کاهش چشمگیر جنگلزدایی در آفریقا با بهرهگیری از سامانه هشدار ماهوارهای

نتایج پژوهش جدید محققان آمریکایی نشان داده، نظارت با ماهوارههای پایش زمین باعث کاهش ۱۸ درصدی تخریب جنگلهای استوایی در ۲۲ کشور آفریقایی طی دو سال شده است. نهادهای متصدی حفاظت از جنگلها در این کشورها از خدمتی رایگان بهره گرفتهاند که با استفاده از دادههای تقریبا در لحظه ماهوارهای، هشدارهایی خودکار درباره کاهش پوشش گیاهی ارسال میکند. این خدمت را آزمایشگاه گلد (GLAD سرواژه Global Land Analysis and Discovery) زیرمجموعه دپارتمان علوم جغرافیایی دانشگاه مریلند (University of Maryland) آمریکا از بستر رابط اینترنتی گلوبال فارست واچ (Global Forest Watch) فراهم میکند.
اگر هوا صاف باشد و ماهوارهها بتوانند کاملا منطقه مورد نظر را رصد کنند، این سامانه قادر است هر هشت روز یک بار هشدارهایی درباره تغییر در پوشش جنگلی ارسال کند. اطلاعات جغرافیایی دقیق محل فعالیتهای تخریبی جنگل بههمراه دادههای ماهوارهای با تفکیک بالا برای همه کسانی که در سامانه عضو شده باشند، ارسال میشود. افراد میتوانند از طریق این لینک در سامانه مذکور که پوششی جهانی دارد، بهصورت رایگان عضو شوند.
هدف پژوهش انجامشده، بررسی اثر این سامانه نظارت و هشدار بر تخریب جنگلها در آفریقا، آمریکای جنوبی و آسیا عنوان شده است. طبق نتایج بررسی، جنگلزدایی در آمریکای جنوبی و آسیا طی دو سال مورد نظر تغییری نداشته و کاهش فقط در کشورهای آفریقایی ملاحظه شده است. محققان میگویند احتمال دارد دلیل این موضوع تمرکز بیشتر سامانه مورد اشاره بر آفریقا باشد. دلیل این تمرکز، وجود سامانههای پایش جنگلها در دیگر مناطق جهان مانند اندونزی و پرو است. همچنین شاید وجود ناآرامی در کشورهای کلمبیا و ونزوئلا در آمریکای جنوبی، که بخش بزرگی از نمونههای مورد بررسی در این پژوهش بودهاند، باعث عدم تاثیر سامانه مذکور در مناطق مورد اشاره باشد.
بر اساس نتایج بررسی، فقط کشورهایی که نهادها، مراکز رسمی و مقامات محلی آنها برای دریافت هشدارهای خودکار عضو شدهاند، شاهد کاهش در تخریب جنگلها بودهاند و عضویت عموم مردم در این سامانه تاثیر چندانی بر جنگلزدایی نشان نمیدهد.
تخریب جنگلها یکی از عوامل مهم افزایش گاز دیاکسیدکربن در جو زمین و تغییرات اقلیمی بوده و به همین علت بسیار مورد توجه است. براساس نتایج این پژوهش، کاهش تخریب جنگلهای استوایی آفریقا با سامانه نظارت و هشدار ماهوارهای، از ۱۴۹ تا ۶۹۶ میلیون خسارت اقتصادی جلوگیری کرده است. این اثربخشی باعث شده است تا پژوهشگران امیدوار باشند نتایج این تحقیق به ارتقای آموزش ثبتنامکنندگان در این سامانه و دادههایی که دریافت میکنند و نیز حمایت از تلاش آنها برای حفاظت از جنگلها یاری رساند.