کشف ویژگیهای مرموزی از فعالیتهای تکتونیکی ماه
محققان اخیراً شواهد جدیدی مبنی بر فعالیتهای زمینساختی یا تکتونیکی (Tectonics) در ماه رصد کردهاند. پیتر شولتز (Peter Schultz)، یکی از محققان ارشد این پژوهش در دانشگاه براون (Brown University) آمریکا، میگوید: «این تصور وجود دارد که ماه از مدتها قبل هیچ فعالیتی نداشته است؛ اما همچنان شواهدی مییابیم که نشان میدهد چنین چیزی صحت ندارد. بهنظر میرسد صفحات تکتونیکی ماه هنوز هم جابهجا میشوند و گواه این امر نیز برجستگیهای روی سطح آن است.»
بخش اعظم سطح قمر از سنگپوشه یا رگولیت (Regolith) پوشیده شده است. رگولیت خاکی است که در نتیجه برخورد مداوم شهابسنگها با این سیاره بهوجود آمده است. از آنجا که ماه هیچ اتمسفری ندارد، صخرههای فضایی به سطح آن برخورد میکنند و از هم میپاشند و در این میان فقط بخشهای کوچکی از سطح ماه با رگولیت پوشیده نشدهاند. اما اکنون بهنظر میرسد نقاط جدیدی کشف شدهاند که خاک رگولیت در آن مناطق نیز وجود ندارد.
آدوماس والانتیناس (Adomas Valantinas)، محققی که در دانشگاه براون فعالیت میکند، با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده توسط مدارگرد شناسایی ماه (LRO) ناسا این نقاط را روی ماه رصد کرده است. شولتز دراینباره میگوید: «عمر بخشهایی از سنگ بستر ماه که روی سطح این سیاره دیده میشوند و هیچ پوششی ندارند، بسیار کوتاه است؛ زیرا رگولیت بهطور مداوم در حال ایجاد شدن است. بنابراین وقتی ما آنها را رصد میکنیم باید توضیحی برای وجودشان در برخی نقاط خاص بیابیم.»
در بخشی از این پژوهش عنوان شده همانطور که روی زمین شهرهای پوشیده از سیمان گرمای بیشتری نسبت به مناطق جنگلی دارند، سنگ بستری که روی سطح ماه میماند طی شب گرمتر از سطوح پوشیده از رگولیت است. بنابراین محققان با استفاده از اطلاعات LRO دمای سطح را اندازه گرفتند و متوجه شدند در بیش از ۵۰۰ نقطه از ماه سنگ بستر روی بلندیهای باریکی در سمت پیدای ماه وجود دارد. تحقیق جدید نشان داد این برجستگیها در حقیقت به ویژگیهای مرموز فعالیتهای تکتونیکی ماه مربوط است.