گستردگی در ساختار فضایی؛ بی نظمی در روابط درونی

محمد امین آهنگری: محمد فرشچی عضو هیئتعلمی دانشکدهٔ مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی شریف، ساختار بخش فضایی کشور را بیش از حد گسترده میداند به طوری که این گستردگی منجر شده تا عملکرد فضایی با کاهش بازده روبرو شود و روند حرکتی کشور در جهت اجرای برنامههای فضایی با مشکل جدی مواجه گردد. در همین رابطه وی بیان داشت: «در ساختار فضایی فعلی ایران، بازیگران مختلفی وجود دارند ولی متأسفانه ارتباط بین این نهادها، ارتباط منطقی نیست. در واقع هیچ ارتباطی بین گروهها آنگونه که باید و شاید وجود ندارد.»
همه سیاستگذاری میکنند و همه هم اجرا میکنند
وی ادامه داد: «در حال حاضر ما نظراتی دولتی داریم که به این سازمانها ابلاغشده است. بنابراین پیرو آن از سوی دولت، مجموعهای از راهبردها و سیاستگذاریها اتخاذ میشود و سپس برنامهریزیها و نظارتها انجام میگردد. اما متاسفانه دراینبین هممرکز ملی فضایی سیاستگذاری میکند و هم سازمان فضایی و هم سازمان صنایع هوافضا. مشکل بزرگتر از این هم وجود دارد در جایی که همگی باهم مجری هستند و هرکدام برای خود کار اجرایی میکند و این باعث ایجاد گرفتاری هست. همگی برای خودشان دانشجوی دکترا هم میگیرند و همهکاره هستند. در این بین نقش دانشجوها مشخص نیست و اساسا دانشگاهها اینجا چکاره هستند!!متاسفانه ارتباط بین صنعت و پژوهشگرها معلوم نیست. همچنین از سمتی دیگر،در بازار فضایی ورودی و خروجی مشخص نیست.»
تعریف پژوهشگاه و شرکت دانشبنیان در بخش فضایی چیست؟
فرشچی در قسمت دیگر صحبتهای خود به نامشخص بودن تعریف شرکت دانشبنیان فضایی و معلوم نبودن نقش این بخش در پیشبرد اهداف فضایی اشاره کرد و اعلام کرد: «در شرایط کنونی من نمیفهمم شرکت دانشبنیان چیست. متاسفانه در حال حاضر پول کلانی از معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری به شرکتهای دانشبنیان فضایی تزریق میشود. سؤالم اینجاست که این پول از کجا بهدستآمده است؟ و سؤال دیگر اینکه قرار است یک شرکت دانشبنیان خودش شاخهای از فناوری فضایی را توسعه بدهد و فقط نیاز به حمایت مالی از طرف دولت دارد؟ بهخصوص درزمینهٔ ی هوافضا، که توسعهٔ فناوری هزینهبر و زمانبر هست، آیا تنها کمک مالی کارگشاست؟ بهطور قطع تنها با حمایت مالی، سر دو سال شرکت دانشبنیان با ورشکستگی روبرو خواهد شد. بنابراین شرکتهای دانشمحور فضایی به زیرساختهایی دولتی احتیاج دارند تا بتوانند رشد کنند و به توسعهٔ فناوری کمک کنند.»