آغاز پروژه فضایی «گنبد طلایی» آمریکا؛ سپر دفاعی فضایی علیه تهدیدات ابرصوتی
پنتاگون با امضای قراردادی دو میلیارد دلاری با شرکت اسپیس‌ایکس، فاز نخست پروژه عظیم «گنبد طلایی» را آغاز کرد؛ طرحی که هدف آن ایجاد شبکه‌ای متشکل از ۶۰۰ ماهواره ردیاب موشک‌ها و پرنده‌های مافوق‌صوت برای محافظت از ایالات متحده در برابر تهدیدات فضایی و موشکی است.
این پروژه بخشی از برنامه کلان دفاع فضایی دولت آمریکا به‌شمار می‌رود که برای آن بودجه‌ای معادل ۱۷۵ میلیارد دلار در نظر گرفته شده است. هدف نهایی، عملیاتی شدن سامانه تا ژانویه۲۰۲۹ عنوان شده است.
نقش اسپیس‌ایکس در گنبد طلایی
بر اساس مفاد قرارداد، اسپیس‌ایکس سه ماموریت کلیدی را برعهده دارد:
توسعه ماهواره‌های شاخص هدف متحرک هوایی (AMTI) برای ردیابی موشک‌ها و پرنده‌های سریع.
گسترش نسخه نظامی استارلینک با نام «استارشیلد» (Starshield) برای ارتباطات ایمن نظامی.
ارتقای سامانه حسگرهای فضایی (HBTSS) جهت ردیابی پرتابه‌های ابرصوتی.
این قرارداد نشانه‌ای از تغییر راهبردی پنتاگون در همکاری گسترده با بخش خصوصی است. اسپیس‌ایکس که با پرتاب‌های ارزان‌قیمت و تکرارشونده خود شناخته می‌شود، اکنون به بازیگری محوری در امنیت ملی آمریکا بدل شده است.
چالش‌های سه‌گانه پروژه
پروژه گنبد طلایی (Golden Dome) با سه مانع بزرگ روبه‌روست:
چالش سایبری: آسیب‌پذیری شبکه عظیم ماهواره‌ای در برابر نفوذ دیجیتال.
چالش مالی: احتمال افزایش چندبرابری هزینه‌ها تا بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار.
چالش حقوقی: خطر نقض پیمان فضای ماورای جو ۱۹۶۷ که استقرار سلاح در مدار زمین را منع می‌کند.
گنبد طلایی تنها پروژه‌ای نظامی نیست؛ بلکه رقابت فضایی میان قدرت‌های بزرگ را وارد مرحله‌ای تازه می‌کند. در حالی‌که چین با پرتاب ۶۸ ماموریت فضایی در سال ۲۰۲۴ رکورد جدیدی ثبت کرده و روسیه تمرین‌های دفاعی فضایی خود را گسترش داده است، واشنگتن با این پروژه به‌دنبال حفظ برتری فضایی و بازدارندگی راهبردی جهانی است.
به گفته مسائو دالگرن، تحلیلگر مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی، حسگرهای فضایی و توانایی ردیابی موشک‌های ابرصوتی، ستون فقرات گنبد طلایی هستند. تسریع در توسعه آن‌ها برای حفظ برتری فضایی آمریکا حیاتی است. در صورت موفقیت کامل، پروژه گنبد طلایی می‌تواند چهره امنیت جهانی و مفهوم جنگ فضایی را به‌کلی دگرگون کند و اسپیس‌ایکس را از یک شرکت خصوصی، به بازوی راهبردی امنیت ملی ایالات متحده بدل سازد.