روسیه اولین ماهواره از یک سامانه ماهواره‌ای هواشناسی را با استفاده از ماهواره‌بر سایوز-۲ (Soyuz-2) در مدار زمین قرار داد. طی این عملیات، ماهواره آرکتیکا-ام (Arktika-M) روز یکشنبه ۲۸فوریه (۱۰اسفند) ساعت ۰۶:۵۵ به‌وقت گرینویچ از پایگاه فضایی بایکونور (Baikonur) در قزاقستان به فضا پرتاب شد. اهداف ماموریت آرکتیکا-ام پایش مناطق بسیار دور از خط استوا در روسیه و همچنین فراهم‌آوری ارتباطات در مواقع اضطراری عنوان شده است. این ماهواره با وزنی معادل ۲۱۰۰ کیلوگرم و عمر طراحی ۱۰ سال، از باس ماهواره‌ای هدایتگر (navigator) بهره می‌برد و در یک مدار بسیار بیضوی (HEO) قرار گرفته است. روسیه قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ تعداد ۵ ماهواره از این سری را در مدار قرار دهد.
محموله اصلی آرکتیکا-ام یک طیف‌سنج مادون قرمز و نور مرئی است که بر اساس ابزاری موسوم به MSU-GS نصب‌شده روی سری ماهواره‌های هواشناسی روسی الکترو-ال (Elektro–L) طراحی شده است. از این ابزار برای تصویربرداری از زمین حداقل در ده طول موج مختلف از نور مرئی تا مادون قرمز حرارتی استفاده می‌شود. تصاویر نور مرئی و مادون قرمز نزدیک به هواشناسان کمک می‌کند تا پوشش ابر و بخار آب جوی را کنترل کنند و از داده‌های مادون قرمز حرارتی نیز می‌توان برای ردیابی دما بهره برد. قدرت تفکیک مکانی MSU-GS بسته به طول موج بین ۱ تا ۴ کیلومتر بوده و احتمالا محموله آرکتیکا-ام نیز از قدرت تفکیک مکانی مشابه ابزار یادشده برخوردار است.
نمای ماهواره آرکتیکا-ام
محموله دیگر آرکتیکا-ام موسوم به GGAK-VE بر اساس ابزار GGAK-E ماهواره‌های الکترو-ال طراحی شده‌اند. این ایزار متشکل از یک مغناطیس‌سنج برای اندازه‌گیری میدان مغناطیسی زمین و حسگرهایی برای شناسایی و نظارت بر ذرات باردار در یونوسفر جو و تابش‌های خورشیدی است. آخرین مورد یک محموله ارتباطاتی است که برای جمع‌آوری و رله داده‌ها از ایستگاه‌های تحقیقاتی در قطب شمال استفاده می‌شود.
سایوز-۲ نسخه پیشرفته ماهواره‌بر سایوز می‌باشد که مرکز پراگرس راکت اسپیس (Progress Rocket Space Centre) و اداره طراحی خودکار شیمیایی (Chemical Automatics Design Bureau) هر دو متعلق به روسیه آن را ساخته‌اند. این ماهواره‌بر دارای چهار نسخه بوده که در این ماموریت از نسخه سایوز ۲.۱بی (Soyuz 2.1b) استفاده شد. سایوز ۲.۱بی قادر به حمل ۸۲۰۰ کیلوگرم محموله به مدار لئو است.
سایوز-۲ یک ماهواره‌بر سوخت مایع دو مرحله‌ای است که دارای طول کلی ۴۶.۳ متر بوده و قطر مراحل اول و دوم آن به‌ترتیب ۲.۹۵ متر و ۲.۶۶ متر است. همچنین یکی از مراحل فوقانی آن فرگات (Fregat) نام دارد که در این عملیات پرتاب از آن استفاده شد. این مرحله با ۱.۵ متر طول دارای قطری معادل ۳.۳۵ است. سایوز-۲ با وزن ۳۱۲ تن اولین بار در سال ۲۰۰۴ به فضا پرتاب شد و با احتساب این عملیات تاکنون ۱۱۵ ماموریت را به‌انجام رسانده که ۷ مورد آن ناموفق بوده است. هر بار پرتاب این ماهواره‌بر برای آژانس فضایی روسیه (Roscosmos) بین ۳۵ تا ۴۸.۵ میلیون دلار هزینه دربردارد.
wikipedia ، space.skyrocket ، nasaspaceflight ، rocketlaunch