تاریخ‌سازی اسپیس‌ایکس؛ ۱۰ هزارمین ماهواره اینترنتی استارلینک به فضا پرتاب شد
شرکت آمریکایی اسپیس‌ایکس با پرتاب ده‌هزارمین ماهواره اینترنتی منظومه استارلینک به مدار زمین، رکوردی تاریخی در صنعت فضایی به‌جا گذاشت. این مأموریت همزمان با صد و سی‌ودومین پرتاب ماهواره‌بر «فالکون ۹» در سال ۲۰۲۵ انجام شد و رکورد سال گذشته را تکرار کرد؛ در حالی‌که هنوز بیش از دو ماه تا پایان سال باقی مانده است.
در این ماموریت ۲۸ ماهواره استارلینک (Starlink) از پایگاه فضایی وندنبرگ (Vandenberg) در ایالت کالیفرنیا به مدار زمین پرتاب شد که در میان آن‌ها، ده‌هزارمین ماهواره نیز حضور داشت. این لحظه تاریخی در جریان پخش زنده پرتاب، با جمله‌ای نمادین از سوی یکی از اعضای تیم اسپیس‌ایکس گرامی داشته شد: «از تین‌تین تا ده‌هزار! پیش به‌سوی استارلینک، فالکون و اسپیس‌ایکس!»
گسترش شتاب‌دار منظومه استارلینک
این رویداد، بازتاب‌دهنده سرعت بی‌سابقه توسعه شبکه ماهواره‌ای استارلینک است. نخستین نمونه‌های آزمایشی این منظومه با نام‌های Tintin A و Tintin B در فوریه۲۰۱۸ به مدار پایین زمین پرتاب شدند و حدود پانزده ماه بعد، روند توسعه شبکه به‌صورت رسمی آغاز شد. ارائه خدمات عمومی استارلینک برای نخستین‌بار در اکتبر۲۰۲۰ در قالب نسخه آزمایشی انجام گرفت و از سال ۲۰۲۱ عرضه تجاری آن آغاز شد.
بر اساس داده‌های منتشرشده از سوی پژوهشگر حوزه فضا جاناتان مک‌داول (Jonathan McDowell)، از مجموع ده‌هزار ماهواره پرتاب‌شده تاکنون، حدود ۸۶۰۸ ماهواره فعال هستند و سایر آن‌ها به‌صورت کنترل‌شده به جو زمین بازگردانده شده و در هنگام ورود می‌سوزند. هر ماهواره استارلینک حدود پنج سال عمر عملیاتی دارد و پس از پایان ماموریت، به‌طور برنامه‌ریزی‌شده از مدار خارج می‌شود.
تنها در سال ۲۰۲۴، اسپیس‌ایکس موفق به انجام ۸۹ ماموریت مستقل برای استقرار ماهواره‌های استارلینک شد و در سال ۲۰۲۵، شمار پرتاب‌ها از این عدد فراتر رفته است. این شرکت در حال حاضر مجوز پرتاب ۱۲ هزار ماهواره را از کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده (FCC) دریافت کرده و هدف‌گذاری نهایی آن، دستیابی به منظومه‌ای متشکل از بیش از ۳۰ هزار ماهواره در مدار پایین زمین است.
رقابت جهانی و دغدغه‌های مداری
رشد سریع شبکه استارلینک، رقابتی گسترده با پروژه کویپر (Kuiper) متعلق به شرکت آمریکایی آمازون و طرح‌های مشابه در اروپا و چین ایجاد کرده است. با این حال، افزایش بی‌رویه تعداد ماهواره‌ها نگرانی‌هایی درباره ازدحام مدار پایین زمین و تهدیدهای بالقوه برای ایمنی فضایی به‌وجود آورده است.
در این ماموریت، مرحله نخست ماهواره‌بر فالکون ۹ (Falcon 9) حدود هشت‌ونیم دقیقه پس از پرتاب، به‌صورت کاملا کنترل‌شده بر روی کشتی پهپاد «Of Course I Still Love You» در اقیانوس آرام فرود آمد. بخش بالایی ماهواره‌بر نیز طبق برنامه، ماهواره‌ها را با دقت در مدار تعیین‌شده مستقر کرد.
این پرتاب دومین مأموریت اسپیس‌ایکس در روز ۱۹اکتبر بود؛ حدود دو ساعت پیش از آن نیز یک ماهواره‌بر فالکون ۹ دیگر از سواحل ایالت فلوریدا، ۲۸ ماهواره استارلینک دیگر را به فضا حمل کرده بود.
استمرار موفقیت‌های مهندسی در صنعت فضا
موفقیت‌های پی‌درپی اسپیس‌ایکس، بار دیگر توان فنی این شرکت را در اجرای پرتاب‌های مکرر و بازیابی ماهواره‌برها نشان می‌دهد و بر نقش کلیدی آن در گسترش دسترسی جهانی به اینترنت پرسرعت و کم‌تاخیر تاکید می‌کند. با استقرار ده‌هزار ماهواره فعال، استارلینک اکنون بزرگ‌ترین شبکه ماهواره‌ای ارتباطی تاریخ بشر به‌شمار می‌آید و گامی اساسی در جهت تحقق اینترنت فراگیر جهانی محسوب می‌شود.