یافته‌های جدید درباره فرسایش جو مریخ

0 12

مطالعات اخیر، اولین شواهد مستقیم از اسپاترینگ در جو مریخ را ارائه می‌دهد؛ این پدیده در اثر بادهای خورشیدی رخ می‌دهد و نقش مهمی در از بین رفتن تدریجی جو و آب این سیاره دارد. داده‌های جمع‌آوری شده طی ۹ سال توسط فضاپیمای MAVEN نشان می‌دهد که یون‌ها در جو مریخ تحت تاثیر این فرآیند قرار می‌گیرند که به عنوان یک عامل اصلی در تغییر آب و هوای مریخ و تبدیل آن به سیاره‌ای سرد و خشک شناخته می‌شود.

پدیده اسپاترینگ چیست؟

در فیزیک و اخترشناسی، اسپاترینگ (Sputtering) فرآیندی است که طی آن ذرات باردار پرانرژی، مانند یون‌های باد خورشیدی، با اتم‌ها یا مولکول‌های موجود در جو یک سیاره برخورد می‌کنند و آن‌ها را بیرون می‌رانند. نبود میدان مغناطیسی قوی در مریخ این سیاره را در برابر اثرات باد خورشیدی آسیب‌پذیر می‌کند و باعث می‌شود که جو مریخ به تدریج نازک شود و اتمسفر آن به فضا فرار کند.

عامل اصلی در تغییر آب و هوای مریخ
بررسی عامل اصلی در تغییر آب و هوای مریخ

فرآیند نازک شدن جو مریخ، طی میلیون‌ها سال و به دلیل فعالیت بیشتر خورشید در گذشته، رخ داده که منجر به از دست رفتن مولکول‌های سبک جو و در نتیجه، نازک شدن آن شده است. این موضوع باعث از بین رفتن شرایط لازم برای وجود آب مایع و حیات احتمالی در مریخ شده است. کمبود جرم و هسته آهنی کوچک مریخ نیز در این فرآیند بی‌تاثیر نبوده است.

در این تحقیق، دانشمندان بر روی یون‌های آرگون تمرکز کردند که نشانگر مهمی از فرآیند اسپاترینگ است. آن‌ها دریافتند که در بالای ۳۵۰ کیلومتری سطح مریخ، چگالی یون‌های آرگون بسته به جهت میدان الکتریکی باد خورشیدی متفاوت است، در حالی که در ارتفاعات پایین‌تر، چگالی تقریبا ثابت است؛ این تفاوت‌ها، به‌ویژه در زمان وقوع طوفان‌های خورشیدی، شدیدتر نیز شده‌اند و نشان می‌دهند که اسپاترینگ هنوز هم در جو مریخ ادامه دارد.

پژوهشگران دریافتند که این پدیده باعث می‌شود ایزوتوپ‌های سبک‌تر آرگون راحت‌تر از جو فرار کنند، در حالی که ایزوتوپ‌های سنگین‌تر باقی می‌مانند. این موضوع می‌تواند فرآیند فرسایش جوی را طی میلیون‌ها سال توضیح دهد. آن‌ها تاکید می‌کنند که فقدان میدان مغناطیسی سراسری در مریخ یکی از دلایل اصلی این نوع فرسایش جوی است. فرار آرگون تحت تاثیر عوامل دیگری مانند برخورد سیارک‌ها نیز قرار دارد که باعث از بین رفتن این گاز می‌شود.

یافته‌ها نشان می‌دهند که پدیده اسپاترینگ نقش اساسی در سرد و خشک شدن مریخ داشته است؛ این فرآیند که شامل از بین رفتن اتمسفر و آب سطحی سیاره است، احتمالا در طول زمان‌های طولانی فعال بوده، به‌خصوص در دوران اولیه مریخ که تابش فرابنفش خورشید بسیار شدیدتر بود.

یافته‌های جدید از تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده طی ۹ سال توسط مدارگرد MAVEN به دست آمده‌اند. MAVEN که از سال ۲۰۱۴ در مدار مریخ قرار دارد، به مطالعه دقیق جو این سیاره می‌پردازد.

منبع digiato
با اشتراک گذاری مطلب از اسپاش حمایت کنید
https://espash.ir/?p=94710
مطالب پیشنهادی اسپاش
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها