دانشمندان جو مریخ را مدلسازی کردند
تیمی از دانشمندان انجمن تحقیقات فضایی دانشگاهها (USRA) و دانشگاه آرکانزاس (University of Arkansas) آمریکا بههمراه یک دانشمند مؤسسه تحقیقاتی جنوب غرب (Southwest Research Institute) آمریکا طی یک مطالعه به بررسی اکوسیستم مریخ پرداختند. آنها برای اینکه مشخص کنند وجود آب دارای نمک در سیاره سرخ احتمالاً نشاندهنده حیات مشابه زمین در آن نیست، جو سیاره مریخ را مدلسازی کردند.
بهدلیل دمای پایین مریخ و شرایط بسیار خشک آنجا، قطرهای از آب مایع روی سطح آن فوراً یخ زده، به جوش آمده یا تبخیر میشود، مگر اینکه آن قطره دارای نمکهای محلول در خودش باشد. آب نمک دمای انجماد پایینتری دارد و کندتر از آب مایع خالص تبخیر میشود. نمک در سراسر مریخ یافت میشود، بنابراین آب شور یا نمکی میتواند در آنجا تشکیل شود.
آلخاندرو سوتو (Alejandro Soto)، دانشمند ارشد این مطالعه، میگوید: «تیم ما مناطق خاص در مریخ را بررسی کردند. آنها مناطقی را که دمای آب مایع و محدودیت دسترسیشان احتمالاً به موجودات خشکیزی شناختهشده اجازه میدهد تا در آنجا زندگی کنند، مورد مطالعه قرار دادند تا بدانند که آیا این موجودات میتوانند در آنجا سکونت کنند یا خیر. ما از اطلاعات آب و هوایی مریخ که از مدلهای جوی و از اندازهگیریهای انجامشده توسط فضاپیماها جمعآوری شده بود، بهره گرفتیم. سپس یک مدل تهیه کردیم تا پیشبینی کنیم کجا، چه زمان و برای چه مدت آب نمکی یا آب شور روی سطح و زیرسطح کمعمق مریخ پایدار است.»
شرایط بیش از حد خشک مریخ برای رسیدن به رطوبت نسبی زیاد و فعالیتهای قابل تحمل در آب نیازمند دمای پایینتری است و اینها معیارهایی هستند که نشان میدهند چگونه میتوان بهراحتی از محتوای آب برای آبرسانی یا هیدراتاسیون استفاده کرد. انتظار میرود حداکثر دمای آب نمک منفی ۵۵ درجه فارنهایت باشد؛ دمایی که از لحاظ نظری برای حیات در آنجا بسیار پایین است.
سوتو در ادامه اظهار میکند: «حتی موجوداتی نیز که در زمین در شرایط سخت میتوانند زندگی کنند، محدودیتهای خود را دارند و ما دریافتیم که تشکیل آب نمک از بعضی نمکها میتواند به تولید بیش از ۴۰ درصد آب مایع سطح مریخ منتهی شود. اما این اتفاق در یک فصل خاص رخ میدهد و از نظر زمانی میتوان گفت در ۲ درصد از یک سال مریخی این عمل انجام میشود و همانطور که میدانیم این موضوع مانع از سکونت در آنجا میگردد؛ در حالی که آب مایع خالص در سطح مریخ ناپایدار است.»
مدلها نشان میدهند که آب نمکهای پایدار میتوانند از استوا تا عرض جغرافیایی بالا در سطح مریخ برای چند درصد از سال تا شش ساعت متوالی تشکیل شده و ادامه پیدا کنند. با این حال درجه حرارت آنجا نیز بسیار پایینتر از حدی است که بتوان در آنجا زندگی کرد. این نتایج جدید به مطالعات آینده که به بررسی ظرفیت مریخ و شرایط قابل سکونت در آنجا خواهند پرداخت، کمک میکند.