تا چند روز آینده آژانس فضایی اروپا برای نخستین بار آزمایش اشتعال بزرگترین موتور ماهوارهبر یکپارچه دنیا با سوخت جامد را به انجام خواهد رساند.
موتور مذکور با کد P120C اصلیترین عضو از پیشرانهای خواهد بود که قرار است تا دو نسل آینده ماهوارهبرهای سازمان فضایی اروپا (ٍESA) شامل وگا سی (Vega-C) و آرین۶ (Ariane 6) را به مدار زمین و فراتر از آن برساند. تست روزهای آینده بسیار سرنوشت ساز خواهد بود، چرا که مشخص می کند این موتور سوخت جامد برای قرار گرفتن در دل راکت های اروپایی آمادگی و شایستگی لازم را خواهد داشت یا نه. فرآیندی که دست کم دو سال زمان خواهد برد.
در تست مورد بحث قرار است P120C به یک پلتفرم مستحکم متصل شده و به مدت دو دقیقه نفس آتشین خود را به مدت دو دقیقه آزاد سازد. لازم به ذکر است که برای این موتور بزرگترین سکوی تست تا به امروز طراحی و ساخته شده است. بد نیست بدانید که بزرگترین موتور سوخت جامد یکپارچه دنیا به اندازه یک ساختمان چهار طبقه ارتفاع و حدود ۳.۵ متر عرض دارد.
موتورهای سوخت جامد این روزها چندان محبوب نیستند و اکثر ماهوارهبرهای فضایی امروزی از سوختهای پیشران از نوع مایع سرد همچون اکسیژن و هیدروژن فوق سرد استفاده میکنند. در موتورهای سوخت مایع، در هنگام احتراق دو مایع مختلف (سوخت و اکسید کننده) در محفظهای با هم ترکیب شده و مشتعل میشوند.
استفاده از چنین موتورهایی به دلیل بهرهمندی از تمام توان گرمایی سوخت و همچنین امکان کنترل شدت جریان و در نتیجه قدرت موتور این روزها از محبوبیت بالایی برخوردار هستند.
بنابراین در حالت تئوری موتورهای سوخت مایع گرانتر از نوع سوخت جامد هستند و ابعاد بزرگتری نیز نسبت به نمونه دیگر دارند. به این هزینهها و دشواریها، نگه داشتن سوخت در دمای فوق سرد تا پیش از ترکیب و اشتعال را نیز اضافه کنید. همین مشکلات بود که سبب شد یکی از ماوارهبرهای فالکون ۹ (Falcon9) اسپیس ایکس (SpaceX) در سال ۲۰۱۶ روی سکو منفجر شود.
همین مسائل سبب شده تا شرکتها و آژانسهای فضایی در کنار توسعه موتورهای سوخت مایع، نیم نگاهی نیز به مزیت های پیشرانههای سوخت جامد داشته باشند. هر چه باشد ماهوارهبرهای سوخت جامد ارزانترین و امنترین نوع ماهوارهبرها هستند و قدرت پیشران بیشتری نسبت به نمونههای بهره مند از مایعات دارند.
اگر همه تستهای پیش رو با موفقیت به سرانجام برسند، آژانس فضایی اروپا امیدوار است تا بتواند نخستین پرتاب آزمایشی ماهوارهبر وگا سی با پیشرانه جدید را در اواخر سال ۲۰۱۹ انجام دهد. نخستین پرتاب آزمایشی آرین ۶ نیز یک سال پس از آن انجام خواهد شد.