مجتمع مداری میر, ایستگاه فضایی با رکوردهای متعدد
سیروس برزو: ایستگاه مداری میر (Mir) در دوران زندگی خود، رکوردهای متعددی به جا گذاشت. بخش اصلی این ایستگاه در ۲۰ فوریه ۱۹۸۶ راهی مدار زمین گردید. نخستین گروه کیهاننوردان این ایستگاه شامل ۲ نفر بودند که در ۱۳ مارس همان سال به فضا اعزام شدند. پس از آنها، گروههای متعدد دیگری به میر سفر کردند و طی حدود ۱۰ سال، با اتصال بخشهای بزرگی به آن به نامهای کوانت-۱، کوانت-۲، کریستال، اسپکتر و پریرودا، این ایستگاه به یک مجتمع عظیم مداری با ۱۰۸ تن وزن تبدیل گردید. مجتمع مداری میر از ۵ سپتامبر ۱۹۸۹ با پرواز سایوز تی. ام-۸ (Soyuz TM-8) وارد مرحله جدیدی شد به این معنا که دیگر هیچگاه خالی از سکنه نماند. این روند تا ۲۸ اوت ۱۹۹۹ یعنی جدا شدن ناو کیهانی سایوز تی. ام-۲۹ (Soyuz TM-29) ادامه داشت.
با اتصال یک حلقه الحاق مخصوص در نوامبر ۱۹۹۵، مجتمع مداری میر توانایی آن را یافت که کیهانپیماهای نوع شاتل را نیز پذیرا باشد.
این مجتمع مداری طی مدت پرواز خود در مدار زمین مجموعا ۳۶۴۴ روز دارای سرنشین بود و در عرض مدت ۱۰ سال، ۳۹ ناو کیهانی از نوع سایوز و کیهانپیما های شاتل (آتلانتیس، ایندیور و دیسکاوری) به آن وصل شدند.
در کنار کیهان نوردانی که به صورت مهمان و کوتاه مدت از میر دیدن کردند، ۲۸ گروه اصلی در این مجتمع مداری فعالیت داشتند. جمعا ۱۰۴ نفر شامل ۴۲ تبعه شوروی (و روسیه)، ۴۴ آمریکایی، ۵ فرانسوی، ۳ کیهاننورد آژانس فضایی اروپا، ۲ آلمانی و یک نفر از اتباع سوریه، بلغارستان، افغانستان، ژاپن، انگلیس، اتریش، اسلواکی و کانادا در آن فعالیت کردند.
این مجتمع مداری عظیم با برنامهریزی قبلی, سرانجام در ۲۳ مارس ۲۰۰۱ با لایه های جو زمین برخورد کرد و نابود شد.