ناسا تصویر معروف نقطه آبی کمرنگ را بازسازی کرد
ناسا بهمنظور بزرگداشت ۳۰ سالگی «نقطه آبی کمرنگ» که یکی از بینظیرترین عکسهای فضایی ثبتشده تاکنون است، نسخهای بازسازیشده از آن را منتشر کرد. فضاپیمای وویجر ۱ (Voyager 1) در ۱۴فوریه۱۹۹۰، یکی از عکسهای نمادین عصر فضا را ثبت کرد. این تصویر که نقطه آبی کمرنگ نام دارد، کره زمین را از فاصله تقریباً چهار میلیارد کیلومتری بهعنوان لکهای ریز در فضای بیکران و در میان نواری از روشنایی ایجادشده براثر نور خورشید نشان میدهد.
اکنون پس از گذشت سه دهه، ناسا برای بزرگداشت سیامین سالگرد ثبت عکس تأثیرگذار از سیاره آبی، با استفاده از نرمافزارها و روشهای جدید، آن را بازپردازش کرده است. بهگفته آژانس فضایی آمریکا، این بازسازی در عین ادای احترام به نسخه اصلی انجام شده است. ازاینرو، نسخه تازه همچنان همان نقطه آبی را در احاطه پرتو نور خورشید نشان میدهد؛ اما تصویر، واضحتر و تشخیص زمین آسانتر شده است.
تصویر اصلی درحقیقت تلفیقی از تصاویر ثبتشده با استفاده از سه فیلتر رنگ مختلف است. در تصویر جدید، آن کانالها دوباره متعادل شدهاند تا تصویر واضحتر بهنظر بیاید و همچنین پرتو نور خورشید که زمین را احاطه کرده است، بهنحوی اصلاح شده تا جلوهای سفید داشته باشد.
تصویر معروف نقطه آبی کمرنگ نتیجهی کارزاری بود که کارل سیگن (Carl Sagan)، دانشمند عضو تیم مأموریت وویجر ۱، با هدف متقاعد کردن ناسا برای بازگرداندن وویجر ۱ و ثبت عکس از سیارهمان بهراه انداخت. این تصویر بخشی از دنباله نهایی فریمهای ثبتشده وویجر بود و بهنقل از ناسا، تنها ۳۴ دقیقه پس از گرفتن عکس، سامانه دوربین فضاپیما بهمنظور ذخیره انرژی خاموش شد.
نسخه اصلی تصویر نقطه آبی کمرنگ؛ تنها چند دقیقه پس از ثبت این عکس، سامانه دوربین وویجر خاموش شد
وویجر ۱ هنگام ثبت تصویر معروف، گشتوگذار در میان سیارهها را بهپایان رسانده بود و با پیشروی بهسمت فضای میانستارهای، هیچ کاربردی برای دوربینش در آینده متصور نبود. فضاپیما در خلال تلاش برای ثبت تصویر زمین، از پنج سیاره دیگر شامل زهره، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون و همچنین خورشید عکسبرداری کرد و درمجموع توانست ۶۰ تصویری را ثبت کند که ناسا آنها را «پرتره خانوادگی منظومه شمسی» مینامد.
یکی از دلایل شهرت بسیار زیاد تصویر یادشده، معروفیت دستنوشتههای سیگن است. او در سال ۱۹۹۴ در کتابش با نام «نقطهی آبی کمرنگ؛ نمایی از آینده انسان در فضا» نوشت: «دوباره به آن نقطه نگاه کنید؛ نقطه آنجا است. آنجا خانه است، آن ما هستیم!» او در ادامه زمین را بهعنوان ذرهای خاک معلق در پرتو آفتاب توصیف کرد. بهعبارت بهتر، نقطه آبی کمرنگ بهنحو بینظیری چشمانداز ژرف بهدستآمده از کاوش فضا را در یک قاب خلاصه کرده است.
فضاپیمای کاسینی در سال ۲۰۱۳ نسخه خود را از نقطه آبی کمرنگ با پیشزمینه سیاره زحل ثبت کرد
ثبت نما از سیاره آبی ظاهراً اقدامی ضروری برای مأموریتهای فضایی دوردست بهشمار میآید. کارولین پورکو (Carolyn Porco)، دیگر دانشمند عضو مأموریت وویجر ۱، در سال ۲۰۱۳ با برگرداندن سامانه دوربین فضاپیمای کاسینی (Cassini) بهسمت زمین و ثبت پیکسل آبی زیر حلقههای زحل، دوباره نقطه آبی کمرنگ را با این کاوشگر تصویرسازی کرد. علاوهبراین، فضاپیمای نیو هورایزنز (New Horizons) که در سال ۲۰۱۵ از کنار پلوتو پرواز کرد، اکنون بیش از ۷ میلیارد کیلومتر از زمین فاصله دارد و انتظار میرود بهزودی دستاورد وویجر ۱ در حوزه عکاسی را تکرار کند.
نگاه کردن به مرکز منظومه شمسی و بهطور مستقیم به خورشید، آشکارسازهای حساس را در دوربین دوربرد فضاپیما درمعرض خطر قرار میدهد. بااینحال، پیش از آنکه اهداف اصلی مأموریت نیوهورایزنر بهدست نیاید، تلاشی برای عکسبرداری از زمین نخواهد شد.
تصویری هنری که محل قرارگیری وویجر ۱ و سیارههایی را نشان میدهد که در تصویر نمادین نقطه آبی کمرنگ دیده میشوند
کاوشگرهای دوقلوی وویجر در دهههای گذشته هیچ تصویری ثبت نکردهاند؛ زیرا مسیر پرواز آنها بهاندازه کافی به اجرامی نزدیک نیست که ارزش عکسبرداری داشته باشند. باوجوداین، هر دو فضاپیما همچنان با قدرت در حال پیشروی در فضا هستند و از محدوده اثرگذاری خورشید فراتر رفتهاند و ابزارهای آنها جزئیات فضای میانستارهای را دراختیار دانشمندان قرار میدهد.