مصیبت یک فضانورد
سیروس برزو: به طور معمول فضانوردان روس پس از بازگشت به زمین بلافاصله برای معاینه پزشکی به مرکز ویژهای در قزاقستان برده میشوند و بعد از آن راهی مسکو میشوند. در این میان تنها یک فضانورد استثنا بود و بنا به دلایلی، بعد از برگشتن به زمین مصیبتش شروع شد! ایگور وُلک، سرپرست گروه خلبانان کیهانپیمای ناکام بوران، یکی از سرنشینان سایوز تی-۱۲بود. در صحبتی که با او داشتم، درباره این بازگشت عجیب و غریب چنین برایم تعریف کرد:
«پس از چهار سال آموزش و تمرین، سرانجام در گروه سایوز تی-۱۲قرار گرفتم. براساس تجربههای به دست آمده، در پروازهای فضایی، قانونی باید رعایت میشد و آن این بود که یکی از اعضای گروه باید قبلاً سفری به مدار زمین داشته باشد. به همین دلیل من باید به فضا سفر میکردم تا در جریان پرواز بوران، تجربه اقامت و کار در شرایط بیوزنی بتواند در هدایت ناو کمکم کند.
فرماندهی این سفر بر عهده ولادیمیر ژانیبکف بود و اسوتلانا ساویتسکایا هم به عنوان مهندس پرواز با ما همراه بود. ناو کیهانی ما ۱۷ ژوئیه ۱۹۸۴ به فضا پرتاب شد و دو روز بعد به ایستگاه مداری سالیوت-۷ پیوست. در آنجا کیزیم، آتکف و سالاویف منتظر مان بودند.
پس از پایان ماموریت مداری، من و همراهانم در ۲۹ژوئیه به زمین برگشتیم. کار آن دو نفر در این مرحله پایان یافت اما من نه. زیرا میخواستند بفهمند آیا کیهاننورد پس از سفر فضایی قادر به هدایت یک کیهانپیما هست یا نه و چنانچه بنا به هر دلیلی مشکلی در مرحله فرود پیش آید میتواند عکس العملهای لازم را به خرج دهد.
من طی پرواز مجبور بودم تحت آزمایشهای پزشکی قرار بگیرم، همچنین باید مانورهایی را چه قبل و چه بعد از آزمایشهای پزشکی انجام دهم. منظور و هدف اصلی از این پرواز این بود که من بتوانم دو پرواز متوالی را فوراً بعد از فرود انجام بدهم. پس از فرود در زمانی که همکارانم را برای انجام آزمایشهای پزشکی به بیمارستان میبردند، من به طرف یک بالگرد فرستاده شدم. این کار خیلی سریع اتفاق افتاد، به طوری که من لباس به تن نداشتم. آنها توانستند لباسهایم را پیدا کرده و به من بدهند، اما کفشهایم را پیدا نکردند و من طی پرواز در بالگرد ، کفش به پا نداشتم .
در بالگرد مرا در وضعیتهای نشسته، خوابیده و ایستاده معاینه کردند. ما به سمت شهر دژکازگان حرکت کردیم. پس از پیاده شدن از بالگرد مرا فوراً به طرف هواپیمای تو-۱۵۴ بردند . با همان پاهای برهنه هدایت هواپیما را بر عهده گرفتم و پروازی در مسیر خاص پرواز بوران انجام دادم.
پس از فرود آمدن در حالی که هواپیما هنوز کاملاً متوقف نشده بود، لباس فضانوردی مخصوص بوران را به من پوشاندند. فوراً به طرف میگ-۲۵ حرکت کردم و تا ارتفاع ۲۱کیلومتری پرواز کردم. این پرواز نشان داد که یک مأموریت فضایی ۱۲روزه نمیتواند تأثیر منفی بر روی یک خلبان با تجربه و قابلیت او در به پایان رساندن مأموریت خود داشته باشد.»