن (Northrop Grumman) نیز غافل شد که در هر دو صورت شانس ساخت سیستم را خواهد داشت.
با توجه به اولویتهای دفاعی عربستان، ممکن است عجلهای برای تحویل ماهوارههای نظامی وجود نداشته باشد، اما به هر حال شرکتهای ماهوارهساز آمریکایی با سفر ترامپ به این کشور از لحاظ سیاسی و تجاری در مقام قدرت قرار گرفتند و این باعث فشار زیادی بر رقبای فرانسوی شده است. تاخیر این شرکتها در تحویل سفارش مشابه برای امارات متحده باعث به وجود آمدن امکان تجدید نظر عربستان برای قرارداد با آنها شود.
به نظر میرسد شرایط ذکر شده، در کنار تنشهایی که بین قطر و عربستان به وجود آمده فرصت خوبی را برای شرکتهای آمریکایی فراهم کرده اما باید به حرکت برخی نمایندگان مجلس سنا نیز توجه داشت که قصد دارند تا زمانی که عربستان به یک راه حل دیپلماتیک در مسئلهی قطر برسد کل قرارداد 110 میلیارد دلاری را بلوکه کنند.