اینسایت؛ در جستوجوی اسرار درونی مریخ
اگر همه چیز بهخوبی پیش برود، ۱۵اردیبهشت امسال مریخنشین جدید ناسا موسوم به «اینسایت» به سمت سیاره سرخ پرتاب خواهد شد. این مریخنشین قرار بود فروردین ۱۳۹۵ ماموریتش را آغاز کند؛ اما در هفتههای پایانی آمادهسازی، مهندسان متوجه شدند یکی از ابزارهای علمی آن مشکل پیدا کرده و عملا امکان پرتاب آن به مریخ وجود ندارد. از اینرو پرتاب آن دو سال به تعویق افتاد.
نام اینسایت (Insight) سرواژه عبارتی بهمعنی «اکتشاف داخلی با استفاده از تحقیقات سنجش لرزهای و انتقال حرارت» است و این کاوشگر قرار است طی ماموریتی دو ساله در مریخ، اطلاعات کاملی از ساختار درونی آن به زمین مخابره کند. ماموریت بیشتر کاوشگرهایی که تاکنون به مریخ پرتاب شدهاند، بررسی جو و ساختار سطحی این سیاره بوده است؛ این نخستینبار است که اطلاعاتی از درون مریخ به دست خواهیم آورد. اینکه ابعاد هسته مریخ دقیقا چقدر است و چه ویژگیهایی دارد؟ آیا در گذشته این سیاره فعالیتهای زمینشناسی شاخصی همچون زلزله داشته یا خیر و چه بلایی سر میدان مغناطیسی احتمالی این سیاره آمده است؟
یافتن پاسخ این پرسشها به دانشمندان کمک میکند تا با مقایسه اطلاعاتی که از سایر سیارات سنگی (عطارد، زهره و زمین) دارند، به درک بهتری از چگونگی شکلگیری این سیارهها برسند.
اینسایت قرار است اواخر پاییز امسال در منطقهای نزدیک به خط استوای مریخ با نام «اِلیزیوم» فرود بیاید. این منطقه دشتی صاف و هموار بوده و خیال دانشمندان راحت است که کاوشگر هنگام فرود درون دره یا سطح شیبدار خاصی نمیافتد. از طرفی نزدیکی به خط استوا باعث میشود صفحات خورشیدی مریخنشین اینسایت که وظیفه تامین نیروی الکتریکی کاوشگر را به عهده دارند، نور بیشتری دریافت کنند.
کاوشگر اینسایت به لرزهنگاری پیشرفته مجهز است. این لرزهنگار قادر است لرزش خفیفی را که برخورد یک شهابسنگ به سطح مریخ ایجاد میکند، تشخیص داده و به کمک آن به کاوش ساختار درونی سیاره بپردازد. همچنین این کاوشگر یک بازوی رباتیک دارد که برای قراردادن برخی ابزارها از جمله یک وسیله اندازهگیری جریان حرارتی در عمق ۵.۴ متری سطح سیاره است.
مریخنشین اینسایت حدود ۳۶۰ کیلوگرم جرم دارد. ابعاد آن اندکی از یک خودروی سمند بزرگتر است و طی حدود هفت سال با بودجه ۸۳۰ میلیون دلار (معادل حدود ۳۴۸۶ میلیارد تومان) ساخته شده است.