هشدار دانشمندان: خورشید دوباره در حال فعال شدن است
طبق اعلام دانشمندان ناسا، خورشید پس از یک دوره کمفعالیت، نشانههایی از افزایش فعالیت را نشان میدهد. این تغییر برخلاف پیشبینیهایی است که از ورود به یک «کمینه خورشیدی» عمیق سخن میگفتند و میتواند در دهههای آینده شرایط شدیدتر آبوهوای فضایی را به همراه داشته باشد.
چرخههای خورشیدی و پیامدها و نگرانیها
فعالیت خورشید در بازههای تقریبا ۱۱ ساله افزایش و کاهش مییابد. این چرخه که «چرخه لکههای خورشیدی» (Solar Cycle) نامیده میشود، با افزایش تعداد لکههای خورشیدی، شرارههای خورشیدی و فورانهای تاجی همراه است.
علاوهبر این، چرخهای بلندمدتتر با عنوان «چرخه هیل» (Hale Cycle) وجود دارد که هر ۲۲ سال یک بار با وارونه شدن کامل میدان مغناطیسی خورشید کامل میشود. در تاریخ، نمونههایی از کاهشهای طولانیمدت فعالیت خورشید دیده شده است؛ از جمله «کمینه ماندر» (Maunder Minimum) در سالهای ۱۶۴۵ تا ۱۷۱۵ و «کمینه دالتون» (Dalton Minimum) در سالهای ۱۷۹۰ تا ۱۸۳۰ که طی چند چرخه متوالی، فعالیت خورشید کاهش یافته بود.
بر اساس پژوهشی که به تازگی منتشر شده، شاخصهای مختلف فعالیت خورشیدی پس از سال ۲۰۰۸ روندی صعودی داشتهاند. این شاخصها شامل سرعت باد خورشیدی، چگالی باد خورشیدی، دما و فشار باد خورشیدی و قدرت میدان مغناطیسی بین سیارهای هستند. همچنین چرخه فعلی لکههای خورشیدی با عنوان «چرخه خورشیدی ۲۵» (Solar Cycle 25) زودتر از پیشبینیها آغاز شده و فعالتر از برآوردهای اولیه ظاهر شده است.
افزایش فعالیت خورشید خطر طوفانهای ژئومغناطیسی را بیشتر میکند. این پدیدهها میتوانند بر ماهوارهها، شبکههای برق، سامانههای موقعیتیابی جهانی جیپیاس (GPS)، ارتباطات رادیویی و سایر زیرساختهای فناورانه اثر بگذارند. یک طوفان ژئومغناطیسی بزرگ در مه۲۰۲۴ گزارش شده که به خسارتهای اقتصادی قابل توجه منجر شد. دانشمندان هشدار میدهند که در صورت تداوم روند کنونی، شرایط جدید ممکن است به یک وضعیت عادی در آینده تبدیل شود.
علت دقیق افزایش فعالیت خورشید پس از یک دوره کمفعالیت هنوز مشخص نیست. برخی دانشمندان احتمال داده بودند خورشید وارد یک کمینه خورشیدی عمیق میشود، اما یافتههای تازه این فرض را زیر سوال بردهاند.
همچنین پایان دقیق بیشینه فعلی و زمان آغاز دوره نزولی چرخه خورشیدی هنوز در دست بررسی است.