تلاش محققان ناسا برای یافتن ارتباط بیوزنی با بیماریهای مغزی
از آنجایی که برخی فضانوردان طی مأموریتهای فضایی، اثرات عجیبی از جمله فعال شدن ویروسهای خفته را در بدن خود مشاهده کردهاند، سازمان ناسا (NASA) در نظر دارد تا تأثیر سفر فضایی را بر تغییر سامانه ایمنی بدن و بیماریهای مغزی شناسایی کند. پژوهشگرانی که در این پروژه مشغول انجام تحقیقات هستند تمرکزشان بر روی انواعی از سلولهای مغزی است که به نظر میرسید نقشی کلیدی در هر دو بیماری پارکینسون و اماس بر عهده دارند.
نخستین نوع از این سلولها، نورونها و سلولهایی هستند که آنها را به وجود میآورند و شبکه عصبی بدن را شکل میدهند تا مغز بتواند به بررسی و کنترل بدن بپردازد. دومین گروه که میکروگلیا (microglia) نام دارد، سلولهای ایمنی هستند که به پشتیبانی از مغز پرداخته و از نورونها در برابر عوامل تهدیدکننده محافظت مینمایند.
میکروگلیا در هر بخشی از مغز دیده میشود و میتواند از آن محافظت کند. تغییر در رفتار این سلولها ممکن است عامل از بین رفتن نورونها و بروز بیماری باشد. محققین باید برای درک این موضوع، رشد نورونها و میکروگلیا را در افراد بیمار بررسی کنند و سپس به مقایسه آنها با نتایج به دست آمده از افراد سالم در همان سن بپردازند.
آنها برای این منظور روشی موسوم به «بازبرنامهریزی سلولی و تولید سلولهای بنیادی پرتوان القایی» (iPSCs) را بکار بردند تا نورونها و میکروگلیای به دست آمده از سلولهای پوست افراد بیمار و سالم را در آزمایشگاه مورد بررسی قرار دهند؛ در ادامه سلولهای سالم و بیمار را به فضا بردند تا آنها را دور از جاذبه زمین مورد بررسی قرار دهند.
یکی از پژوهشگران در این زمینه میگوید: «ما میدانستیم که نیروی جاذبه میتواند رفتار سلولها را با تغییر جنبههای گوناگون از جمله شکل آنها تحت تأثیر قرار دهد؛ در نتیجه تصمیم گرفتیم جاذبه را از پروژه خود حذف کنیم تا اطلاعات جدیدی در مورد واکنش سلولها و نحوه عملکرد آنها به دست بیاوریم.»
نتایج این مطالعه میتواند به دانشمندان در شناسایی روشهای جدیدی برای درمان پارکینسون و اماس کمک نماید. شاید کشف روش جدیدی برای بررسی سلولهای عصبی که تحت تأثیر بیوزنی هستند به بهبود روشهایی برای محافظت از فضانوردان در فضا به خصوص در مأموریتهای بلند مدت منجر شود.