کشاورز زادهای که نخستین مرد فضا شد
سیروس برزو: یوری الکسیویچ گاگارین (Yuri Alekseyevich Gagarin)، روز ۹ مارس سال ۱۹۳۴ در دهکده کلوشینو واقع در ۱۶۱ کیلومتری غرب مسکو به دنیا آمد. پدرش، الکسی ایوانویچ یک کشاورز بود و مادرش، آناتیموفیونا، یک چوپان.
گاگارین در سال ۱۹۴۱ پا به مدرسه گذاشت، اما حمله لشکر آلمان، باعث تعطیلی مدرسه شد و آلمانها، منزل خانواده او را اشغال کردند. او و خانوادهاش بعد از جنگ به شهر کوچک گژانسک که امروز به افتخار او، گاگارین نامیده می شود، مهاجرت کردند و مجدداً به مدرسه رفت. پس از اتمام دوره دبیرستان به آموزشگاه خلبانی روی آورد و به عنوان خلبان در نیروی هوایی شوروی استخدام شد.
گاگارین در سال ۱۹۶۰ جزو نخستین گروه کیهاننوردان انتخاب شد و در ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ با سفینه وستک-۱ (Vostok 1) به عنوان نخستین فضانورد جهان به مدار زمین سفر کرد. او پس از این پرواز، سفرهایی به کشورهای مختلف جهان داشت و در همه جا مردم از او استقبال کردند.
در سال ۱۹۶۶، گاگارین به عنوان جانشین ولادیمیرکمارف (Vladimir Komarov) برای سفر با سایوز-۱ (Soyuz-1) انتخاب شد. او قرار بود در ماه های بعد، با سایوز-۳ (Soyuz-3) به فضا سفر کند؛ اما با حادثهای که برای سایوز-۱ رخ داد و فضانورد آن کشته شد، برنامه سفر او لغو شد و نتوانست در پرواز فضایی دیگری شرکت داشته باشد.
روز ۲۷ مارس ۱۹۶۸ او به اتفاق ولاديمير سريوگين (Vladimir Seryogin) مربي هوايي برجسته شوروي با يک هواپيماي ميگ-۱۵ (MiG-15) عازم يک تمرين عادی هواپیمایی شد. اين هواپیما، ۱۲ دقيقه بعد از پرواز از باند فرودگاه در ساعت ۱۰:۳۱ در ۴۸ کيلومتري مسکو سقوط کرد و به اين ترتيب زندگي نخستين فضانورد جهان پايان پذیرفت. در مورد دليل اين حادثه تحقيقات وسيعي صورت گرفت اما تا سالهاي سال اعتقاد بسياری اين بود که گاگارين در اثر يک توطئه کشته شده است. انتشار اسناد سری پس از فروپاشي اتحاد شوروي نشان داد که هيچ توطئهای در کار نبوده و تنها يک اشتباه گاگارين در محاسبه حين پرواز منجر به اين حادثه شده بود.
خاکستر جسد گاگارين و همراهش به عنوان قهرمانان ملي در پای ديوار کرملين دفن شده است. یکی از دهانههای آتشفشانی ماه نیز به افتخار او، گاگارین، نام گرفت.