سنجش نور ستارگان از آغاز تا امروز
نخستین ستارگان چند صد میلیون سال پس از انفجار بزرگ (مه بانگ) یا همان Big Bang شروع به سوسو زدن کردند. از آن زمان تاکنون، کهکشانها با سرعت جنونآمیزی ستارهها را متولد کردهاند و دانشمندان بر این باورند که اکنون حدود یک تریلیون تریلیون ستاره در پهنه هستی وجود دارد.
تمامی نور همه ستارگانی که تابهحال وجود داشتهاند، مقداری غیرقابلتصور است؛ اما اکنون اخترشناسان آن را اندازه گرفتهاند. یک تیم بینالمللی از ستاره شناسان با سرپرستی اخترشناسان کالج کلمسون (Clemson)، نور نخستین و کمنورترین ستارگان تا بزرگترین کهکشانهایی که در طول تاریخ ۱۳٫۷ میلیارد ساله جهان وجود داشته و دارند را اندازهگیری کرده و به رقم باورنکردنی ۱۰۸۴×۴ (۴ ضربدر ۱۰ به توان ۸۴) فوتون رسیدند! فوتون کوچکترین واحد اندازهگیری نور است.
مارکو آژولو (Marco Ajello) اخترفیزیک دان کالج کلمسون در کارولینای جنوبی (South Carolina) و نویسنده اصلی این پژوهش گفت:«این کار هرگز تاکنون انجام نشده بود.»
ستاره شناسان محاسبات خود را بر پایه اندازهگیری نور پسزمینه فرا کهکشانی (( Extragalactic Background Light(EBL) گذاشتند که یک مه کیهانی متشکل از انباشت تابش نخستین نور ستارهها در تاریکی تاکنون است و در پهنه فضا گسترده شده است. بیش از ۹۰ درصد از نور ستارهها را میتوان از EBL محاسبه کرد. کری هلگاسون (Kári Helgason) از دانشگاه ایسلند و همکار این پژوهش گفت: «امروز ما در دریایی از نور هستیم.»
این مشاهدات که در طول بیش از ۹ سال توسط تلسکوپ فضایی فرمی ( Fermi space telescope ) متعلق به ناسا جمعآوریشده است از نور بلیزرها (blazars)، ابرسیاه چالههایی که جت های قدرتمندی از اشعه گاما منتشر میکنند، برای دریافتن نور مه کیهانی استفاده کردند. هلگاسون گفت:«آنها بهقدری روشن هستند که میتوانند تقریباً در تمامی جهان قابلمشاهده باشند.»درمجموع، این تیم سیگنالهای ۷۳۹ بلیرز دور و نزدیک را دریافت کرد. فوتونهای گاما از میان یک مه کیهانی عبور میکنند و شانس بالایی برای جذب دارند. بنابراین، با در نظر گرفتن بلیزرها در فاصلههای مختلف از زمین و تشخیص اینکه چه میزان از تابش آنها در طول مسیر از بین رفته است، میتوان نور کل ستارهها در دورههای زمانی مختلف را مشخص کرد. محققان نور ستارهها را به تفکیک ۱ میلیارد سال پیش، ۲ میلیارد سال پیش، ۶ میلیارد سال پیش و همینطور تا زمانی که ستارگان برای نخستین بار شکل گرفتند، اندازهگیری کردند.اندازهگیریها نشان میدهد که تشکیل ستارگان در حدود ۱۱ میلیارد سال پیش در اوج خود بوده است و از آن زمان تاکنون بهمرور از بین رفتهاند. هرساله حدود هفت ستاره جدید در کهکشان راه شیری ما ایجاد میشود.
این دادهها همچنین بینشهای جدیدی را در مورد نخستین یک میلیارد سال تاریخ جهان، دورهای که هنوز توسط ماهوارههای فعلی بررسی نشده است، فراهم میکند.این یافتهها در نشریه Science منتشرشده است.