چین و تایلند اخیرا در ساخت یک تلسکوپ رادیویی به طول ۴۳ فوت همکاری کرده‌اند؛ این تلسکوپ در چیانگ مای تایلند واقع شده و به پیشرفت‌هایی در زمینه‌های مختلف علمی کمک می‌کند، از جمله بهبود دقت سامانه‌های ناوبری GPS، مدل‌سازی آب و هوا و مهمتر از آن، افزایش توانایی در پیش‌بینی زلزله.
به گزارش تکچاینا، این پروژه مشترک بین رصدخانه اخترشناسی شانگهای (Shanghai Astronomical Observatory) و موسسه ملی پژوهش‌های اخترشناسی تایلند (NARIT) بوده که در اوت۲۰۲۴ نخستین سیگنال خود را دریافت کرد و تا آوریل۲۰۲۵ توانست چرخه کامل رصد ۲۴ ساعته را با موفقیت به پایان برساند. این موفقیت پس از سال‌ها تاخیر، از جمله به‌دلیل همه‌گیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۱۹، محقق شد.
از مهم‌ترین ویژگی‌های تلسکوپ چیانگ‌مای (Chiang Mai) می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- آنتن با قابلیت چرخش سریع (Fast-Slewing Antenna) برای تغییر جهت آنی،
- گیرنده‌های دو فرکانسی (Dual-Frequency Receivers) برای کاهش اختلالات جوی،
- و سامانه‌های پردازش داده پرسرعت برای تحلیل حجم عظیمی از اطلاعات به‌صورت بلادرنگ می‌باشد.
دقت میلی‌متری در رصد زمین و فضا
تکنولوژی تداخل‌سنجی خط پایه بسیار بلند (Very Long Baseline Interferometry – VLBI) با هماهنگ‌سازی داده‌های چندین تلسکوپ رادیویی در نقاط دور از هم، مانند یک رصدخانه غول‌پیکر در مقیاس سیاره زمین عمل می‌کند. مزایای این فناوری عبارت‌اند از: اندازه‌گیری دقیق جابه‌جایی صفحات تکتونیکی زمین و تغییرات چرخشی سیاره، افزایش دقت GPS تا مقیاس میلی‌متری و تحلیل سیگنال‌های اعماق فضا و هم‌زمان‌سازی داده‌ها در سطح بین‌المللی.
ادغام تلسکوپ‌های تایلند در شبکه جهانی VLBI، توانایی پیش‌بینی زلزله را افزایش داده و مدل‌های اقلیمی را تقویت می‌کند. این دقت علمی برای محققان، کاربردهای نظامی، ناوبری و زیرساخت‌های هوشمند نیز حیاتی است.
چین در حال ساخت تلسکوپ‌های بیشتری در تایلند است تا با استفاده از سیگنال‌های فضایی، زمین را رصد کند. این تاسیسات پیشرفته در تحقیقات زمین‌سنجی، نظارت بر حرکت صفحات تکتونیکی و بهبود پیش‌بینی زلزله نقش مهمی دارند. شبکه EVN، حساس‌ترین شبکه VLBI تلسکوپ‌های رادیویی در جهان است که علم را با دقت میلی‌آرک‌ثانیه ممکن می‌سازد.