تِمیس: پیشگام پرتابگرهای فضایی قابل استفاده مجدد اروپا
سازمان فضایی اروپا با معرفی نمونه اولیه حامل فضایی «تِمیس»، گامی بلند در جهت دستیابی به فناوری‌های بازیابی و استفاده مجدد از حامل‌ها برداشته است.
نام تِمیس از اساطیر یونانی الهام گرفته شده (Themis) است؛ محرک اصلی پروژه تِمیس، موتور قابل استفاده مجدد «پرومتئوس» (Prometheus) است. برخلاف تمام موتورهای کرایوژنیک (برودتی) اروپایی که تا کنون از هیدروژن استفاده می‌کردند، پرومتئوس از سوخت متان مایع در دمای ۱۶۲- درجه سانتی‌گراد استفاده می‌کند. متان نسبت به هیدروژن چگال‌تر بوده و کار با آن آسان‌تر است که این ویژگی‌ها هزینه‌های طراحی موتور و پرتابگر را کاهش داده و فرآیند روشن شدن مجدد در طول پرواز را تسهیل می‌بخشد.
اگرچه پرومتئوس تقریبا به اندازه موتور قدرتمند والکین (Vulcain)، بزرگترین موتور موشکی کنونی اروپا، قدرت دارد، اما دارای مزیت‌های حیاتی است: پرومتئوس قابلیت روشن شدن مجدد در طول پرواز را دارد و تخمین زده می‌شود که حدودا ده برابر ارزان‌تر باشد. توانایی روشن شدن مجدد موتور در میانه پرواز کلیدی است؛ زیرا تمیس برای فرود آمدن و بازگشت به زمین باید چندین بار موتور خود را روشن کند.
حامل فضایی تمیس اروپا با قابلیت استفاده مجدد
تمیس که ارتفاعی بین ۲۸ تا ۳۰ متر و قطر ۳.۵ متر دارد و از نظر طول تقریبا مشابه بخش اصلی حامل آریان ۵ (Arian 5) سازمان فضایی اروپا (ESA) و شامل تمام عناصر لازم برای یک مرحله قابل استفاده مجدد است؛ از جمله پایه‌های فرود وسیله نقلیه، تثبیت‌کننده‌های آیرودینامیکی (grid-fin)، مخازن سوخت سبک وزن و سامانه‌های قدرت توزیع شده.
اولین مدل پروازی تِمیس با نام T1H اخیرا پس از پیمودن بیش از ۳ هزار کیلومتر از فرانسه به مرکز فضایی اس‌رنج (Esrange) در شمال سوئد منتقل شده و با نصب پایه‌های فرود خود، اکنون به طور کامل مونتاژ و آماده آزمایش است.
اولین پروازهای تمیس، تحت پروژه هورایزن اروپا (Horizon Europe) به نام سالتو (Salto) خواهد بود. در این آزمایش که یک نقطه عطف برای استفاده از پیشرانش کرایوژنیک در اروپا است، موتور به صورت پیوسته اما با قدرت‌های متغیر کار خواهد کرد و حامل تا ارتفاع ۱۰۰ متری پرواز می‌کند. مهندسان با این آزمایش بر توالی‌های حیاتی فرود و عملیات زمینی تمرکز خواهند کرد. تمیس به گونه‌ای طراحی شده که بتواند در محوطه‌ای به ابعاد ۲۰ در ۲۰ متر مربع، که تنها یک سوم مساحت یک زمین فوتبال است، فرود آید.
این پروژه قصد دارد از «بیومتان» (متان مشتق شده از منابع تجدیدپذیر) برای تامین نیروی پروازهای خود استفاده کند. برای اطمینان از ایمنی و جلوگیری از انتشار متان نسوخته در اتمسفر، دسته‌ای از ربات‌ها در محوطه فرود آماده خواهند بود تا پس از فرود، سوخت باقی‌مانده در مخازن را بازیابی کنند.
نسخه‌های بعدی تمیس می‌توانند به عنوان مرحله اول حامل‌های جدید یا تقویت‌کننده‌های ماژولار بزرگتر مورد استفاده قرار گیرند. نسخه‌های آتی می‌توانند با استفاده از سه موتور پرومتئوس، تا ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری (خط کارمان) پرواز کنند. تمیس به عنوان بخشی از برنامه آماده‌سازی پرتابگرهای آینده (FLPP) آژانس فضایی اروپا، طراحی شده است.
