ثبات سیاستهای فضایی با تدوین نظام مدیریتی مستقل از تغییرات دولتی
سازمان فضایی ایران وظیفه برنامهریزی برای استفاده از فضا و گسترش فناوریهای فضایی در کشور با استفاده از دانش بومی و همکاریهای بینالمللی را برعهده دارد. توسعه فناوری ماهوارهای و مخابرات فضایی، سنجش از دور، پرتاب و حمل و نقل فضایی از یک طرف و توسعه منابع انسانی، ایستگاههای زمینی و زیرساختهای مناسب جهت هدایت و کنترل ماهوارهها از طرف دیگر، محور فعالیتهای سازمان فضایی ایران است.
این سازمان اجرا کننده مصوبات شورای عالی فضایی است که تصمیمگیری در مورد استفاده صلحآمیز از فضا در کشور را به عهده دارد. ریاست فعلی سازمان فضایی ایران برعهده محسن بهرامی معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، و دبیر شورای عالی فضایی است.
اما برخی کارشناسان معتقدند این سازمان دارای مشکلاتی است که اگر مسئولان فضایی کشور بخواهند مطابق گذشته در تحقق اهداف تعیین شده در برنامه 1404 گام بردارند باید ساختار، مدیریت و اعتبارات آن را اصلاح کنند.
محمدحسن انتظاری معاون سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران با بیان اینکه فناوری فضایی کشور ثبات لازم را ندارد، گفت: سیاستهای سازمان فضایی کشور با تغییر دولتها تغییر میکند در صورتی که فناوریهای راهبردی نیازمند سیاستهای دراز مدت و یک نظام مدیریتی مستقل از تغییرات دولتی است.
انتظاری تصریح کرد: در این راستا باید نظام قانونمندی با مدیریت هیئتی متخصص که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، بر اساس سیاستهای کلان کشور درباره امور فضایی تصمصم گیری کند مانند شورای عالی فضای مجازی کشور و یا شورای سیاستهای حوزه پول و اعتبار.
انتظاری در باره علت نبود تحرک لازم در امور فضایی کشور گفت: نیروی انسانی میتواند یکی از عوامل اصلی نبود تحرک در امور فضایی باشد اما کشور ما دارای استعدادهای فراوانی است و از این منظر مشکلی ندارد به نظر می رسد مدیریت سازمان فضایی کشور، نیازمند تغییراتی است.
معاون سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران تاکید کرد: باید از افراد متخصص، آشنا و مدیر در این حوزه استفاده شود و در بحث اعتبارات و سیاستها ی کلان بازبینی صورت گیرد و مدیریت امور فضایی به یک هیئت عالی رتبه محول شود و پایداری این هیات و برنامه های آن که به طور متوسط 6 ساله ( مدت زمان طراحی تا پرتاب ماهواره) هستند همانند برنامههای توسعه پنج ساله کشور به تصویب مجلس برسد.
وی با اشاره به پیشنهاد تامین اعتبار پروژههای فضایی از سوی نهادهای خارج از دولت، گفت: اعتبارات خارج از دولت زمانی میتواند مطرح شود که دولت بودجهای به این امر تخصیص نداده باشد.
معاون سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران ادامه داد: به نظر میرسد بیان این گونه پیشنهادات از سوی بعضی افراد از روی ناچاری بوده زیرا اعتبارات سازمان فضایی اعتبارات سنگینی است و باید حتما توسط دولت تأمین شود.
وی افزود: اختصاص بودجه از سوی بعضی از نهادها مانند حوزه رهبری به این معنیاست که این هزینه فقط مانع از مرگ فعالیتهایی فضایی شود و فقط تا همین حد میتواند مفید باشد.
انتظاری خاطرنشان کرد: در حال حاظرسند توسعه هوافضا، سند مناسبی است و بهتر است که تغییراتی در آن صورت نگیرد زیرا مواردی که قبلا تصویب شده دوباره مورد بازبینی قرار می گیرد و برای اینگونه اقدامات باید چند سالی وقت صرف شود و به این علت ما دچار توقف و رکود میشویم و فعلا باید به اینگونه اقدامات متوسل نشویم.