ماموریت مریخی امارات با موفقیت در مدار سیاره سرخ قرار گرفت

ماموریت مریخی امارات با نام امید (Hope) که نخستین فضاپیمای تاریخ برای کاوش سیاره سرخ در میان تمام کشورهای عرب محسوب میشود، با موفقیت در مدار این سیاره قرار گرفت. مانور این فضاپیما ساعت ۱۵:۳۰ بهوقت گرینویچ آغاز شد که طی آن امید خود را با سرعت و زاویهای مشخص به مریخ نزدیک کرد و تاییدیه قرارگیری در مدار نیز حدود ۱۱ دقیقه بعد روی زمین دریافت شد. چنین تاخیری به این دلیل است که سیگنالهای رادیویی میبایست ۱۹۰ میلیون کیلومتر مسافت بین مریخ و زمین را طی کنند. فضاپیمای امید که مراحل توسعه آن از سال ۲۰۱۴ شروع شده بود، حدود هفت ماه پیش و در ژوئیه (تیر) سال گذشته میلادی به فضا پرتاب شد.
امارات اکنون پس از آمریکا، روسیه، هند و اتحادیه اروپا پنجمین کشوری محسوب میشود که به مریخ دست یافته است. برخلاف سایر کشورهای ذکر شده، امارات ساخت و حتی پرتاب کاوشگر خود را به پیمانکاران خارجی واگذار کرده است. امارات در حالی اقدام به ارسال کاوشگر به مریخ نموده است که تنها ۶ سال از تاسیس آژانس فضایی این کشور میگذرد.
ماموریت امید بهطور مشترک توسط مرکز فضایی محمد بن رشید (Mohammed bin Rashid space centre)، زیرمجموعه آژانس فضایی امارات (UAE Space Agency)، و دانشگاه کلرادو (University of Colorado) آمریکا هدایت میشود. طی این ماموریت کاوشگر مریخی امید پس از رسیدن به مقصد به برسی اتمسفر و آب و هوای سیاره سرخ خواهد پرداخت. بنابر اعلام آژانس فضایی امارات، اهدافی که برای ماموریت مذکور تعریف شدهاند، شامل موارد زیر میشوند:
• بررسی فعل و انفعالات لایههای بالایی اتمسفر مریخ با لایههای پایینی آن
• بررسی رابطه بین وضعیت جوی کنونی مریخ و وضعیت جوی این سیاره در اوایل پیدایش آن
• تهیه تصویر کامل جو مریخ و تمام لایههای آن
• درک چگونگی تغییرات آب و هوا در مریخ طی روزهای مریخی و تغییر فصلهای این سیاره
• یافتن پاسخ برای این سوال مهم و قدیمی که چرا این سیاره در حال از دست دادن هیدروژن و اکسیژن جو خود و پس زدن آن به فضاست
کاوشگر امید برای انجام ماموریت خود به سه ابزار مختلف مجهز شده است:
۱. اولین محموله این کاوشگر تصویربردار اکتشافی امارات (Emirates eXploration Imager بهاختصار EXI) نام دارد که یک سنجشگر نوری چند بانده است. این سنجشگر با وضوح فضایی بیشتر از ۸ کیلومتر اقدام به عکسبرداری از سطح مریخ میکند و توسط مهندسان آمریکایی و اماراتی در دانشگاه کلرادو ساخته شده است.
۲. دومین محموله طیفسنج مادون قرمز مریخی امارات (Emirates Mars InfaRed Spectrometer بهاختصار EMIRS) است که توسط دانشگاه ایالتی آریزونا (Arizona State University) آمریکا ساخته شده و بهمنظور اندازهگیری الگوهای دما، یخ، بخار، و گرد و غبار در اتمسفر مریخ به کاوشگر اضافه شده است.
۳. آخرین محموله تحقیقاتی کاوشگر امید طیفسنج فرابنفش مریخی امارات (Emirates Mars Ultraviolet Spectrometer به اختصار EMUS) نام دارد. این محموله نیز بهطور مشترک توسط مهندسان اماراتی و آمریکایی در دانشگاه کلرادو توسعه یافته و بناست جو فوقانی مریخ و اکسیژن و هیدروژن موجود در آن را برسی کند.
علاوهبر ابزارهای بالا کاوشگر ۱۳۵۰ کیلوگرمی امید که بهاندازه یک ماشین شاسیبلند است، مجهز به یک آنتن با بشقاب ۱.۵ متری برای برقراری ارتباط با زمین میباشد. انرژی مورد نیاز امید توسط دو آرایه خورشیدی ۶۰۰ واتی تامین شده و در باتریهای لیتیومی آن ذخیره میشود.
گفتنی است اولین فضاپیمای مریخی چین و فضاپیمای استقامت (Perseverance) ناسا نیز اکنون در راه مریخ هستند و در آینده نزدیک ماموریت قرارگیری آنها در مدار سیاره سرخ انجام خواهد شد.