آژانس فضایی اروپا به تازگی اعلام کرد که ماهواره سیارهیاب خئوپس (Cheops) با طی کردن مراحل نهایی آزمایشهای فضایی به زودی آماده پرتاب میشود.
این ماهواره توسط نوعی از موشک سایوز از پایگاه فضایی گویان فرانسه به فضا پرتاب خواهد شد. قرار است این ماهواره چند ماه قبل از ارسال به سایت پرتاب به انبار شرکت ایرباس در مادرید منتقل شود. پرتاب این ماهواره در فاصله 15 اکتبر تا 14 نوامبر 2019 خواهد بود.
خئوپس، به مطالعه سیارههای فراخورشیدی به ویژه سیاراتی که ابعادی مشابه زمین تا سیاره نپتون دارند خواهد پرداخت. همچنین این ماهواره ستاره میزبان آن سیارهها را مطالعه و میزان درخشندگی ستاره را بررسی خواهد کرد.
این رصدخانه فضایی، با تعیین اندازه سیارههای فراخورشیدی و ترکیب آن دادهها با اندازه جرم آنها، قادر خواهد بود تا چگالی سیاره را تخمین بزند، بنابراین میتوان ماهیت این سیارهها را مشخص و توصیف کرد. با دانستن جرم سیاره، امکان تعیین تراکم آن را خواهیم داشت و میتوانیم بفهمیم که سیاره مورد بررسی سنگی، گازی، یا دارای اقیانوسهای عمیق است.
نیکولا راندو (Nicola Rando)، مدیر پروژه میگوید: « برای اینکه امروز به این نقطه برسیم بیش از پنج سال طول کشید و اکنون بسیار خوشحالیم که ماهواره آماده پرواز است.»
خئوپس یک ماموریت جذاب است. این ماهواره ستارگان درخشانی که میزبان سیارات هستند را رصد خواهد کرد تا تغییرات کوچک در روشنایی آنها را که به دلیل گذر یک سیاره از مقابل دیسک ستاره رخ میدهد، اندازهگیری کند. با مشاهده تغییرات در روشنایی ستاره میتوان دریافت که سیارهای در مدار ستاره قرار دارد. دانستن اینکه چه زمانی و کجا چنین گذری از برابر ستاره رخ میدهد، باعث کارآمدی ماهواره خئوپس و افزایش زمان رصد گذر سیاره از مقابل ستارهاش توسط این ماهواره است.
خئوپس اولین ماهواره آژانس فضایی اروپا است که به جستجوی سیارات فراخورشیدی خواهد پرداخت. این ماموریت راه را برای تثبیت و انجام دو ماموریت دیگر آژانس برای کشف سیارات فراخورشیدی که برای دهه آینده برنامهریزی شده خواهد گشود.
افزون بر کاوشگر سیارههای فراخورشیدی خئوپس، آژانس فضایی اتحادیه اروپا طرحهای فضایی دیگری نیز در دست اجرا دارد. از جمله ماموریت رصدخانه فضایی پلاتو (PLATO -Planetary Transits and Oscillations of Stars) و طرح پژوهشی فضایی دیگر یعنی آریل (ESA-the Atmospheric Remote‐sensing Infrared Exoplanet Large‐survey spacecraft)، دو ماموریت آژانس فضایی اروپا هستند که تا اواخر دهه 2020 به فضا پرتاپ خواهند شد.
ماهواره پلاتو برای شناسایی و کشف سیارات فراخورشیدی سنگی ساخته شده و یکی از اهداف آن، شناسایی حیات فرازمینی است. ماهواره فضایی آریل نیز برای شناسایی ستارههای سیارات فراخورشیدی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
ماموریت خئوپس آژانس فضایی اروپا با مشارکت اتریش، بلژیک، فرانسه، آلمان، مجارستان، ایتالیا، پرتغال، اسپانیا، سوئد و انگلیس انجام شده است.
این ماهواره فضایی نام خود را از خئوپس یا خوفو دومین فرعون از دودمان چهارم فرعونهای مصر باستان و سازنده هرم بزرگ گرفته است.