بنیاد کارنگی: نقش موشکهای بالستیک در تفکر راهبردی ایران بنیادی است
بنیاد کارنگی در گزارشی با اشاره به اینکه وابستگی ایران به موشکهایش ناشی از تجربه تلخ جنگ عراق با ایران است، نوشت: موشکهای بالستیک در تفکر راهبردی ایران جایگاه ویژهای دارند. از طرفی دیگر آمریکا از حمایت جامعه بینالملل برای فشار بر ایران به دلیل برنامه موشکیاش برخوردار نیست؛ بنابراین موشکهای بالستیک ایران باقی میمانند.
اندیشکده آمریکایی بنیاد کارنگی در گزارش خود نوشت: پیشرفت فزاینده زرادخانه موشکی بالستیک ایران همسایگان این کشور و آمریکا را نگران میکند. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نیز درباره برنامه هستهای ایران است، نه موشکهای بالستیک آن، اما در شرایطی که دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا درباره تأیید یا تأیید نکردن پایبندی ایران به توافق در ضربالاجل ۱۵ اکتبر تصمیمگیری میکند، بهنوعی این موشکها بهشدت وزن پیداکردهاند. ترامپ با عدمتأیید پایبندی ایران به کنگره آمریکا اجازه خواهد داد تا تحریمهایی را که با اجرای برجام لغو شدهاند، دوباره علیه ایران وضع کند.
این گزارش میافزاید: ارزیابی برجام با موشکهای بالستیک که قرار نبوده در این توافق حل شود، کاری خطرناک و به خود ضربه زدن است. خروج از توافق هستهای حل مسالمتآمیز موضوع موشکی ایران را غیرممکنتر میکند، درحالیکه میتواند ایران را به بازگشت به برنامه هستهای قبلیاش بازگرداند. برای هرکسی که رسیدگی به موشکهای بالستیک ایران حائز اهمیت و جدی باشد، برجام یک راهنمای مهم به شمار میآید. برجام به یک دلیل ساده به موضوع موشکهای بالستیک رسیدگی نکرد. آمریکا و متحدانش قرار نبود به یک توافق خوب بر سر موشکها دست یابند و به شکلی عاقلانه تصمیم گرفتند که راهحل هستهای بهدستآمده را فدا نکنند.
بنیاد کارنگی در ادامه با اشاره به اینکه اتحادی که برای حل موضوع هستهای ایران وجود داشت، برای موشکهای بالستیک وجود ندارد، تأکید کرد: مشتریان آسیایی و اروپایی ایران، پذیرفتند تا برای حل مشکل هستهای با ایران دردسر تحریم این کشور را تحمل کنند اما آنها نخواستند و نمیخواهند که اکنون همان کار را برای موشکهای بالستیک انجام دهند. از طرفی دیگر بر سر میز مذاکره، موشکهای بالستیک برای تفکر راهبردی ایرانیها یک نقش اساسی و بنیادی ایفا میکند درحالیکه تسلیحات هستهای اینگونه نیست. وابستگی ایرانیها به موشکهای بالستیک درنتیجه تجربه وحشتناک جنگ عراق با ایران متولد شد. ایران به این نتیجه رسید که نیازمند این تسلیحات در مناقشات آینده است. موشکها در مقایسه با نیروی هوایی سادهتر و ارزانتر هستند. بنابراین ایران به میزان زیادی متعهد به برنامه موشکی بالستیکش است.
در ادامه این گزارش آمده است: آمریکا در مواجهه با برنامه موشکی ایران از حمایت بهمراتب کمتری در میان متحدان بینالمللیاش برخوردار است و درنتیجه فقط میتواند فشار اقتصادی بهشدت کمتری بر ایران وارد کند. این در حالی است که ایران، به موشکهای بالستیک نیاز زیادی دارد. در این میان، جامعه بینالمللی میتواند با اقداماتی همچون ممانعت از فروش، جلوگیری از نقلوانتقال و مسدود کردن دادوستدهای مالی هزینههای ایران برای دنبال کردن توسعه موشکهایش را بیشتر و پیشرفت آن را کندتر کند. مذاکرات درباره این موضوع نیز میتواند به محدودیتهایی نسبتاً کم، بهعنوانمثال محدودیت آزمایشهای موشکی بینجامد. هرچند به نظر نمیآید که خاورمیانه در شرایط کنونی آمادگی چنین دیپلماسی را داشته باشد اما اگر برجام شکست بخورد، شرایط بسیار بدتر میشود و آمریکا منزوی خواهد شد و ایران آزاد خواهد بود تا به دنبال برنامه هستهایاش برود. واقعیت باید در نظر گرفته شود. ایران و موشکهایش باوجود برجام خطر کمتری دارند. این دستاورد نباید تنها به دلیل یک تلاش غیرواقعبینانه برای فشار بر ایران به دلیل موشکهای بالستیکش نابود شود.